Van Gogh Museum noemt schetsen imitaties
Een bij voorbaat al veelbesproken boek met ‘verloren schetsen’ van Vincent van Gogh, bevat volgens kenners van het Van Gogh Museum geen tekeningen van de grote Nederlandse kunstenaar. Er staan volgens hen alleen imitaties van zijn tekenstijl in. Die conclusie trokken de deskundigen al jaren geleden, maar ze herhaalden die dinsdag nog eens.
Aanleiding is de publicatie van het boek ‘Vincent van Gogh. Het verloren schetsboek uit Arles’ van kunsthistorica Bogomila Welsh-Ovcharov, waarin een schetsboek is opgenomen dat zij aan Van Gogh toeschrijft. Volgens haar uitgever TerraLannoo biedt het een „verbluffende kijk op de veelzijdigheid van Van Goghs tekenkunst in de laatste maanden van zijn leven”. Maar de kenners van het museum, die de tekeningen in 2008 en 2013 beoordeelden, noemen ze „monotoon, onbeholpen en krachteloos”.
Kenners van het museum beoordeelden „kwalitatief hoogstaande foto’s” van 56 van de 65 werken. Later kregen ze van een aantal tekeningen ook het origineel te zien. Ze vonden ook andere opmerkelijke zaken. Zo is bruine inkt gebruikt, terwijl Van Gogh destijds met zwarte en soms paarse inkt werkte. Ook is een andere papiersoort gebruikt en kloppen sommige voorstellingen simpelweg niet.
„Heel veel dingen gaan niet goed”, zegt de Amsterdamse hoogleraar kunstgeschiedenis Louis van Tilborgh, die als onderzoeker voor het museum werkt. Hij wijst op een tekening van de inrichting in Saint-Rémy waar Van Gogh verbleef. De maker daarvan had „geen idee” van de situatie ter plaatse, zegt Van Tilborgh. Dat de inkt bruin is, komt doordat „degene die het maakte, bruine effecten wilde creëren”. Een bijbehorend notitieboekje „lijkt niet betrouwbaar”, aldus het museum.
Welsh-Ovcharov was hoogleraar aan de universiteit van Toronto en is zelf een bekende Van Gogh-kenner. Zij stelt in een interview met NRC Handelsblad dat de expertise van het museum „gebreken vertoont”, onder meer omdat vaak alleen naar foto’s wordt gekeken. Verder zegt ze dat Van Gogh het boek alleen voor zichzelf maakte. „Je moet dus niet met de bekende tekeningen in je hoofd dit album beoordelen.”