Sorteerder stuurt personeel naar huis: uien zijn op
De uienbranche dreigt markten te verliezen. Door de tegenvallende oogst van 2018 –gevolg van de droogte– zijn er simpelweg te weinig uien. Steeds meer sorteerbedrijven vragen arbeidstijdverkorting aan voor hun personeel.
Nederland is de grootste uienexporteur ter wereld. Enkele tientallen handelsbedrijven, die vooral in Zeeland zijn gevestigd, exporteren de groente naar zo’n 140 landen. Vorig seizoen ging er 1,1 miljoen ton van oogst 2017 de grens over.
Die hoeveelheid wordt dit seizoen zeker niet gehaald, zegt Gijsbrecht Gunter, voorzitter van brancheorganisatie Holland Onion Association. „Ik schat dat de export op zo’n 750.000 ton uitkomt. De laatste weken ligt de export op zo’n 10.000 ton per week, tegen 20.000 tot 25.000 ton in andere jaren.”
Er zijn nog maar weinig uien doordat de oogst in het extreem droge jaar 2018 fors lager uitpakte. Statistiekbureau CBS raamt de totale (zaai)uienoogst op 900.000 ton. In 2017 haalden de Nederlandse akkerbouwers 1,5 miljoen ton uien van het land.
Niet alleen het tekort aan uien zit de handelaren dwars, ook de hoge prijs die ze moeten betalen aan telers die nog uien in de schuur hebben liggen, speelt mee. De zogeheten beursnotering van Emmeloord stond vorige week –afhankelijk van de kwaliteit van de uien– op 30 tot 48 euro per honderd kilo. Een jaar geleden was dat minder dan 10 euro.
Klanten zoeken nu andere leveranciers, zegt Gunter. „Brazilië bijvoorbeeld vraagt momenteel behoorlijk wat uien. Wij kunnen daar niet aan voldoen. Het haalt nu uien uit Chili en Argentinië.”
Ook landen als China, Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika exporteren dit jaar veel uien. „Daar is voldoende aanbod.”
Intussen loopt de kwaliteit van de uien die nog in de schuur liggen, terug. Bewaarplaatsen worden vaak met buitenlucht gekoeld. Bij de hoge temperaturen van dit moment dreigt het gevaar dat de uien gaan uitlopen.
Geen lege schappen
Volgens Gunter hebben inmiddels vijf van de 35 Nederlandse uienverwerkers arbeidstijdverkorting voor een deel van hun vaste medewerkers aangevraagd, en dat aantal zal de komende weken oplopen. Hij schat dat inmiddels zo’n honderd mensen worden getroffen, op een totaal van zes- à zevenhonderd. „De flexibele krachten zijn dan al naar huis gestuurd.” Zo’n situatie is volgens hem in tientallen jaren niet meer voorgekomen. „Vroeger hield het werk in het voorjaar op, omdat uien toen niet zo lang bewaard konden worden als vandaag.”
De Nederlandse consument hoeft trouwens niet bang te zijn voor lege schappen. De belevering van de supermarkten is volgens Gunter ingedekt door langetermijncontracten.
