Victoriano –stropdas voor, aktetas onder de arm– aarzelt even. Dan geeft hij een vriendelijk, maar nietszeggend antwoord. Hij is duidelijk geen liefhebber.

Toch is de frikandel een van de sterproducten van Super Lekker, een kleine supermarkt in het hart van Barcelona. De winkel van eigenaar Sergi Arnal Herrador (39) is gespecialiseerd in levensmiddelen van boven de Pyreneeën. Een deel van zijn assortiment haalt hij uit België en Groot-Brittannië. Maar zoals de winkelnaam al doet vermoeden, komt het leeuwendeel van de artikelen in Super Lekker uit Nederland. Niet voor niets zijn de wanden van zijn winkelpand in de Carrer Roger de Lluria oranje geschilderd.

Hoe is Sergi op het idee gekomen om in het centrum van Barcelona Nederlandse etenswaren te gaan verkopen? Hij grijnst en wijst op een foto achter de toonbank waar hij samen met een blonde vrouw op staat: „Dat komt door haar.” Sergi’s vrouw is Nederlandse. Tussen het echtpaar staat nog iemand op de foto: Johan Cruijff. De voetballer was ook klant bij Super Lekker, zegt Arnal niet zonder trots.

Herkenning

Wie al een tijdje weg is uit Nederland en langs de schappen van Super Lekker loopt, ervaart een merkwaardig soort heimwee. Of misschien is herkenning een beter woord. Kom bij de winkel van Arnal niet om witte merken. De hagelslag is van Venz en De Ruijter, de pindakaas van Calvé en het flesje maggi is van Maggi. En de potjes met geconserveerde groenten zijn van Hak. Wat onvermijdelijk de herinnering oproept aan de mooiste melige reclamekreet aller tijden: U moet de groenten van Hak hebben.

Sergi Arnal is geboren en getogen in Barcelona. Hij zal de Hak-slogan niet kennen. Maar wat hij heel goed weet, is dat mensen bij hem niet alleen om de voedingswaren komen. Zijn klanten zijn ook, en misschien wel in de eerste plaats, op zoek naar een gevoel. Voor dat gevoel kunnen ze bij Super Lekker kiezen uit een kleine duizend verschillende producten. Zuurkool, drop, sambal, kaas en meergranenbrood ontbreken niet in het assortiment. Maar voor veel vaste klanten is het de frikandel –inderdaad: van Mora– die dit gevoel bij uitstek oproept.

Soms zijn de frikandelfans Nederlanders die in Barcelona of omgeving wonen. Maar dikwijls zijn het ook Catalanen of Spanjaarden die van buiten Catalonië komen. „Het zijn vaak mensen die op de een of andere manier een band met Nederland hebben gekregen”, legt Arnal uit. „Bijvoorbeeld omdat hun partner Nederlands is. Of omdat ze aan een universiteit in Nederland hebben gestudeerd.”

Sommigen pakken hun voorliefde voor de frikandel professioneel aan. „Laatst parkeerde een Spaanse klant zijn auto voor de deur en sloeg in één klap 42 dozen frikandellen in”, zegt Arnal. „Er gaan er 20 in een doos, dus dat zijn 840 frikandellen.” Natuurlijk zijn niet alle liefhebbers zulke extreme grootverbruikers. Maar Sergi heeft diverse klanten die bij elk bezoek aan zijn winkel vijf of tien dozen inslaan.

Waar komt die liefde voor de oer-Hollandse frikandel vandaan? Wie van worst houdt zoals van de Catalaanse ”butifarra”, is volgens de eigenaar van Super Lekker gemakkelijk in te winnen voor de frikandel. De echte liefhebber is in de meeste gevallen al aan de smaak gewend door een verblijf in Nederland.

Stroopwafels

In dit opzicht ziet Arnal een verschil tussen de frikandel en de stroopwafel, de twee typisch Nederlandse etenswaren die naar zijn ervaring het bekendst zijn onder de Spanjaarden. Stroopwafels gaan er vanaf het eerste moment bij iedereen gemakkelijk in, heeft hij gemerkt. Maar om de frikandel te kunnen waarderen, is een zekere gewenning nodig.

We wachten nog een tijdje, maar helaas. Vanmiddag geen klanten voor frikandellen. Vanochtend heeft hij wél een paar dozen Mora verkocht, verzekert Sergi. Ik zie geen reden om aan zijn woorden te twijfelen.

zomerserie Made in Holland

Sommige producten uit Nederland kom je overal ter wereld tegen. Hoe is dat zo gekomen en wat vinden gebruikers ervan? Op 10 augustus: friet in Italië.