Aliens als moderne afgoden
Het grote publiek is overstag. Geprikkeld door sciencefictionfilms en wetenschappelijk onderzoek gelooft het massaal in het bestaan van buitenaardse wezens. Met soms huiveringwekkende uitkomsten.
Buitenaardse wezens of aliens zijn meer en meer onderdeel geworden van de huidige cultuur sinds de eerste uitzendingen van televisieseries zoals Star Trek (1966) en Star Wars (1977). Scenario’s uit Star Warsfilms kunnen worden nagespeeld met doosjes LEGO. Ook de Walt Disney Company speelt handig op deze trend in en brengt dit jaar Star Wars Episode 7 uit.
Hoewel er volgens deze televisieseries honderden verschillende soorten aliens bestaan, hebben ze één ding gemeen: ze lijken op mensen. „En dat heeft geholpen om ermee vertrouwd te raken”, aldus David Wilkinson, hoogleraar theologie en religie aan de Britse Durham University.
Ongemerkt is sciencefiction daardoor uitgegroeid tot een onderdeel van het menselijk bestaan. Volgens de Britse kosmoloog Stephen Hawking is dat ook de bedoeling: „Sciencefiction zoals Star Trek is niet alleen leuk, maar heeft ook een serieus doel: het vergroten van het menselijke voorstellingsvermogen.”
Daarin zijn de filmmakers uitermate succesvol geweest, constateert astronoom Guillermo Gonzalez in zijn boek ”The Privileged Planet”. „De groeiende fascinatie voor buitenaards leven gaat hand in hand met een toename van waarnemingen van ufo’s, graancirkels, ontmoetingen met aliens en zelfs ‘ontvoeringen’ door aliens.”
Van de Britten gelooft inmiddels 42 procent dat ufo’s echt bestaan. Voor 51 procent zijn aliens een realiteit. Slechts 25 procent van de volwassen Britten gelooft in een persoonlijke God, zo blijkt uit een recent Engels onderzoek.
Een recente peiling van nieuwszender CNN/Time laat zien dat ruim de helft van alle Amerikanen gelooft in het bestaan van aliens; 50 procent meent dat aliens ook weleens mensen ontvoeren; 80 procent van de Amerikanen meent dat de overheid de waarheid over ufo’s en aliens verzwijgt.
Nederlanders zijn er bij lange na niet zo zeker van dat er buitenaards leven bestaat. Slechts 8 procent van de ondervraagde Nederlanders zegt te geloven in aliens, zo bleek uit een peiling van Reuters/Ipsos in 2010 in 22 landen.
Media
Deze overtuigingen zijn deels terug te voeren op de invloed van de media, stelt Robert Doornenbal, docent theologie en cultuur aan de Christelijke Hogeschool Ede (CHE). „Sciencefictionboeken spelen een belangrijke rol in de sociale acceptatie van het bestaan van aliens. Maar de meeste impact hebben films. In de vele beelden waarin aliens centraal staan, brengen ruimteschepen buitenaardse bezoekers naar de aarde met het doel de mensheid te veroveren en die als object van experimenten te gebruiken of die te vernietigen.” De Edese docent noemt als voorbeelden de films ”Alien abduction” uit 2014, ”The Fourth Kind” uit 2009 en ”War of the Worlds” uit 1953 en 2005.
Ook de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA speelt een belangrijke rol bij het beïnvloeden van de massa. NASA organiseerde eind vorig jaar het tweedaagse symposium ”Preparing For Discovery”. Het was bedoeld voor wetenschappers, filosofen en theologen van over de hele wereld. „Het idee is het grote publiek voor te bereiden op de gevolgen van de ontdekking van intelligent buitenaards leven”, aldus wetenschapshistoricus Steven Dick van NASA in een interview met The Huffington Post. „Vanuit wetenschappelijk oogpunt is het waarschijnlijk dat we in de nabije toekomst leven gaan vinden in het heelal.” Dick noemt het geloof in buitenaardse intelligentie de „dominante mythe van onze tijd.”
Op het symposium sprak ook Guy Consolmagno, jezuïet en voorzitter van de stichting Specola Vaticana, het observatorium van het Vaticaan. „Ik geloof dat aliens bestaan, maar ik heb er geen bewijs voor. Een goede wetenschapper wil echter altijd meer leren. Het zou mijn religie dieper en rijker maken als we ze zouden vinden. Wauw, de hemel zij dank! Wat voor entiteit het ook zou zijn, het maakt niet uit hoeveel tentakels het heeft, het heeft een ziel.” Wat hem betreft kunnen de buitenaardse wezens zelfs worden gedoopt, als ze dat zouden willen.
