Hoewel nog geen anderhalf jaar Kamerlid, zit dit ambt hem nu al als een maatpak. Christelijke gedrevenheid, warme menselijkheid en een brede blik vormen het handelsmerk van Gert-Jan Segers (44). Leiderschapskwaliteiten heeft hij zeker in huis. „Maar het mooie van hem is dat hij dáár helemaal niet mee bezig is.”
In een bovenzaaltje in Amsterdam-Zuidoost wachten ze geduldig: de Ghanees Tom Marfo, predikant van een multiculturele pinkstergemeente in de Bijlmer, en de uit India afkomstige dr. Sheetal Shah, deskundige op het gebied van mensenhandel en verbonden aan de Universiteit Leiden. Segers is een kwartiertje te laat. Maar áls het CU-Kamerlid binnen stapt, komt de vaart er meteen in. Een omhelzing, een korte kennismaking, een gezamenlijk gebed. „Vader, help ons Uw wil te doen, Jezus na te volgen en voor de verdrukten op te komen.” En dan dóór naar het thema van deze middag: prostitutie en mensenhandel.
„Oh ja? Gaat dat er echt zó aan toe?” Segers weet veel van het onderwerp af, lepelt kengetallen moeiteloos op, maar leert van Marfo ook nieuwe dingen. „Als je hier, in de Bijlmer, tien Afrikanen ziet lopen, zijn er drie slachtoffer van mensenhandel.” „Toch zie ik in het Red Light District weinig zwarte vrouwen.” „Afrikaanse vrouwen worden momenteel vooral door verhandeld naar andere EU-staten. Dat is een relatief nieuwe ontwikkeling. Zoals het ook betrekkelijk nieuw is dat er steeds meer Afrikaanse mánnen verhandeld worden, voor de homoprostitutie.”
Dat is het moment waarop Marfo zich naar rechts wendt, naar de man die al lange tijd zwijgend naast hem zit. Zweetdruppels parelen op het voorhoofd van de Sierra Leoner als hij, in gebroken Engels, zijn verhaal doet. Ja, hij is slachtoffer van mensenhandel en gedwongen prostitutie. Hij hield er grote psychische en lichamelijke problemen aan over. Enkele jaren geleden dumpten zijn kwelgeesten hem, gewond, op straat. „Papa Marfo heeft zich over mij ontfermd.” „God zal je helen!” troost Segers. „Thank you, sir, thank you. God bless you!”
Na een uurtje praten wordt het tijd zaken te doen. Wil Marfo hulpverlening opzetten in Ghana, hét Afrikaanse land van waaruit momenteel de moderne slavenhandel wordt georganiseerd? „Misschien kan mijn broer iets betekenen. Die werkt daar op de ambassade...” En is mevrouw Shah bezig met een nieuw onderzoek over mensenhandel? „Doet u mij dat alstublieft toekomen. Kan ik in Den Haag goed gebruiken.”
Goalgetter
Dit is Gert-Jan Segers ten voeten uit, stelt enkele weken later Ron van der Spoel, oud-predikant van de Kruispunt Gemeente in Amersfoort, een samenwerking van de plaatselijke PKN, de christelijke gereformeerde kerk en de Nederlands gereformeerde kerk. „Het geloof is voor hem heel belangrijk, dat is zijn levensadem. In de tijd dat het Kamerlidmaatschap in beeld kwam, heb ik samen met hem en zijn gezin gebeden. Of God hem de weg wilde wijzen die hij gaan moest.”
Wat Van der Spoel in Segers waardeert is „dat hij een integer persoon en een oprecht christen is. Hij is in de huiskamer niet anders dan op het Binnenhof. Je merkt aan alles dat hij bewogen is over onrecht. Als hij ergens voor in beweging komt, gáát hij er ook voor.”
Daarbij geldt dat hij „beslist een goalgetter is”, stelt de predikant. „Als Gert-Jan ergens zijn tanden in zet, laat hij niet meer los.”
Dat het CU-Kamerlid resultaat wil boeken, bleek in februari vorig jaar, toen hij samen met toenmalig PvdA-Kamerlid Myrthe Hilkens naar Zweden reisde om daar met eigen ogen te zien hoe dit land de strafbaarheid van hoerenlopen handhaaft. Een reis die een maand later door de EO in de vorm van een documentaire (”Schone schijn – Prostitutiebeleid in Europa”) werd uitgezonden.
