Van shampoo tot snoep. Van koffie tot ketchup. En van rijst tot rozemarijn. In het magazijn van Pieter Pot in Schiedam staan rijen stellingen vol zwarte kratten. Daarin bevinden zich duizenden glazen weckpotten met allerlei houdbare producten.

Elke dag gaan hier zo’n honderd orders de deur uit. Met een scanner in de hand maken medewerkers van een sociale werkplaats de bestellingen gereed. Ze zoeken tussen de schappen. Wat moet er mee? Een kleine pot ongebrande amandelen, een medium pot speltmeel en een grote pot fusilli?

Als de bestelling is afgerond, gaat de krat met boodschappen mee met een busje van PostNL Food. Bij de levering geeft de klant zijn lege Pieter Potten weer mee met de bezorger. Het statiegeld komt vervolgens automatisch als nieuw tegoed op het eigen account. De gebruikte potten worden gewassen. Daarna kan alles weer van voren af aan beginnen.

Grootmoeders tijd

Het heeft iets nostalgisch: je keuken vol weckpotten uit grootmoeders tijd. En ook het steeds opnieuw laten vullen heeft iets retro’s: vroeger verving de melkboer lege melkflessen voor volle.

Hoewel dat aspect sommigen zal aanspreken, is het „terug naar vroeger” niet het imago dat oprichter Jouri Schoemaker (29) uit Rotterdam voor ogen heeft. „Pieter Pot moet speels en eigentijds zijn. Daarom ontwikkelen we nu onbreekbare en lichtgewicht potten. De duurzaamste optie, niet per se van glas. In de toekomst moeten Pieter Potten zelfs slim worden, zodat je meldingen en receptentips krijgt als de inhoud bijna over de datum gaat.”

Het begon allemaal in maart 2019. Toen richtte Schoemaker samen met zijn kompaan Martijn Bijmolt Puur Bezorgd op. Met plezier denkt hij terug aan de begintijd. Het bedrijf was toen nog veel kleinschaliger. De twee kochten bij de Ikea weckpotten. Ze vulden het glaswerk eigenhandig met de gevraagde producten. Vervolgens crosten de twee jonge ondernemers op de bakfiets door Rotterdam om de boodschappen te bezorgen.

Hun bedrijf ontgroeide de kinderschoenen snel. Inmiddels luistert het naar de ronkende naam Pieter Pot, worden bestellingen bezorgd door heel Nederland, is de bakfiets ingeruild voor de busjes van PostNL, werken er 15 mensen en is het aantal klanten van enkele tientallen gegroeid naar zo’n 2000. Daarnaast staan er nog eens 23.000 mensen op een wachtlijst. „Het ging sneller dan we hadden durven hopen. Het sloeg aan. In eerste instantie door aandacht door zero-wasteblogs en na de zomer van vorig jaar door verschillende landelijke media.”

Nieuwe standaard

Schoemaker denkt graag groot. Zijn droom is het om verpakkingsvrije boodschappen voor iedereen toegankelijk te maken. „Het moet makkelijk zijn en niet duurder dan gewone boodschappen. Nu al controleren wij onze prijzen continu bij de Jumbo en Albert Heijn.”

De millennial zegt graag impact te willen maken en de supermarktwereld blijvend te willen veranderen. „Dat kan zijn doordat anderen ons concept kopiëren of doordat onze Pieter Potten via bestaande supermarkten beschikbaar zullen worden.” Schoemaker is al in gesprek met Picnic en Albert Heijn om zijn producten in hun assortiment te laten opnemen.

De pot op

Het hoofddoel van het jonge bedrijf is het tegengaan van verpakkingsmateriaal. Het motto is dan ook: Plastic verpakkingen kunnen de pot op. Schoemaker: „Overigens gaat het ons niet alleen om plastic, maar om alle eenmalige verpakkingen. We creëren met elkaar enorm veel afval. Helaas eindigt dat afval vaak niet op de beste plek, maar in de natuur of in zee. Daarnaast kiezen we Pieter Potten ook vanuit het oogpunt van het klimaat. Al wordt afval goed ingezameld, dan nog kost het recyclen van materialen veel energie en zorgt het daarmee voor de uitstoot van CO2.”

