Defensie moet drastisch bezuinigen. De Kamer buigt zich woensdag en donderdag over de begroting van Defensie. Minister Hennis mag nog eens een dikke 300 miljoen euro snoeien. CU en SGP hebben in het herfstakkoord de pijn iets weten te verzachten, maar toch.

De voorgenomen sluiting van de Van Ghentkazerne in Rotterdam ligt uiterst gevoelig. Alle mariniers hebben van Defensie een spreekverbod gekregen. Géén woord tegenover de media. Alleen minister Hennis –en alléén zij– voert het woord over de kazerne.

Etienne Hennekes voelt zich niet gebonden aan het spreekverbod. Sterker nog, hij bazuint graag rond dat de sluiting een „klap in het gezicht” van de elitemilitairen is. „Mariniers zijn onlosmakelijk verbonden aan Rotterdam”, verklaart de oud-marinier (1994-1998), initiatiefnemer voor een actie tot behoud van de Van Ghent. „We halen het Anne Frank Huis toch ook niet weg uit Amsterdam? Of het Binnenhof uit Den Haag?”

De geschiedenis van de mariniers voert diverse eeuwen terug. Hennekes, tegenwoordig hoofdagent in Rotterdam, wijst op de historische verbondenheid met de havenstad. „De mariniers hebben in 1940 de Maasbruggen in de stad verdedigd. Veel Rotterdammers staat dat in het geheugen gegrift.” Verder telt Rotterdam een mariniersmonument, een Mariniersweg en een mariniersmuseum. Bovendien verzorgt het korps vaak defilés op de Coolsingel. „Kleine dingen, grote verbondenheid.”

Eén historische actie springt eruit. Perron Nul, 1992. Mariniers vegen het terrein naast het Centraal Station leeg. Met de gerichte actie komt in één klap een eind aan de overlast van junks en dealers bij de vrije methadonverstrekking. „Deze actie heeft erg veel goodwill gekweekt in Rotterdam.”

Het doorsnijden van de band marinier-Maasstad komt daarom hard aan. „Iedere marinier krijgt z’n opleiding in Rotterdam. Het halen van je baret is een heel bijzonder moment. Het valt moeilijk uit te leggen, maar daar ligt een stuk van je ziel.” De Van Ghent heeft de mariniers tot in hun botten gevormd. „Je komt er als jongetje binnen en vertrekt er als man.” De opleiding brengt discipline bij, normen en waarden ook. „Elke jongere zou een paar weken dienst moeten doen bij de mariniers.”

Hennekes is direct na Prinsjesdag een actie gestart voor de Van Ghent. De oud-marinier verzamelde 12.000 handtekeningen. Minister Hennis heeft de krabbels inmiddels ergens op haar bureau liggen. Of in een la.

Met de sluiting van de Van Ghent sneuvelt er opnieuw een marinierskazerne. Het doek voor Doorn is al gevallen. De zwarte baretten moeten verkassen naar Vlissingen, of ze willen of niet. „De bezuinigingen treffen het Korps Mariniers daarom wel erg hard. Terwijl de sluiting van Rotterdam slechts 6 miljoen euro oplevert.”

De persoonlijke gevolgen kunnen groot zijn. „Je zult maar net een huis hebben gekocht.” Hennekes verwacht niet dat de militairen bij de pakken gaan neerzitten. „Mariniers bezitten voldoende improvisatievermogen.” De enorme afstand naar Vlissingen is echter geen pretje. „Zeker vanuit het noorden niet.”

Hennekes heeft „voorzichtige hoop” dat de Van Ghent behouden kan blijven. In de Kamer gaan stemmen op voor behoud van de kazerne. Burgemeester Aboutaleb broedt op een reddingsplan. Rotterdam zou in de marinierskazerne special forces willen huisvesten. „Moeten ze bij een incident in de haven optreden, dan zitten ze dichtbij.”

Voor de jaarwisseling moet er definitieve duidelijkheid zijn. De tijd loopt. „Spannend.”

serie Begrotingsdebat

Dit is het zesde deel in een serie over de begrotingsdebatten in de Tweede Kamer. Vandaag: Defensie.

Kamer wil kazerne behouden

De Van Ghentkazerne in Rotterdam wordt gesloten en de mariniersopleidingen gaan naar Vlissingen, schreef minister Hennis onlangs in haar toekomstvisie op de krijgsmacht. Daarmee wil ze 
6 miljoen euro besparen.

Of de soep daadwerkelijk zo heet wordt gegeten als Hennis hem heeft opgediend, staat nog te bezien. Regeringspartij PvdA en enkele andere partijen in de Kamer hebben de bewindsvrouw gemaand geen onomkeerbare stappen te zetten. Ze moet kijken naar mogelijkheden om de kazerne toch open te houden.

Hennis heeft beloofd daarover in gesprek te gaan met de gemeente Rotterdam. Voor het eind van het jaar wil ze de knoop doorhakken.