De geschiedenis van het Joodse volk is omgeven door een dikke zwarte rouwrand. Niet alleen de verschrikkingen die plaatsvonden tijdens de Tweede Wereldoorlog, maar ook de oorlogen en aanslagen van de afgelopen decennia laten blijvend hun sporen na.

Woensdag werden tijdens Jom Haziekaron (Dag van herinnering) de militairen en burgers herdacht die sinds de stichting van de staat Israël in 1948 om het leven kwamen door oorlog en terreur. Het aantal terreurslachtoffers nam afgelopen jaar toe met 16 tot 3150. Het aantal gesneuvelde militairen bedraagt nu totaal 23.741. Dat zijn er 92 meer dan een jaar geleden.

Het aansteken van twaalf kaarsen (naar het aantal stammen van Israël) woensdagavond op de Herzlberg in Jeruzalem markeerde de overgang van Jom Haziekaron naar Jom Haatzmaoet, van verdriet naar vreugde.

Auschwitz

Op 5 Ijar 5708, 71 jaar geleden, kondigde de toenmalige Israëlische leider Ben-Gurion de vestiging aan „van een Joodse staat in het land Israël die de naam Israël zal dragen.” Het Joodse volk herrees uit de as van Auschwitz. Er was na bijna 2000 jaar diaspora (ontheemding) weer sprake van een onafhankelijke Joodse staat.

Dit historische feit wordt door het gros van de Joodse inwoners van Israël elk jaar opnieuw vreugdevol herdacht. Op 5 Ijar veranderen de hoofdstraten van de belangrijkste steden in een grote dansvloer. Volksmuziek klinkt door de speakers; jong en oud zwiert door de straten. Israël ten voeten uit.

In de parken wijdt men zich ondertussen aan de inwendige mens. In de supermarkten struikelde je afgelopen week over de vleespakketen. Deze donderdag gaart het vlees op de barbecue. Israël kleurt blauw van de rook. Tussen de walmen door geeft de luchtmacht een grootse luchtshow. Ook openen verschillende legerbases hun deuren voor geïnteresseerden.

Natuurlijk kent de dag ook serieuzere elementen. De Nationale Bijbelquiz, ooit ingesteld door Ben-Gurion, is vaste prik op Onafhankelijkheidsdag. In 2010 werd de wedstrijd gewonnen door de toen 15-jarige Avner, zoon van premier Nethanyahu. Hij versloeg 12.000 concurrenten. Eerder al wonnen drie ooms van Avner de prijs.

Ontluikend begin

Vrijheid is geen vanzelfsprekendheid. Dat weet het Joodse volk als geen ander. Daarom, hoewel Onafhankelijkheidsdag formeel geen religieuze feestdag is, wordt er in veel synagogen een speciaal gebed uitgesproken. Het is een bede waaruit blijkt dat Israëls onafhankelijkheid afhankelijk is van God. „Onze Vader in de hemel, rotsvaste Steun en Verlosser van Israël, zegen de staat Israël, het ontluikend begin van onze verlossing; neem haar onder Uw liefderijke beschutting en spreid Uw beschermende vrede erover uit (…).” Amen!

De auteur werkt in Jeruzalem, als Israëlconsulent voor het Centrum voor Israëlstudies (hetcis.nl). Een jaar lang schrijft hij op elke Joodse feestdag een bijdrage voor het Reformatorisch Dagblad. Vandaag deel 10: Jom Haatzmaoet.

>>rd.nl/joodsefeesten