Half juli werd een deel van de Zwolse IJsselhallen voor de tweede keer ingericht voor tijdelijke opvang van asielzoekers die net in Nederland zijn gearriveerd. De hallen fungeren als een wachtkamer waar 600 mannen uit met name Syrië enkele weken verblijven, totdat er een plek is 
in een regulier asielzoekerscentrum.

Hoewel de noodopvang midden in de zomervakantie de deuren opende, meldden zich meteen vrijwilligers uit de kerken die iets voor de vluchtelingen wilden betekenen, zegt coördinator Elsje Goudzwaard van Stichting Present Zwolle. Samen met het dia-
conaal platform uit die stad fungeert de stichting als brug tussen de kerken en het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) in de IJsselhallen. Diverse activiteiten konden snel worden opgestart, mede doordat Present en het diaconaal platform ook vorig jaar betrokken waren bij activiteiten rond de tijdelijke noodopvang. „Toen waren er in het begin zelfs meer vrijwilligers dan vluchtelingen”, herinnert Goudzwaard zich.

„De eerste keer dat de noodopvang van start ging, hoorden we al snel geluiden van Zwollenaren die iets wilden doen. Voor het COA is het niet prettig als iedereen individueel bij de IJsselhallen aanklopt. Daarom zijn wij het aanbod vanuit de kerken gaan coördineren. We werken daarbij op de Presentmanier, met als uitgangspunt: Wat vind je als kerk of groep leuk om te organiseren en op welk moment? Wij communiceren dit met het COA.”

In overleg met het COA is gekozen voor activiteiten die buiten de IJsselhallen plaatsvinden en wekelijks op een vast moment terugkomen. „Op dit moment is er al dagelijks iets te doen, het mooiste zou zijn als er twee activiteiten per dag zijn. We vragen de kerken daarom de komende tijd het aanbod verder uit te breiden. Donderdagavond is er ook een informatiebijeenkomst voor mensen die vrijwilligerswerk willen doen.”

Koffie en taart

Veel belangstelling is er voor de taallessen die door vrijwilligers worden gegeven, merkt Goudzwaard. Ook de koffieochtenden die de lutherse gemeente twee keer per week organiseert, voorzien in een behoefte, evenals diverse sportactiviteiten. „Er zitten veel jonge mannen, tussen de twintig en de dertig jaar, in de IJsselhallen. Die vinden het heerlijk om hun hoofd leeg te voetballen.”

Mogelijk worden er de komende periode, evenals vorig jaar, ook stadswandelingen aangeboden. „Vorige keer hebben twee vrijwilligers dat georganiseerd, inclusief een kop koffie en taart onderweg bij een lunchroom in Zwolle. Heel leuk.”

Present bemoeit zich niet tot in detail met de opzet van de activiteiten, maar vermeldt op haar website wel een aantal handvatten voor de omgang met vluchtelingen. „In de IJsselhallen zitten alleen mannen. Vrouwelijke vrijwilligers zijn geen probleem, maar het is wel goed dat er ook altijd een paar Nederlandse mannen bij zijn. Dat soort zaken brengen we onder de aandacht”, zegt Goudzwaard.

Kerkdienst

Specifiek christelijke activiteiten staan er niet op het programma. „Het COA is religieneutraal. Daar hebben we mee te rekenen.” Goudzwaard weet dat sommige vluchtelingen op zondag een kerkdienst in Zwolle bezoeken. „Soms worden ze daarvoor opgehaald. Dat gebeurt vaak via een individueel contact dat bijvoorbeeld ontstaat tijdens een spelletjesochtend. Als iemand aangeeft een Bijbel te willen hebben, krijgt hij die.”

De mannen verblijven in principe slechts enkele weken in de noodopvang, waardoor de contacten beperkt blijven. „Maar van vorig jaar weet ik dat er via een christelijke hardloopgroep waaraan vluchtelingen kunnen meedoen blijvende vriendschappen zijn ontstaan, ook nadat mensen werden overgeplaatst naar een ander centrum.”

Nieuw is het idee om vluchtelingen ook in te zetten als vrijwilliger voor een lokaal project. Tijdens een wandeltweedaagse van een zorginstelling gingen gisteren Zwolse scholieren met ouderen op pad. Vanmiddag zouden onder anderen bewoners van de IJsselhallen een rolstoel duwen. „Dit sluit aan bij de gedachte van het COA niet alleen iets vóór hen te organiseren maar ook te kijken wat ze voor de samenleving kunnen betekenen.”

Beelden van bootjes

Goudzwaard is blij met de grote inzet van Zwollenaren rond de noodopvang en hoopt dat ook in andere plaatsen waar zo’n tijdelijk centrum komt, kerken de handen ineenslaan, bijvoorbeeld via een diaconaal platform en stichting Present. „Ik ben al gebeld vanuit een stad die op korte termijn zo’n opvanglocatie krijgt.”

Dat tientallen kerkelijke vrijwilligers zich voor dit werk inzetten, verbaast Goudzwaard niet. „Iedereen vindt de beelden van vluchtelingen in bootjes verschrikkelijk, maar je kunt er niets aan doen. Als ze bij jou in de buurt komen, kun je wel iets voor hen betekenen. En doordat de noodopvang tijdelijk is –voor enkele maanden–, valt het goed te overzien.”