Ongewenste zwangerschappen; ook binnen de christelijke gemeente komen ze voor. Hoe de kerk daarmee moet omgaan? „De liefde moet in alles de toon zetten.”
Hoe hoort het er wel aan toe te gaan en hoe niet wanneer bekend wordt dat een jong gemeentelid ongewenst zwanger is? Op een symposium dat de VBOK en de ChristenUnie maandagavond over die vraag hielden, passeren positieve en bedenkelijke voorbeelden de revue.
Roëlle Wubs, vier jaar geleden als 15-jarige bevallen van een zoon, valt een liefdevolle bejegening ten deel in de vrijgemaakt gereformeerde kerk in Hardenberg. „Mijn ouders reageerden teleurgesteld op het nieuws van mijn zwangerschap, maar beiden zeiden: We gaan ervoor”, vertelt ze in de Amersfoortse Bergkerk voor zo’n dertig belangstellenden. „De ouders van mijn vriend adviseerden een abortus. Zij zagen het kindje als een ongeluk, mijn ouders als een wonder van God.”
In overleg met haar predikant, ds. A. P. Feijen, informeerde Roëlle alle gemeenteleden in een persoonlijke brief. Het medeleven dat volgde was enorm.
„Een bemoedigend voorbeeld”, zegt Arthur Hegger, klinisch psycholoog bij Eleos. Hij noemt het belangrijk dat de kerk ongewenst zwangere vrouwen helpt bij het overwinnen van hun schaamte. „Pas dan kunnen ze uitspreken wat anders niet onder woorden kan worden gebracht.”
De VBOK gebruikt de avond om ”Abortus. Schaamte en schuld” onder de aandacht te brengen. Recent verscheen van dit boek van de in 2015 overleden Duitse filmregisseur Renate Günther-Greene een Nederlandse vertaling, op initiatief van VBOK-directeur Arthur Alderliesten.
Günter-Greene wees abortus niet principieel af, maar was allerminst een pleitbezorger van de ingreep. Integendeel. Nadat ze zelf een abortus had ondergaan en daar flinke verwerkingsproblemen aan overhield, ging ze voor haar boek in gesprek met lotgenoten over hun schuld- en schaamtegevoelens. Uit haar onderzoek concludeert ze dat abortuspreventie meer aandacht verdient en dat vrouwen die een zwangerschapsafbreking overwegen veel beter moeten worden voorgelicht over de ingrijpende psychosociale gevolgen. Ook dringt ze aan op een betere begeleiding van vrouwen met psychische klachten na een abortus.
„Heel bijzonder dat het boek overal in de schappen ligt, ook bij Bruna”, aldus Alderliesten. Hij hoopt dat het Duitse model waarbij abortus pas is toegestaan nadat de vrouw verplicht contact heeft gehad met een counselor ook in Nederland ingang vindt. „De Duitse abortusratio is fors lager dan die van ons.”
In haar boek schetst de Duitse hoe liefdeloos of hardvochtig de kerk ongewenst zwangere vrouwen kan bejegenen. „Confronterend”, aldus theoloog prof. dr. J. Hoek. „Laten we goed in deze spiegel kijken. Dat er eerbied hoort te zijn voor beginnend menselijk leven moet niet fungeren als harde norm. Dat uitgangspunt moet zijn ingebed in een liefdevolle houding tegenover moeder en kind samen. De kerk moet een vrijplaats zijn waar schuld kan worden beleden en waar ruimte voor vergeving is.”