Waarom starten de Democraten nu dit onderzoek?

Volgens Pelosi heeft president Trump meerdere keren de wet overtreden. Zo zou hij publicatie van een verklaring van een klokkenluider tegenhouden en zou hij de Oekraïense president Zelenski hebben gevraagd onderzoek te doen naar Joe Biden en zijn zoon Hunter.

Wat is de verdenking tegen Biden en zijn zoon?

Toen Biden nog vicepresident was onder Obama, werkte zijn zoon voor een Oekraïens energiebedrijf. Biden had er bij de Oekraïense regering op aangedrongen, de toenmalige openbaar aanklager Viktor Shokin te ontslaan. Die wilde corruptie bij het bedrijf van zijn zoon onderzoeken. Biden dreigde zelfs financiële steun van Amerika aan Oekraïne te ontzeggen. Volgens Trump heeft de voormalige vicepresident zich hiermee schuldig gemaakt aan corruptie. Er is geen bewijs dat Biden Oekraïne onder druk heeft gezet om het onderzoek stop te zetten.

Lees ook

Pelosi stelt onderzoek naar afzetting Trump in

Hoe ontstond hierover meningsverschil tussen Trump en Zelenski?

Trump zou recent president Zelenski acht keer hebben gevraagd een onderzoek in te stellen naar de mogelijke presidentskandidaat Biden. Zelenski zou dat hebben geweigerd.

Volgens de Democraten zou Trump daarop hebben gedreigd geld dat Amerika aan Oekraïne had toegezegd achter te houden. Trump heeft inmiddels toegegeven ruim 400 miljoen aan hulpgeld voor Oekraïne niet uit te betalen, maar dat doet hij omdat hij vindt dat Europese landen meer moeten bijdragen. Pelosi sprak op de persconferentie van een schending van de grondwet en de ambtseed en van verraad van de nationale veiligheid.

Waarom zet Pelosi nu haar eerdere bedenkingen opzij?

Toen het rapport-Mueller over de Russische bemoeienis met de verkiezingen werd gepubliceerd, voelde Pelosi niets voor een onderzoek dat mogelijk zou kunnen uitlopen op een afzettingsprocedure. De gematigde Democraten –onder wie Pelosi– steunden dat toen niet, uit angst een deel van het electoraat in de armen van Trump te drijven. Nu lijkt er echter in de breedte van de partij draagvlak voor een onderzoek. Als Pelosi daar niet in meegaat, verliest ze het vertrouwen als fractieleider.

Hoe heeft Trump gereageerd op het nieuws dat er een onderzoek komt?

Kort na de bekendmaking door Pelosi schreef hij in kapitalen op Twitter ”Intimidatie van de president!” In een andere tweet sprak hij van „een totale heksenjacht.” Trump heeft laten weten dat hij woensdag het transcript van het telefoongesprek integraal openbaar zal maken. Hij is ervan overtuigd niets verkeerd te hebben gedaan.

Waarom zetten de Democraten het onderzoek door nu Trump de schriftelijke weerslag van zijn telefoongesprek met Zelenski gaat publiceren?

Het probleem is dat er onduidelijkheid blijft over de bevindingen van de klokkenluider. Zijn rapport wil Trump niet overdragen aan het Congres, waartoe hij volgens verschillende juristen wettelijk wél verplicht is. Pelosi is overigens niet de enige die actie onderneemt. Ook de Senaat, waar de Republikeinen de meerderheid hebben, eist inzage.

Hoe groot is de kans dat het onderzoek leidt tot een afzettingsprocedure?

De kans dat de president werkelijk wordt afgezet, is niet groot. Zelfs als in het Huis een meerderheid daarvoor zou kiezen, gaat de procedure door naar de Senaat. Daar is een twee derde meerderheid noodzakelijk om de president daadwerkelijk uit zijn ambt te kunnen zetten. Het lijkt uitgesloten dat het zover komt, want in de Senaat hebben de Republikeinen de meerderheid.

Welk effect heeft dit op de komende strijd om het presidentschap?

Dat is ongewis. Trump zelf heeft dinsdag gezegd dat hij voordeel zal hebben van de actie van de Democraten. Dat is niet uitgesloten. Trump zal het onderzoek gebruiken om zijn eigen achterban in de verkiezingsstrijd te mobiliseren. Om die reden stellen sommige Amerikaanse commentatoren dat de Democraten met het starten van het onderzoek een potentiële kamikazeactie hebben ingezet.

Anderzijds is denkbaar dat er echt onoorbare praktijken aan het licht komen. Dat kan wellicht het aanzien van Trump schaden. De meeste commentatoren stelden dinsdag dat een onderzoek veel gedoe zal geven, maar slechts beperkt effect zal sorteren.