Steven Dick meent dat het nog niet zal meevallen om bewijs te vinden voor het bestaan van aliens. „Per definitie zijn ze iets wat wij niet weten dat ze zijn. Ze kunnen een lichamelijke, psychische of sociale verschijningsvorm hebben die wij niet kennen.”
Scheppergoden
De Britse kosmoloog Stephen Hawking, die zijn mening geregeld op de televisie mag verkondigen, suggereert dat aliens mogelijk in een andere dimensie leven. Hij baseert dit op zijn zogeheten M-theorie, een snaartheorie die resulteert in een heelal met elf zogeheten ruimtetijddimensies. Bovendien zouden er volgens deze theorie 10500 (1 met 500 nullen) heelallen bestaan. Deze zouden zijn ontstaan via een natuurlijk proces, „zonder ingrijpen van welke god dan ook”, aldus Hawking. Via zwarte gaten zouden de universums met elkaar in verbinding staan.
Edward Harrison, eveneens een Britse kosmoloog, oppert –met de M-theorie en de zwarte gaten in het achterhoofd– dat ‘ons’ heelal is gemaakt door een superieure intelligentie die in een ander universum woont. „Het is geschapen door intellecten als het onze, zodat wij het heelal ook kunnen kennen.” Via zwarte gaten zouden ze van het ene heelal naar het andere kunnen reizen. In zijn visie zijn aliens dus een soort ”scheppergoden”.
William Lane Craig, hoogleraar filosofie in Los Angeles, noemt het velewereldenidee „pure metafysica.” „Het is louter een concept, een idee, zonder enig wetenschappelijk bewijs. Omdat de delicate balans in het universum onmiskenbaar in de richting van een intelligente ontwerper wijst, moeten de sceptici wel met zo’n bizarre theorie op de proppen komen.”
„Het is nauwelijks mogelijk om de semireligieuze ondertoon van het onderzoek naar buitenaardse intelligentie over het hoofd te zien”, merkt Guillermo Gonzalez op.
Apocalyptisch
De vele ideeën van topwetenschappers over buitenaards leven en de populaire sciencefictionfilms voeden bij het grote publiek de gedachte dat er toch wel iets moet zijn in het grote heelal. Dat prikkelt de fantasie van sommige personen zozeer dat sciencefiction, ufo’s en aliens onderdeel worden van hun religieuze beleven. Ze sluiten zich aan bij sekten zoals de International Raelian Movement, de Scientology Church, de Heaven’s Gate-cult, de Orde van de Zonnetempel en de Unarius Academy of Science (zie kaders).
„Deze religies hebben een nauwe relatie met apocalyptiek, dat wil zeggen een besef van de mogelijkheid van een dreigende catastrofe, waarbij soms tegelijkertijd wordt uitgezien naar kosmische verlossing en spirituele transformatie”, aldus Robert Doornenbal. „De media –films in het bijzonder– spelen een belangrijke rol in de sociale acceptatie en groeiende waarschijnlijkheid van dergelijke apocalyptische overtuigingen.”
De CHE-docent noemt als voorbeeld de massale zelfmoord door 39 leden van de ufosekte Heaven’s Gate (hemelpoort) in Zuid-Californië in maart 1997. „Deze groep vertoonde een aantal onderscheidende kenmerken van apocalyptische religie. Op hun website verklaarden ze dat we in „het einde der tijden” leven en dat de aarde binnenkort schoon wordt geveegd van alle menselijke beschaving.”
Het valt Doornenbal op dat de Heaven’s Gate-cult traditionele en ketterse profetische getuigenissen combineerde met moderne media en sciencefictionscenario’s die direct zijn ontleend aan populaire televisieseries en films.
„Beïnvloed door Hollywoodafbeeldingen van contacten met buitenaardse beschavingen, verwachtten ze de komst van ufo’s die hen als „verlichte ingewijden” uit de dreigende planetaire catastrofe zouden redden. Een volgeling zei op een video: „We kijken veel naar Star Trek en naar Star Wars. Het is net als een training op het Holodeck (een oefenruimte in een Star Trekruimteschip, BvdD). Het is nu tijd om in praktijk te brengen wat we hebben geleerd.”