Publiciteit
De actie is in allerlei opzichten typerend voor Segers. In de eerste plaats vanwege de rond de reis georganiseerde publiciteit. Als oud-journalist weet hij als geen ander dat aandacht in de media belangrijk is om politieke doelen te bereiken. Sluiten in november vorig jaar twaalf schrijvers zich 24 uur lang op om samen een boek te schrijven over moderne slavernij? Segers is erbij. En als in de vijfkoppige Kamerfractie van de ChristenUnie, naast Voordewind, íémand erop gericht is zijn geluid ook in seculiere media te laten horen, is het Segers. Lukt dat een keer niet, dan is er altijd nog Twitter. Met circa 24.000 verzonden tweets behoort hij tot drukst communicerende en zendende parlementariërs.
De Zweedse trip typeert hem in de tweede plaats vanwege het slim gekozen reisdoel. Wie de EO-documentaire bekijkt, verkneukelt zich bijna over de moeite die Hilkens moet doen –de progressieve PvdA is immers medeverantwoordelijk voor het liberale Nederlandse prostitutiebeleid– om de zelfverzekerde Zweden nog enig libertair tegenspel te bieden. Voor Segers daarentegen voelt Zweden aan als een warm bad. Wie hij er ook spreekt, bestuurders, politie of hulpverleners, allemaal zijn ze meer dan bereid het Nederlandse prostitutiebeleid aan flarden te schieten.
Christelijke argumenten hoeft het Kamerlid niet eens van stal te halen. Hij gebruikt uitsluitend taal die ook seculieren begrijpen: mensenhandel, ongelijkwaardigheid, moderne slavernij. Om met een artikel uit die tijd uit het dagblad Trouw te spreken: „Segers is erin geslaagd het prostitutiedebat geheel te ontkerstenen.”
Dat brengt op het derde voor hem typerende punt: het smeden van brede coalities. Nu de christelijke partijen in totaal nog slechts 21 Kamerzetels hebben, kan er alleen resultaat worden geboekt als seculiere partijen aanhaken, beseft het CU-Kamerlid. Vandaar zijn samen optrekken met de PvdA. Vandaar ook dat hij in november vorig jaar niet met een CDA’er of SGP’er, maar juist met filmmaker Eddy Terstall (PvdA) en econoom Hala Naoum Néhmé (VVD) een opiniestuk in de Volkskrant plaatst: ”Prostitutie te lang gezien als kroonjuweel van onze ruimdenkendheid”.
Of hij het Nederlandse prostitutiebeleid werkelijk ”om” krijgt, zal de toekomst leren. Nog deze maand hoopt hij zijn initiatiefwet in te dienen die hoerenlopers strafbaar stelt indien zij een prostituee bezoeken van wie zij hadden kunnen weten dat zij slachtoffer is van mensenhandel. Inderdaad, minder vergaand dan het Zweedse model. Maar wel een stap in die richting...
Nu de PvdA, na het vertrek van Hilkens uit de Kamer, haar handtekening nog steeds niet onder het initiatief heeft geplaatst, lijkt de slagingskans vooralsnog gering. Segers blijft echter hoopvol. Wie hem erover spreekt, krijgt steevast te horen dat het, hoe dan ook, de goede kant op gaat. „Steeds meer landen schakelen over op de Zweedse aanpak, of op wat daarop lijkt. Noorwegen, Finland, Frankrijk, Ierland. Deze beweging is niet meer te keren. Ook in ons eigen land is een kentering aan de gang. Nota bene Goedele Liekens verdedigde bij Humberto Tan zo ongeveer het Zweedse model. Echt, het is slechts een kwestie van tijd.”
Voorhoede
„Gert-Jan weet zijn onderwerpen knap te kiezen”, vindt fractiemedewerker en kamergenoot Wouter Langendoen. „Het zijn thema’s die door onze achterban herkend worden als hún thema’s. Daarbij maakt hij onderscheid tussen achterhoedegevechten, zoals voor het behoud van het godslasteringsverbod, en voorhoedegevechten, zoals tegen mensenhandel of voor het behoud van klassieke grondrechten. Die laatste gevechten voert hij het liefst.”
