Milieustrijd steeds vaker in de rechtszaal
De strijd om het milieu heeft zich de afgelopen jaren al een paar keer verplaatst naar de rechtszaal. Milieuorganisaties maken zich daar vooralsnog met wisselend succes sterk voor schone lucht en voor de vermindering van de uitstoot van CO2. Twee zaken hierover lopen nog en vrijdag komt er een nieuw proces bij. Dan overhandigt Milieudefensie samen met tal van mede-aanklagers een dagvaarding aan Shell waarin het bedrijf aansprakelijk wordt gesteld voor klimaatschade in de toekomst.
Volgens Milieudefensie is dit wereldwijd de eerste keer dat van een bedrijf geëist wordt dat het zich houdt aan klimaatdoelstellingen. De meeste rechtszaken gaan over nadelige gevolgen of schade door acties in het verleden.
In de zaak tegen Shell gaan de milieu-activisten eisen dat het bedrijf zijn beleid zo inricht dat de CO2-uitstoot omlaag gaat. Tot nu toe blijkt volgens Milieudefensie uit de strategie van het bedrijf niet dat dit staat te gebeuren. De milieuorganisatie - inmiddels samen met zes andere mede-eisende organisaties als Greenpeace Nederland, Jongeren Milieu Actief en de Waddenvereniging - zegt dat ze allerlei bewijs heeft waaruit blijkt dat Shell geen plannen maakt om te voldoen aan het klimaatakkoord van Parijs uit 2015. Shell heeft eerder in een reactie laten weten dat het de klimaatafspraken juist wel ondersteunt.
Het meest succesvol voor de milieusector is tot nu toe de rechtszaak van de duurzaamheidsorganisatie Urgenda tegen de Nederlandse staat. De organisatie eist meer maatregelen om de uitstoot van koolstofdioxide (CO2) tegen te gaan. Urgenda won daarover twee rechtszaken, in 2015 en het hoger beroep in november 2018. De Staat is naar de Hoge Raad gestapt.
Milieudefensie is ook nog bezig met een juridische zaak tegen de Staat om schone lucht. Die richt zich vooral op het schadelijke fijnstof. De club wil dat Nederland zich houdt aan de Europese wet, het mensenrecht op gezondheid respecteert en geen nieuwe maatregelen neemt die schadelijk zijn voor mens en milieu. In december 2017 verloor de milieuclub de bodemprocedure. Tussentijds won Milieudefensie wel een kort geding, waarin twee van drie eisen werden toegewezen. Inmiddels loopt de hoofdzaak voor het gerechtshof in Den Haag, dat op 7 mei met een uitspraak komt.