Elke dag gebruikt hij Spotify: in de bus naar school, thuis tijdens het schilderen, op de fiets. Peter Warnaar, student aan ArtEZ, hogeschool voor de kunsten te Zwolle, kan niet zonder. „Op Spotify staan heel veel verschillende soorten muziek”, zegt hij. „Van grote popartiesten tot kleine gospelbands en van elektronische muziek tot klassieke muziek van Bach. Werkelijk álles staat erop. Je kunt nieuwe muziek ontdekken door bij verschillende onderwerpen zoals ”chill” of ”work out” muziek te luisteren die bij dat onderwerp past.”

Warnaar is een van de 120 miljoen gebruikers van Spotify, wereldmarktleider op het gebied van streaming music. Met 50 miljoen betalende abonnees laat het Zweedse bedrijf concurrenten als Apple Music, Napster, Deezer, SoundCloud en Google Play Music achter zich. Je kunt op Spotify ook een gratis account aanmaken, maar dan krijg je steeds adverenties tussen de muziek te horen.

Een bijdrage aan het succes leveren de zogeheten ”mood-playlists”. Dit zijn afspeellijsten die niet worden gemaakt op basis van artiest, nieuwe muziek of aantal hits, maar op basis van de stemming en activiteit van de consument. Ben je net wakker, dan zet je de playlist ”Morning Tea” aan, voor een ontspannen achtergrondmuziekje. ’s Avonds speel je de ”Evening Chill” af – een lijst die op dit moment ruim 1 miljoen volgers heeft.

FamilyStream

Frans Visser uit Barendrecht begon drie jaar geleden met een christelijk alternatief: FamilyStream. Deze streamingsdienst heeft intussen 1100 betalende leden. „Voor 10 euro per maand hebben zij toegang tot een unieke database: content van christelijke labels die exclusief bij ons wordt neergezet en niet op Spotify is te vinden”, zegt Visser.

FamilyStream heeft de ambitie om door te groeien naar meer dan 5000 leden. „Ik denk dat dat mogelijk is”, aldus Visser. „We hebben weinig afhakers. De abonnees die komen, blijven trouw.” De christelijke streamingsdienst is van plan in het najaar een nieuwe versie uit te brengen, waarmee het makkelijker wordt om muziek ook offline te luisteren. „Je kunt de muziek dan downloaden binnen de app en meenemen in de auto. De versie wordt een stuk gebruiksvriendelijker.”

STH Records uit Barendrecht is een van de partijen die zich bij FamilyStream hebben aangesloten. Directeur Jaco van Houselt: „We zien ook binnen de christelijke markt heel langzaam een verschuiving naar online streaming en downloading. Maar de cd-verkoop wordt niet minder, deze is al jaren stabiel. Wel zien we een langzame groei in digitale vermarkting.”

Van Houselt relativeert het belang van streamingsdiensten. „Het is niet zo dat als je een cd op bijvoorbeeld Spotify zet, je opeens bekend wordt als artiest. Bekend word je in eerste instantie nog steeds door de concertpodia. De kans opgenomen te worden in een playlist met veel volgers is binnen de grote mierenhoop van Spotify eerder uitzondering dan regel.”

Voor STH Records vormt FamilyStream „een zeer belangrijk en goed alternatief voor Spotify”, zegt Van Houselt. „FamilyStream houdt er een gezond en eerlijk verdienmodel op na. Ze dragen alle rechten af aan Buma/Stemra, waardoor het geld ook bij de musici terechtkomt. Wij stimuleren daarom het luisteren van muziek via FamilyStream.”

Van Houselt ervaart binnen de christelijk markt een zekere scepsis om voor muziek te moeten betalen. „Er bestaan partijen die het non-stop gratis beluisteren van muziek mogelijk maken. En als er cd’s worden gekopieerd, is dat stelen. Helaas bestaat nog vaak het idee dat muziek gratis kan zijn. Niets is minder waar. Het maken van muziek kost geld: denk aan de vele uren die musici nodig hebben om muziek te schrijven en te maken. Dit moet betaald worden. Daarnaast zit er in het maken van een cd ook veel tijd, denk aan opnemen en monteren.”

Van Houselt verwacht dat de cd voorlopig nog niet uit het beeld van de christelijk markt verdwijnt. „Dit is trouwens een tendens die ook zichtbaar is in de klassieke markt. Er zijn nog veel mensen, vooral liefhebbers, die waarde hechten aan een tastbaar product met booklet.”

Gebruikers

Hoe ervaren muziekliefhebbers de veranderende muziekmarkt met streamingsdiensten?

Arnold van der Werf uit Apeldoorn gebruikt naast cd en lp Spotify. „Makkelijk in gebruik, en bij de muziek die je draait krijg je suggesties van een soortgelijk genre. Dat kan je ontdekkingsreis naar nieuwe muziek vergroten”, reageert hij. Een minpunt van Spotify is dat er geen tekstboekjes of toelichtingen bij de af te spelen muziek beschikbaar zijn, vindt Van der Werf. „Je bent snel geneigd te gaan zappen en niet meer volledige werken, maar alleen separate tracks af te luisteren.”

Organist Matthijs Visscher vindt het geweldige aan Spotify dat je van één stuk diverse uitvoeringen kunt beluisteren. Die ervaring heeft ook organist Lydia Vroegindeweij. „Ik gebruik al jaren Spotify (betaald) in combinatie met Sonos. Het werkt perfect voor mij. Op de orgelbank bij het bestuderen van een voor mij nieuw werk luister ik snel even welke tempo en welke registraties die twintig andere uitvoerenden bij dit nummer hebben gekozen. Bovendien is het handig om enkele nummers in een afspeellijst ook offline te kunnen meenemen op je iPad of iPhone, bijvoorbeeld bij het geven van een presentatie over een muziekstuk of componist.”

Fotograaf Sjaak Verboom gebruikt Spotify Premium en toont zich „zeer tevreden.” „Ik stream de muziek via Apple TV naar de geluidsinstallatie. Ik heb een paar maanden Apple Music geprobeerd, maar die mixt het gebruik van die dienst met mijn opgeslagen iTunes-muziek. Dat vond ik niet handig. Soms luister ik ook via SounCloud.”

Arjan van ’t Zelfde, docent aan de Pieter Zandt scholengemeenschap in Kampen, gebruikt al geruime tijd FamilyStream, „tot volle tevredenheid. Een grote keuze aan muziek. En de collectie wordt steeds breder.”

Pianiste Karin Volmer doet weinig met streaming. „Geef mij maar livemuziek of lekker ouderwets luisteren naar een grammofoonplaat op een goede platenspeler, met goede versterker en luidsprekers.”