Lege plekken in de kerk. Ze vielen ds. J. W. Baan, predikant van de hersteld hervormde gemeente ’s Grevelduin en Vrijhoeve Capelle, zondagmorgen op. „Ik miste ongeveer twintig van de driehonderd gemeenteleden”, vertelt de predikant maandagmiddag. Vrijwel alle kerkgangers wonen in Sprang-Capelle. Die orthodox-christelijke enclave in het rooms-katholieke Brabant ligt op zo’n 10 kilometer afstand van Loon op Zand, waar onlangs enkele mensen besmet raakten met het corona-virus. De wegblijvers beluisterden de kerkdienst „uit voorzorg” thuis, zegt ds. Baan. „Van een enkeling weet ik dat die hoestte.”

Aparte bekertjes

De corona-uitbraak treft Noord-Brabant extra hard. Van de patiënten van wie geen bron bekend is of waarvan die nog onderzocht wordt, komt het merendeel uit Brabant of heeft een link met deze provincie. Dat was vrijdag voor het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) reden om Brabanders te adviseren thuis te blijven bij verkoudheid, hoesten of koorts. Maandagavond riep premier Rutte de Brabanders zelfs op waar mogelijk thuis te werken.

De corona-crisis heeft stevige impact op de hersteld hervormde gemeente ’s Grevelduin en Vrijhoeve Capelle. Zo is het heilig avondmaal, dat afgelopen zondag zou worden gehouden, met twee weken uitgesteld. De kerkenraad overweegt de wijn in aparte bekertjes aan te bieden en het avondmaalsbrood van te voren door iemand met ontsmette handen te laten snijden. Wel zal ds. Baan tijdens het avondmaal met de handen het brood breken, hoewel dat brood dan niet wordt uitgedeeld. „Die breking van het brood hoort bij het avondmaal.”

Ds. Baan wil woensdag, op Biddag, een „soort bidstond” houden in verband met het om zich heen grijpende corona-virus. „Ik hoop over psalm 91 te preken. Daar staat: „Want Hij zal u redden van de zeer verderfelijke pestilentie.” Dwars door alles heen redt de Heere Jezus.” De predikant ziet in de corona-uitbraak een teken van de eindtijd. „Denk aan Mattheüs 24, waar pestilentiën worden genoemd in verband met de eindtijd. We moeten bereid zijn de Heere te ontmoeten.”

De kerkelijke gemeente beperkt het handenschudden tot een minimum. Ds. Baan: „In de consistorie geven we elkaar geen hand. Alleen bij de preekstoel krijg ik een hand van de dienstdoende ouderling. Die heeft zijn handen van tevoren ontsmet.” Ook bij pastorale bezoeken laat de predikant handen schudden achterwege. „Dat is erg onpersoonlijk. Maar ik ben hier wel stipt in. Ik wil niet de verspreider van het virus zijn.”

Ambulancebroeder

Een lid van de hervormde gemeente in het Brabantse Andel zat dagenlang in thuisisolotie. Gebleken is dat de vrouw het corona-virus toch niet onder de leden heeft, vertelt ds. B. J. W. Ouwehand maandagmiddag. Hij belde afgelopen tijd dagelijks met haar.

Niet-noodzakelijke bezoeken aan kwetsbare ouderen stelt ds. Ouwehand uit. Ook hij miste zondag enkele kerkgangers. „Een paar oudere mensen met longproblemen zijn extra voorzichtig. Ze luisterden thuis mee.”

Een ouderling die werkt als ambulancebroeder en „die in contact was met iemand met corona” zal woensdag op biddag uit voorzorg niet deelnemen aan een dienst, vertelt ds. Ouwehand. De predikant wil RIVM-adviezen serieus nemen, maar pleit ook voor nuchterheid. „Ik was mijn handen extra en ben verder niet zo bang voor dat virus.”

Niet eigenwijs

De corona-crisis ontregelt ook de hervormde gemeente Aalburg. Ds. A. J. Mouw hield zijn dochtertje die wat koortsverschijnselen had zondag voor de zekerheid thuis. „Ik wil me aan de RIVM-adviezen houden en niet eigenwijs zijn.”

Normaal gesproken drukt ds. Mouw zondags honderden gemeenteleden de hand, in deze crisistijden laat hij dat gebaar achterwege. Ook in het verzorgingshuis in het Brabantse Wijk en Aalburg is hij op zijn hoede. „Ik heb contacten door heel het dorp en wil het virus natuurlijk niet overbrengen. Je hoopt als kerkelijke gemeente niet een besmettingsbron te vormen.”

De kerkelijke gemeente zou „moeten getuigen van rust” in een tijd dat „hier en daar paniekerigheid heerst”, beklemtoont de predikant. „In mijn overdenking in het kerkblad trok ik vorige week de vergelijking tussen corona en de kroon. Corona betekent kroon. De Heere Jezus is gekroond, weten we uit Hebreeën 2. Hij heeft door het lijden heen zijn volgelingen gezaligd en zegen gebracht.”