Arjan van Dalfsen (22), student Molecular Life Sciences en Nederlandse Taal en Cultuur aan de Universiteit Utrecht en praeses van C.S.F.R. Utrecht, hield op een willekeurige dinsdag bij welke apparaten hij gebruikte en hoe lang.

00.45 tot 01.00 uur: Ik werk een kwartier op mijn laptop, een HP Probook 450 G2, om een opdracht voor de universiteit op tijd in te kunnen leveren.

08.00 tot 08.30 uur: Ik sta op, zet meteen mijn mobiele telefoon, een OnePlus 5T, aan en doe bluetooth oordopjes in om het NOS-journaal, muziek en de podcast van ”Met het oog op morgen” te luisteren. Dit is voor mij ideaal: als ik iets te lezen of te luisteren heb gaat opstaan een stuk makkelijker.

08.45 uur tot 10.45 uur: Ik fiets naar de universiteit en luister ondertussen muziek. Tijdens het college gebruik ik af en toe mijn laptop om teksten te raadplegen. Verder check ik een paar keer mijn telefoon op nieuws via NOS, Whatsapp, Twitter en Facebook.

11.00 uur tot 11.05 uur: Ik bel iemand over bestuurstaken voor de vereniging.

12.30 uur tot 13.30 uur: Ik gebruik mijn laptop om te werken voor het bestuur. Onderstussen verstuur ik appjes via Whatsapp Messenger.

13.45 uur tot 14.00 uur: Omdat ik ‘s middags een receptie heb, fiets ik naar het station. Ondertussen luister ik muziek via mijn mobiele telefoon.

16.00 uur tot 16.30 uur: Op de terugweg van de receptie gebruik ik mijn telefoon om het laatste deel van een wielerwedstrijd live te bekijken.

17.30 uur tot 18.00 uur: Tijdens het avondeten gebruik ik mijn telefoon om nieuws te lezen.

18.05 uur tot 18.20 uur: Na het eten werk ik een kwartier op mijn laptop en daarna moet ik naar het station voor een afspraak in Amsterdam.

18.45 uur 19.15 uur: In de trein luister ik opnieuw muziek via mijn telefoon en werk ik op mijn laptop.

22.30 uur tot 23.00 uur: Op de terugweg naar Utrecht gebruik ik mijn telefoon om muziek te luisteren, Facebook te checken en te appen.

00.15 uur: Voordat ik ga slapen pak ik mijn telefoon om nog een keer Whatsapp te checken.

„Ik probeer de mobiele apparaten zo effectief mogelijk te gebruiken, zowel recreatief als zakelijk”, concludeert Arjan. „Via WhatsApp kun je heel snel bij iemand iets navragen. Twitter en de NOS zijn een stuk sneller dan een papieren krant. Mijn agenda houd ik bij op mijn telefoon. Ik doe aangifte via mijn telefoon, ik zoek routes en vertrektijden van het OV op mijn telefoon op.

Ik gebruik de apparaten dus veel, maar dat is grotendeels bewust. Mobiele apparaten bieden veel kansen om effectiever te werken en die probeer ik te benutten. Anderzijds heeft het natuurlijk ook nadelen dat je altijd bereikbaar bent en altijd afleiding in de buurt hebt. (De enige momenten dat mijn telefoon uit staat, is in de kerk en wanneer ik slaap, verder gebruik ik hem fulltime.) Daar probeer ik me wel bewust van te zijn, zodat de apparaten mijn leven niet helemaal gaan overnemen.”

Een onderzoek uit 2016 van het Amerikaanse Pew Research Center wees uit dat 89% van de smartphonebezitters geen gesprek met een andere persoon af kan maken zonder een handeling te verrichten op zijn telefoon. Dat hoeft niet per se slecht te zijn, een selfie maken kan bijvoorbeeld juist voor verbinding zorgen.

Toch kan het geen kwaad om eens kritisch naar je smartphonegebruik te kijken. De gemiddelde Nederlander ontgrendelt zijn telefoon zo’n honderd keer per dag, en dat vaak uit gewoonte of verveling. Wanneer dit voorbeeld voor herkenning zorgt, kunnen onderstaande tips van pas komen om de smartphone bewuster te gebruiken.

Bewustwording

Als je een bepaalde gewoonte wilt veranderen is bewustzijn de eerste stap. Wat zijn de feiten met betrekking tot je smartphonegebruik? Je kunt een onbewust gevoel hebben dat je teveel op je mobiele telefoon kijkt, maar hoeveel tijd het apparaat je precies per dag kost, weet je niet. Met handige meetapps, zoals ”Moment” voor iPhone en ”QualityTime” voor Android, kun je je smartphonegebruik in beeld brengen en een limiet stellen voor jezelf, zodat je je meer bewust wordt van hoeveel je op je scherm kijkt.

Verwijderen

De smartphone is een fantastisch apparaat waar alles op en aan zit: social media, e-mail, muziek, foto’s, navigatie, boeken, et cetera. Maar dat zorgt er ook voor dat je er zo vaak op kijkt. Om je telefoon minder interessant te maken kun je kijken welke apps de meeste tijd kosten. Durf apps die teveel tijd opslokken te verwijderen. Hierdoor wordt je telefoon minder interessant en zul je er bewuster, minder vaak en minder lang gebruik van maken.

Alternatieven

Het is verstandig om alternatieven voor je smartphone te zoeken. Sluit je dag bijvoorbeeld af met iets anders dan een filmpje, zodat je rust heb voor je gaat slapen. Of koop een horloge, zodat je niet op je telefoon hoeft te kijken voor de tijd. Gezellig koffiedrinken in de pauze, in plaats van op je telefoon kijken, is ook een optie.

De schaar erin

Wanneer dit allemaal niet helpt, is het tijd om rigoureus te knippen in je smartphonegebruik. Check je apps twee keer per dag in plaats van op elk moment dat je er zin in hebt. Stop je telefoon op een plek waar je er minder goed bij kunt, zodat je er niet gedachteloos naar grijpt.

Bedenk welke apps je een bepaalde dag of week niet wilt gebruiken. Neem soms een ‘dagje vrij’ van sommige apps. Zet ’s nachts wifi, Bluetooth et cetera uit. En tenslotte: haal de Facebook en Instagram apps van je telefoon. Als je ze in de browser opent, ben je minder snel afgeleid.