Hubben, hoogleraar gezondheidsrecht in Groningen, reageerde op de aankondiging van de belangenorganisatie dat ze haar achterban actief gaat wijzen op het bestaan van een goedkoop en gemakkelijk verkrijgbaar dodelijk conserveringsmiddel. „Er kleven grote risico’s aan het plan”, aldus Hubben op NPO Radio 1.

Woordvoerder A. Rebergen van coöperatie Laatste Wil zei vrijdag in het tv-programma Nieuwsuur dat hij leden gaat verwijzen naar adressen van groothandels of internetadressen waar ze het middel kunnen verkrijgen. De organisatie wil ook aanwijzingen geven voor het innemen ervan.

Leden van de coöperatie moeten minimaal 18 jaar zijn en een halfjaar bij de organisatie zijn aangesloten voordat ze over het poeder worden geïnformeerd.

Het is volgens Rebergen aan de leden om zelf afspraken te maken over de inkoop en de onderlinge distributie van het middel. Hij oppert dat één lid het poeder kan inkopen voor een grotere groep mensen, waarna het onderling kan worden uitgewisseld.

Hubben maakt zich vooral zorgen over de ongecontroleerdheid van het plan. Hij vreest dat de coöperatie het zelfdodingsmiddel verstrekt zonder selectie vooraf. „Dus zonder beoordeling van de situatie waarin iemand verkeert, zonder een idee te hebben van iemands emotionele toestand, zelfs zonder een idee te hebben of iemand die het koopt het misschien voor iemand anders wil gebruiken”, zei hij zaterdag.

Voor het op dergelijke wijze verstrekken van dodelijke middelen bestaat in Nederland geen grond, aldus Hubben. De jurist verwees naar het recente arrest van de Hoge Raad in de zaak-Heringa. Daarin oordeelde de hoogste rechter dat hulp bij zelfdoding in de regel is voorbehouden aan een arts. „Een niet-arts kan dit alleen straffeloos doen in zeer uitzonderlijke omstandigheden die neerkomen op een noodtoestand. Daarvan is bij de coöperatie beslist geen sprake”, aldus Hubben.

Eerder al liet strafrechtadvocaat W. Anker doorschemeren forse vraagtekens te plaatsen bij de juridische basis van het plan.

Ook psychiater Jan Mokkenstorm van 113 Zelfmoordpreventie keurde de plannen af, evenals SGP-Tweede Kamerlid Van der Staaij. Volgens Van der Staaij ondermijnen de „lugubere” plannen van de coöperatie elke inspanning om zelfdoding terug te dringen. „Bied mensen hulp en steun in plaats van hen los te laten”, aldus Van der Staaij.

Waarderende reacties op het initiatief zijn er ook, zoals van de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE). Volgens directeur A. Wolbert kan het door Laatste Wil aangeprezen middel een enorme stap zijn voor mensen die hun leven willen beëindigen als zij daar aan toe zijn en die niet de illegaliteit in willen. „Als dit middel goed en veilig is gebleken, zullen we ernaar verwijzen, zoals we ook informeren over andere effectieve middelen.”

Als het aan Hubben ligt, komt de regering in actie om de verspreiding van het middel tegen te houden. De inschrijving van de coöperatie in het handelsregister viel volgens hem niet tegen te houden. Nu het middel zo concreet wordt aangeboden, is het volgens hem aan het kabinet daar iets aan te doen.