Segers kan zich goed focussen, maar is tegelijkertijd breed in zijn kennis en onderwerpskeuze, stelt Martijn van Meppelen Scheppink, advocaat bij Moree Gelderblom. De twee kennen elkaar uit hun studententijd in Leiden en zijn altijd bevriend gebleven. „Gert-Jan kiest zijn speerpunten, maar dat beperkt hem niet in zijn actieradius. Hij heeft veel energie en kan moeiteloos met tien dingen tegelijk bezig zijn. Ja, dat leidt er soms toe dat hij wat minder georganiseerd is. Met technische details of neuzeldingetjes moet je bij hem niet aankomen, hij is een man van de grote lijn.”
Het roept bij Van Meppelen Scheppink bewondering op hoe Segers zich als politicus op een breed front heeft bekwaamd. „Toegegeven, om een allround politicus te worden, zou hij zich op economisch en financieel terrein nog wat verder moeten ontwikkelen. Maar let wel: hij ís al ver gekomen. Behalve over de islam, debatteert hij ook over defensie, Europa, veiligheid en mediabestel op niveau mee en weet hij op die gebieden zo af en toe zaken binnen te halen. Hij is snel van begrip, belezen, en houdt het nieuws buitengewoon goed bij. Toen hij nog in Egypte woonde, wees hij me soms op artikelen in Nederlandse kranten die ík nog niet gelezen had.”
Bijbelverhaal
Zou iemand met zo veel talenten niet een prima partijleider zijn? Van der Spoel: „Hij heeft er alles voor in huis. Maar hij zal zichzelf nooit opdringen. Gert-Jan is niet iemand die op zijn strepen staat. In de kerkzaal –de gemeente in Amersfoort heeft geen eigen gebouw– helpt hij vaak mee de stoelen klaarzetten, en stelt hij zich, ondanks zijn drukke leven, met regelmaat beschikbaar om met de kleine kinderen de kerk uit te gaan om hun het Bijbelverhaal te vertellen. Dat zegt iets over zijn karakter.”
Van Meppelen Scheppink denkt er net zo over. „Gert-Jan komt zoals bekend uit de Gereformeerde Gemeenten, uit SGP-kring, en is, al heeft hij kerkelijk en politiek eigen keuzes gemaakt, nog altijd een bevindelijke, diepgelovige jongen. Hij is verbindend, heeft de gave van het woord, weet mensen een warm gevoel te geven. Hij is iemand die met een aanstekelijk enthousiasme kan zeggen: die kant moeten we op. Hij heeft in Egypte en in de VS heeft gewoond. Al die zaken maken hem zeer geschikt als leider. Maar het leuke aan Gert-Jan is dat hij –dat weet ik heel zeker, ik ken hem goed– met die kwestie helemaal niet bezig is. „Slob is onze leider, ik ben Kamerlid”, redeneert hij. En dát werk doet hij met hart en ziel.”
Dit is de laatste aflevering in een driedelige serie waarin christelijke Tweede Kamerleden worden geportretteerd.
Levensloop
Gert Jan Maarten Segers wordt op 9 juli 1969 geboren in Lisse. Een deel van zijn jeugd brengt hij door in Leeuwarden, waar zijn vader in die tijd evangelist is.
Gert-Jan studeert in Leiden politicologie. Hij is in de jaren negentig vijf jaar beleidsmedewerker van de RPF-fractie in de Tweede Kamer, werkt korte tijd bij de EO, en verblijft van 2000 tot 2007 in Egypte, waar hij namens de Gereformeerde Zendingsbond actief is als coördinator van een christelijk toerustingscentrum.
Daarna studeert hij in de VS een jaar westers-islamitische betrekkingen. Als hij in 2008 terugkomt naar Nederland wordt hij directeur van de Groen van Prinstererstichting, de denktank van de ChristenUnie.
Segers is schrijver van diverse romans en columnist voor verschillende media.
In september 2012 wordt hij beëdigd als Kamerlid. Een klein jaar later rekent de Volkskrant deze „hippe christenjongen” tot de „politieke smaakmakers van wie we nog veel gaan horen.”
Segers woont in Amersfoort, is gehuwd met Rianne en vader van drie dochters.