Verrast is menigeen die onder de poort door loopt en rondkijkt in de Arend Maartenshof. Rond een tuin met machtige platanen staan tientallen oude woninkjes zij aan zij. Bijbelteksten op gevels, in Oud-Hollandse taal, illustreren de protestantse traditie van Dordrecht. „Die den armen geeft en sal geen gebrek hebben!” En: „Dat gij den hongerigen uw brood mededeelt.”

Twee van die verrasten zijn Fred Metzger (76) en zijn vrouw Els Nauta (72) uit Alphen aan den Rijn. „Geweldig, dit hofje heeft charme”, zegt Metzger. „Dit doet me denken aan heel vroeger. Je kunt hier goed onthaasten. Het is niet zo dat ik hier zou willen wonen. Daarvoor zijn de woningen te klein. Maar ik kan me voorstellen dat mensen hier heel gelukkig leven.”

Gezellig

Gerard Hordijk (87) en zijn vrouw Aty (78) wonen sinds 1989 in het Arend Maartenshofje, dat zich vlak bij het Dordrechts Museum bevindt. In de woninkjes in het hofje wonen nog zo’n veertig mensen. De Hordijks hebben van twee woninkjes één huis gemaakt.

Tegenwoordig vertoeven ze doorgaans met plezier op de beschutte plek in het centrum Dordrecht. „Het is hier heerlijk en vredig wonen midden in een drukke binnenstad, dicht bij de winkels”, vertelt Aty Hordijk. „Ik zie het hofje als een oase in een onrustige wereld. We hebben een mooie tuin met bomen. Die geven een hoop bladafval, maar ik zou ze niet willen missen. Er staat ook een appelboom. Die geeft ouderwetse, rode sterappels. Soms vallen er zo veel appels op de witte tuinbank dat de zitting ervan doorbuigt.”

Bewoners van het Dordtse hofje laten elkaar „met rust”, in voorbije jaren kon het er in de tuin „enorm gezellig” aan toegaan, vertelt Aty Hordijk, die dag in dag uit haar hulpbehoevende man terzijde staat. „Dan aten en dronken we als bewoners met elkaar. De een maakte salade, de ander zette een pan soep op tafel, een derde braadde kippenpoten. En er kwam een flesje port op tafel.”

Veilig gevoel

Mooi is dat het hofje, waar toeristen in- en uitlopen, op gezette tijden de toegangspoort sluit, zegt Hordijk in haar kleine keukentje. „Om halfacht ’s avonds gaat de poort op slot. De bewoners kunnen er dan nog wel uit, ieder heeft een sleutel van de poort. Dat het hofje vanaf halfacht is gesloten, geeft een veilig gevoel. Buitenstaanders zouden over het dak kunnen klimmen, maar dat maakt veel herrie, dus worden ze waarschijnlijk opgemerkt.”

Alcoholisten

Rustig en vredig was het lang niet altijd in de Arend Maartenshof. Sterker nog, de Hordijks hebben er in het verleden onverkwikkelijke toestanden meegemaakt. Toen nogal wat „asocialen” de huurhuisjes bevolkten.

Alcoholisten of herrieschoppers bijvoorbeeld. Gerard Hordijk: „Sommige bewoners waren zo dronken dat ze van hun stoelen afkieperden.” Zijn vrouw: „Mensen stonden hier een jaar of vijftien geleden soms in de tuin te tieren. Gelukkig plaatst wooncorporatie Woonbron nu andere types, zoals werkende, alleenstaande vrouwen van boven de vijftig die hun huisje goed onderhouden.”

In het verleden kampte de Arend Maartenshof ook met amokmakers buiten de poort. „Voorheen was hier vlakbij de ALDI. Die verkocht goedkoop bier. Dat trok veel alcoholverslaafden. Soms wilden zwervers in onze poort slapen. Dan moest de politie er weer bij komen om zo’n man weg te halen. Ooit wilde een dronkenman over het dak klimmen om het hofje in te komen. Hij hing als een aap aan een lantaarn.”

Wateroverlast

Blijvend euvel is de wateroverlast in het hofje. De Hordijks wonen op een laag punt. „Bij de watersnoodramp van 1953 stond het water hier tientallen centimeters hoog”, zegt Aty Hordijk.

Na een hoosbui kregen de Hordijks de afgelopen jaren geregeld water over de vloer en moesten ze rioolslib scheppen. „Met alle stank en narigheid van dien.” Talloze keren probeerde ze met zandzakken en vloedplanken het water buiten te houden. Weliswaar is de afwatering enkele jaren geleden verbeterd, maar vorig jaar augustus nog kwam het water „na een tropische bui” de woning van Gerard en Aty Hordijk binnen.

----

Dordts hofje vroeger bedoeld voor weduwen

De Arend Maartenshof in Dordrecht werd in 1625 door Arend Maartenszoon gesticht. Hij had geen al te beste naam. Hij staat te boek als „een geldwolf die meer geïnteresseerd was in geld dan in zijn medemens”, schrijft journalist en historicus Marcel Sluijter in het boekwerkje ”De Dordtse hofjes” uit 2008.

In een poging zijn reputatie te verbeteren richtte Arend Maartenszoon een hofje op voor armlastige vrouwen en voor weduwen van soldaten die voor het vaderland waren gesneuveld.

Het zandstenen toegangspoortje van het hofje –dat 38 woningen telt– is versierd met renaissance­beeldhouwwerk.

In het hofje bevindt zich een regentenkamer met een interieur uit 1700. Wanden in het vertrek hangen vol met schilderijen. Naast de beeltenis van Arend Maartenszoon hangen er diverse portretten van zijn familieleden, onder wie zijn drie vrouwen.

Behalve de Arend Maartenshof kent Dordrecht nog enkele andere eeuwenoude hofjes.

----

zomerserie Hofbewoners

Dit is de eerste aflevering van een serie portretten van mensen die in een historisch hofje wonen. Vandaag: de Arend Maartenshof in Dordrecht. Zaterdag: het Dreyershofje in Amersfoort.