Wat wordt bedoeld met de term Obamagate?

Het achtervoegsel ”gate” is sinds de jaren 70 in Amerika in gebruik voor kwesties waarbij men ervan uitgaat dat politieke tegenstanders een complot smeden om een rivaal ten val te brengen. De eerste keer dat deze term werd gebruikt, was bij het Watergate-schandaal. President Nixon had in 1972 zijn Democratische rivaal laten afluisteren na een inbraak in het Watergatecomplex in Washington.

President Donald Trump en zijn sympathisanten spreken nu over ”Obamagate.” Zij stellen dat president Barack Obama en zijn vrienden in 2016 onder een hoedje hebben gespeeld met de FBI om Trump ten val te brengen. Volgens veel Republikeinen brachten de Democraten het gerucht in omloop dat Trump met hulp van Rusland in het zadel is geholpen. Dat werd bekend onder de naam Ruslandgate, waarnaar speciaal aanklager Robert Mueller vervolgens onderzoek deed. Hard bewijs kon deze niet op tafel leggen.

Deze aantijging is niet nieuw. Waarom is er dan nu zoveel te doen over Obamagate?

Aanleiding is het besluit van de Amerikaanse justitie, vorige week, om de aanklacht tegen de voormalige veiligheidsadviseur van Trump, Michael Flynn, in te trekken. Flynn trad in februari 2017 af. Hij had enkele weken eerder gebeld met de Russische ambassadeur en gesproken over de sancties die de regering-Obama tegen Moskou had ingesteld. Omdat dit gesprek vóór de inauguratie van Trump plaatshad, was dit strafbaar. Flynn vertrok omdat hij tegen vicepresident Mike Pence over dat gesprek loog. De aanklacht tegen hem werd ingediend vanwege leugens tijdens het verhoor door de FBI.

Oud-president Obama liet zich kritisch over de intrekking van die aanklacht uit. In een videogesprek met partijgenoten zei hij zaterdag dat „de rechtsstaat in het geding” is. Verder noemde hij de aanpak van de coronacrisis door Trump een „totaal chaotische ramp.” De inhoud van die bespreking is via Yahoo News gelekt.

Hoe reageerde Trump?

Zoals viel te verwachten, was hij furieus. Hij zag hierin een bevestiging van zijn stelling dat Obama en zijn partijgenoten uit zijn op zijn ondergang en daarvoor het gerechtelijk onderzoek naar Flynn wilden gebruiken. Trump twitterde: „Hij is betrapt, OBAMAGATE!” Hij sprak van „veruit de grootste politieke misdaad in de Amerikaanse geschiedenis!” Volgens Trump stond Obama aan het hoofd van de „meest corrupte regering” in de geschiedenis van de VS.

Zijn er harde bewijzen voor een complot van de Democraten tegen Trump?

Volgens hemzelf wel. Op de vraag van een journalist of hij bewijzen kon leveren, zei de president dat „de misdaden zo duidelijk zijn dat iedereen ervan weet.” Meer wilde hij er niet van zeggen. Wel zijn er onderzoekplatforms die reconstructies bieden waaruit de kwade opzet van de Democraten moet blijken. Dat Obama’s partij graag van Trump af wilde, is bekend. Maar om echt hard te maken dat Democraten een complot hebben gesmeed om Trump ten val te brengen, zal er meer bewijs op tafel moeten komen.

Klopt het dat Flynn door boze opzet van de Democraten ten val is gebracht?

Het finale antwoord kan op dit moment niet worden gegeven. Maar in ieder geval zijn er tegenargumenten aan te dragen. Flynn vertrok nadat Pence had duidelijk gemaakt niet met hem samen te willen werken omdat hij welbewust tegen hem had gelogen. Bovendien heeft Flynn zelf erkend tegen de FBI te hebben gelogen.

Kun je zeggen dat de FBI onder een hoedje heeft gespeeld met de Democraten?

Daarvoor is geen hard bewijs. Bovendien zijn er ook genoeg Democraten die stellen dat in 2016 de FBI juist tegen hén is geweest. Immers, enkele dagen voor de verkiezingen van november 2016 maakte FBI-directeur James Comey bekend een onderzoek te starten tegen Hillary Clinton vanwege het verboden gebruik van haar privé-mailserver voor het versturen van staatsstukken. Clinton is ervan overtuigd dat zij daardoor een nederlaag heeft geleden.