Aanvallen in Saudi-Arabië treffen benzinepomp
De wereld houdt haar adem in, na de aanvallen op het hart van de Saudische olieproductie. Wat doet de prijs aan de benzinepomp? Het wachten is op een militair antwoord. Maar tegen wie?
De Huthirebellen in Jemen eisen de verantwoordelijkheid op. De Verenigde Staten beschuldigen Iran. Teheran ontkent.
Veel onduidelijkheid dus, over de toedracht van de aanvallen op de Saudische olievelden en -installaties van Abqaiq en Khurais dit weekeinde. Laat staan over de vraag wie erachter zit.
De eerste satellietbeelden van de explosies van afgelopen zaterdag laten ten minste zeventien inslagen zien van projectielen die van posities ten westen of noordwesten van de olievelden zijn afgevuurd.
Dat sluit betrokkenheid van de door Iran gesteunde Huthirebellen in Jemen eigenlijk al goeddeels uit. Zij bevinden zich ten zuidwesten van de aangevallen installaties. Ze beschikken weliswaar over drones en langeafstandsraketten –geleverd door Teheran– maar de acties van dit weekeinde vertonen een dermate grote precisie en coördinatie, dat de opstandelingen daar eigenlijk niet toe in staat worden geacht.
Irak zou ook nog een mogelijkheid zijn, maar Bagdad wees elke suggestie in die richting direct van de hand. Of de regering daarmee recht doet aan de vrije speelruimte van pro-Iraanse sjiitische milities in het land, is overigens zeer de vraag.
Blijft over Iran zélf. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo was er snel bij om de aanvallen op Saudi-Arabië aan Teheran toe te schrijven. Hij kwam echter niet direct met concrete bewijzen. President Donald Trump waarschuwde dat de Verenigde Staten klaar zijn om militaire actie te ondernemen, zonder echter Iran bij name te noemen. De Amerikaanse strijdkrachten zijn „cocked and loaded”, aldus het staatshoofd. Vrij vertaald: klaar om te vuren.
Bedreigingen
Dat doet denken aan de bedreigingen die Trump in juni aan het adres van Iran uitte, toen Teheran een Amerikaanse drone neerschoot. Op het laatste moment gelastte de president toen een aanval op Iran af, omdat die veel slachtoffers zou eisen.
De vraag is of Trump het dit keer alleen bij een dreigement zal laten. De wereldwijde olieproductie is immers in het geding. Door de aanvallen van afgelopen weekeinde is de globale export met ruim 5 procent afgenomen. De prijs van ruwe olie steeg maandagmorgen dan ook met maar liefst 18 procent. De toename vlakte korte tijd later wel iets af, maar de markt is uiterst nerveus over de ontwikkelingen in het Midden-Oosten.
Oliereserves
Niet voor niets gaf Trump toestemming de Amerikaanse strategische oliereserves aan te spreken, als dat nodig mocht zijn.
Het wachten is voorlopig op informatie van de Amerikaanse en Saudische inlichtingendiensten over de toedracht van de gebeurtenissen van afgelopen weekeinde. Washington heeft al duidelijk gemaakt dat het elke actie nauwgezet met bondgenoot Saudi-Arabië zal afstemmen.
Intussen lijkt alles erop te wijzen dat de Verenigde Staten (opnieuw) een casus belli tegen Iran opbouwen. Dat strijdt deels met de verzoenende toon die president Trump recent aansloeg. Hij suggereerde zelfs dat hij zijn Iraanse ambtgenoot Rohani nog deze maand zou willen ontmoeten in de marge van de Algemene Vergadering van de VN.
De komende dagen zullen cruciaal zijn voor de ontwikkelingen in het Midden-Oosten. En voor de benzineprijzen aan de pomp.