Maar hoe duurzaam is het laten rondrijden van busjes dan? De klant vraagt zich wellicht af of dat uiteindelijk niet nadeliger is voor milieu en klimaat dan het besparen van verpakkingsmateriaal? Schoemaker: „Dat vroegen wij ons ook af. Dus hebben we daar –een van de eerste acties– een goede berekening van laten maken. Wij zouden het niet ethisch vinden als onze oplossing niet duurzamer zou zijn.”

Volgens Schoemaker blijkt uit het onderzoek dat het hergebruik van de Pieter Potten –inclusief bezorging– niet alleen duurzamer is dan het recyclen van plastic, maar ook van karton. „De uitkomst is er overigens wel eentje van de discussie blikje-of-flesje-bier. Bier in fles is duurzamer, tenminste als het flesje minimaal tien keer wordt hergebruikt. Dat geldt bij ons ook, als de weckpotten voor de tiende keer rondgaan is het duurzamer.”

Rigoureuze keuzes

Er valt voor Pieter Pot ook nog te verbeteren. Een stap die Schoemaker wil maken is een geheel verpakkingsvrije keten. Nu nog komen er balen van zo’n 40 kilogram rijst aan in grote papieren zakken. En de ketchup en mayonaise van Heinz arriveren in plastic jerrycans. Dat moeten herbruikbare, duurzame verpakkingen worden.

Ook qua assortiment wil Schoemaker nog stappen zetten. „Omdat we klein zijn, kunnen we het ons niet permitteren rigoureuze keuzes te maken. We richten ons nu nog vooral op groei en het uitbreiden van het aanbod. Op termijn willen we duurzamere keuzes gaan maken: bijvoorbeeld alleen nog maar biologische boodschappen aanbieden, of producten waar geen palmolie in zit.”

In totaal zijn er door Pieter Pot al zeker 75.000 plastic verpakkingen bespaard. Of dat nu het verschil gaat maken? Schoemaker: „We bestaan nog maar ruim een jaar. Het komende halfjaar gaan we flink opschalen om de mensen op de wachtlijst te kunnen bedienen. Dit is nog maar het begin en het is onze eerste bijdrage aan de hele transitie naar een duurzame samenleving.”

„Supermarkt is een verademing”

Let Spek (64) uit Ouddorp is klant van het eerste uur. Ze bestelt „alles wat je niet vers koopt” bij Pieter Pot. „Het is een verademing.”

Waarom bent u klant geworden van Pieter Pot?

„Het biedt de uitkomst voor mijn wens om de grote berg plastic verpakkingen te kunnen verminderen of nog liever helemaal te laten verdwijnen. De restafvalcontainer die eens in de twee weken aan de weg stond, zat voor 95 procent gevuld met plastic verpakkingen. Dat is toch te gek voor woorden? Ik erger me enorm aan het feit dat werkelijk álles in plastic aangeboden wordt, in mijn ogen volstrekt onnodig. En dat blijkt nu dus ook.”

Hoe bevalt het?

„Het is een verademing! Pieter Pot heeft alles wat ik normaal gebruik, zelfs biologisch, er is een breed en kwalitatief goed aanbod. Zeker nu er ook nog schoonmaakmiddelen en shampoo te verkrijgen zijn. De website is gebruiksvriendelijk en de service is uitstekend. De bezorging gaat ook vlekkeloos, in jute tassen worden de potten afgeleverd en de lege potten gaan meteen mee terug. Je vult in wat je retourneert en het statiegeld staat per omgaande op je account. Ideaal. Ik ben fan van Pieter Pot. Zelfs als het meer zou kosten dan in de reguliere supermarkt. Maar het kost niets meer. Sterker nog, ik bespaar geld op mijn boodschappen omdat ik minder in de supermarkt rondwandel en verleid word tot allerlei aankopen die ik blijkbaar niet nodig heb.”

Hoe vaak komt u nog in ‘gewone’ supermarkt?

„Ik ga nu gemiddeld eens per week naar een supermarkt. Alleen voor versproducten en hondenvoer. En dan heb ik bepaald geen winkelwagen vol, ook omdat ik zelf een grote groentetuin heb en bewust geen vlees en vis eet.”