Mladic is een trotse Serviër die zijn land verdedigde, heeft hij altijd gezegd. Eerst diende hij in het Joegoslavische Volksleger, in 1992 werd hij bevelhebber van de krijgsmacht van de Bosnisch-Servische Republiek. Orders ontving hij van president Radovan Karadzic.

In de jaren daarna zijn er gruwelijke dingen gebeurd. Het angstwekkende woord etnische zuiveringen viel weer in Europa. Mladic zou die hebben uitgevoerd in de Bosnisch-Servische Republiek. Alle Bosniërs werden met geweld verjaagd en velen vonden de dood. De stad Sarajevo werd vier jaar lang belegerd.

Nederland kreeg heel direct te maken met de gruwelen van de Bosnische oorlog. De legereenheid Dutchbat zou onder VN-vlag de stad Srebrenica als een veilige enclave voor Bosnische moslims beschermen. Onder valse voorwendselen werden de mannen van deze stad onder toezicht van Nederlandse blauwhelmen geëvacueerd – om even later te worden vermoord. Het aantal slachtoffers van dit bloedbad ligt vermoedelijk boven de 7500. Historici spreken over de grootste gruweldaad in Europa na de Tweede Wereldoorlog.

In al deze gebeurtenissen zou Mladic een doorslaggevende rol hebben gespeeld. Hij was het die de Nederlandse officier Karremans uitnodigde voor een borreltje en hem vervolgens intimideerde. Mladic kreeg de bijnaam ”de slager van de Balkan”.

De moordpartij in Srebrenica is door het Internationaal Gerechtshof betiteld als volkerenmoord (genocide). In deze ”misdaad aller misdaden” gaat het om het planmatig laten verdwijnen van een bevolkingsgroep uit een gebied.

Het Joegoslaviëtribunaal heeft deze beoordeling van het Internationaal Gerechtshof overgenomen en heeft daarvoor al enkele mensen veroordeeld. Onder hen is oud-president Karadzic, maar ook de lagere generaal Radislav Krstic. Omdat Krstic onder bevel van Mladic stond, ligt het volgens de Nederlandse oud-minister van Defensie Voorhoeve voor de hand dat ook Mladic schuldig wordt geacht aan volkerenmoord, zo zei hij na de arrestatie van Mladic in het Reformatorisch Dagblad. Volgens Voorhoeve was Mladic onder militairen „de grootste massamoordenaar sinds 1945.”

Of dat allemaal zo gaat, moet woensdag uit het vonnis blijken. De voorzittend rechter in de zaak-Mladic, de Nederlander Fons Orie, zei aan het begin van de zaak in een gesprek met het Reformatorisch Dagblad dat hij „weinig voelt voor rechtspraak die alleen eindigt in veroordeling.” Volgens Orie moet tijdens de zaak werkelijk het harde bewijs worden geleverd. Om die reden heeft hij ook aangeklaagden vrijgesproken.

Het Joegoslaviëtribunaal werd in 1993 in Den Haag opgericht om de oorlogsmidaden in het Joegoslavische conflict te bestraffen. Ondanks een moeizaam begin is het tribunaal erin geslaagd alle 161 aangeklaagden naar Den Haag te krijgen. Mladic behoort met Milosevic (overleden in 2006) en Karadzic tot de grootste vissen voor het tribunaal. In die zin is de uitspraak woensdag een echte finale voor het tribunaal.

Omdat Nederland zich heel direct vernederd voelde door de Bosnische Serviërs, heeft de regering in Den Haag internationaal altijd zwaar gehamerd op de arrestatie van Mladic en Karadzic. Beide verdachten liepen na jarenlang onderduiken in vermomming toch tegen de lamp.