Dit is het tweede deel in een serie over buitenaardse intelligentie. Woensdag deel 3.
Raelian Movement
De International Raelian Movement werd in 1973 opgericht door de toen 27-jarige Franse autocoureur Claude Vorihon, die zich sindsdien de profeet Rael noemt.
Raelians presenteren zich als atheïsten die geloven in Intelligent Design: al het leven op aarde zou in een laboratorium zijn geschapen door aliens die worden aangeduid als Elohim.
Raelians zijn een groot voorstander van klonen. Brigitte Boisselier, een raeliaanse bisschop en directeur van het biotechnologiebedrijf Clonaid, maakte op 26 december 2002 wereldkundig dat het bedrijf de eerste gekloonde mens –Eve– zou hebben gecreëerd. Bewijs daarvoor is echter nog steeds niet geleverd.
Scientology Church
De Scientology Church is een wereldwijde beweging die zich baseert op het boek ”Dianetics” (1950) van de Amerikaanse sciencefictionauteur Ron Hubbard.
Scientologisten geloven dat ieder persoon fundamenteel goed is. Elk menselijk lichaam draagt een spiritueel onsterfelijke entiteit om die Thetan heet. De aarde is de gevangenis van de Thetans: ieder mens draagt traumatische ervaringen met zich mee vanuit een buitenaards verleden. Met psychotherapeutische methoden, ontleend aan het boek ”Dianetics”, kan iemand dat verleden ontstijgen.
Scientology Church heeft verder een eigen spionagedienst (OSA) en een eigen marine (Sea Org). Scientology is in België vervolgd wegens afpersing, zwendel en criminele bendevorming.
Heaven’s Gate-cult
De Heaven’s Gate (hemelpoort)-cult werd in de jaren zeventig opgericht door de Amerikaanse hoogleraar musicologie Marshall Applewhite en de verpleegster Bonnie Nettles. Ze maken hun volgelingen wijs dat ze buitenaardse wezens zijn.
Heaven’s Gatevolgelingen geloven dat hun lichamen voertuigen zijn die een reis door het heelal maken. Volgens een van hun dogma’s is zelfmoord een stap naar een „volgend evolutionair level.”
In 1995 verschijnt de komeet Hale-Bopp. De aanhangers van Heaven’s Gate menen dat er in het kielzog van de komeet een buitenaards ruimteschip meevliegt, dat hen zal overbrengen naar het Kingdom of Heaven (koninkrijk der hemelen). In 1997 pleegt de hele groep zelfmoord.
Orde van de Zonnetempel
De Orde van de Zonnetempel werd in 1984 gesticht door de Belgische homeopaat Luc Jouret en de Zwitser Joseph Di Mambro. Het gedachtengoed van de sekte is een vreemdsoortig samenraapsel van christendom, new age, boeddhisme en vrijmetselarij.
De leden geloven na een rituele zelfmoord te worden herboren op de ”planeet Sirius”. Daar wachten ze de komst van een nieuwe wereld af, die zal ontstaan na de wederkomst van Christus. Deze zal als ”zonnekoning” de christelijke kerken en de islam verenigen tot één godsdienst.
De sekte kwam in het nieuws na rituele zelfmoordpartijen in onder meer Grenoble (Frankrijk) in 1995. De doden lagen in de vorm van een ster op de grond, hun voeten naar het midden gericht. De Orde van de Zonnetempel bestaat nog steeds in Canada.
Unarius Academy of Science
Een bijzonder geval van een religie annex spirituele academie van wetenschappen is de Unarius Academy of Science in El Cajon, CaliforniË. Het is een gemeenschap van zogeheten contactees, personen die beweren in contact te staan met aliens. Ze communiceren naar eigen zeggen telepathisch met ”Space Brothers”, wezens van andere planeten.
Ernest Norman (1904-1971), stichter van de Unariusgemeenschap, stelde dat hij zijn vorige leven Jezus was. Ene Charles Spiegel, die de sekte tot 1999 leidde, zou in een grijs verleden satan zijn geweest.
Ze verwachten binnenkort een ruimteschip van de ”planeet Myton” met Space Brothers –ruimtebroeders– boord. Zij zullen worden gevolgd door 33 ruimteschepen van de Interplanetaire Confederatie. Vanaf die tijd zal de aarde ook in de confederatie worden opgenomen. Op aarde zal dan een newagesamenleving worden gevestigd.