Fries gelooft anders dan Zeeuw
KAMPEN – Een Fries gelooft op een andere manier dan een Zeeuw, en een Zeeuw weer op een andere manier dan een Twentenaar.
Dat geluid viel zaterdag te beluisteren in Kampen, waar de Dag van de Regionale Geschiedenis en Streekcultuur plaatsvond. De communicatiedeskundige prof. Anne van der Meiden hield vanmiddag een lezing over „enculturatie”. Welke boodschap heeft de hoorder aan de zender?
In de Oudestraat komen stadsomroepers de bezoekers tegemoet. De trekken de aandacht met een klepper, gong of bel. „Hoort, zegt het voort.” Mensen worden uitgenodigd de Bovenkerk in te gaan. Het omroepersgilde houdt het oude ambacht levend, zegt stadsomroeper Harmen de Vries. „Zo organiseren we voor de omroepers uit heel het land concoursen. Daarvoor moet je een verplichte roep doen, die niet langer duurt dan twee minuten, en een vrije roep, die je zelf mag invullen, ook twee minuten.”
In de Bovenkerk hebben 45 historische verenigingen een stand. ”Oud Genemuiden, beleef het.” ”Vereeniging tot beoefening van Overijsselsch Regt en Geschiedenis.” ”´t Olde Maat Uus - honderd jaar wonen en werken in Giethoorn.” De gerenoveerde museumboerderij van Giethoorn is een fraai monument van boerenbouwkunst. Het echtpaar Van der Veen zet zich in voor de Giethoornse historie. Huizen worden gefotografeerd, bewoners geinterviewd over klederdracht en gebruiken, schilderijen van het oude dorp opgespoord.
Bij de ingang van de Bovenkerk draaien Chinese wolhandkrabben rond in een ton. „Tegenwoordig kun je die in het IJsselmeer vangen”, zegt een medewerker van de stichting Vischrookerij Van Heerde. Honderden mensen verdienden ooit hun boterham in deze bedrijfstak. De stichting zet zich in om het gebouw van de rokerij te behouden. Intussen gooit, net echt, een hellebaardier een bedelaar de kerk uit. Zo ging dat vroeger, zegt het lid van het Sint Michaëls Gilde. „Bedelaars waren niet welkom in de kerk, en werden verwijderd.” Het gilde is een figurantengroep van zo’n 35 vrijwilligers: kooplieden, poortwachters, handwerklieden, soldaten, broeders des gemeenen levens. Een blauw-witte middeleeuwse tent maakt de sfeer compleet.
Onderzoek naar je eigen familiegeschiedenis, is dat geen lastige klus? „Begin met de nog levende familieleden: opa’s, oma’s, ooms, tantes. Zij kennen de verhalen van vroeger, zij hebben foto’s en weten wie erop staan”, zegt Jaap de Rooij van de Nederlandse Genealogische Vereniging. „Daarna ga je op internet verder met www.genlias.nl, waar het grootste deel van de Burgelijke Stand teruglopend tot 1811 te vinden is. Het gaat om gegevens als geboren worden, trouwen, overlijden. Wil je nog meer weten, dan kun je in de archieven terecht.”
Kort na enen begint het grote Hinszorgel te spelen. De klanken van een stevige preludium en fuga van J.S. Bach rollen door de gewelven. Op de preekstoel prijken Bijbelteksten, in oud-hollands: „Myne schapen hooren myne stem, Joh. 10:27”. Van der Meiden beklimt de kansel. „Wij horen de boodschap met ons eigen ontvangstapparaat”, zegt hij. „Zodra je de boodschap uitzendt, krijg je hoorders die op hún manier de boodschap meebeleven en ook meebeslissen wat ze gehoord hebben.” Het geldt ook voor de christelijke boodschap, aldus de emeritus-hoogeleraar. „Het christelijk geloof is geen boekgodsdienst, maar een vertáálgodsdienst. De boodschap wordt eindeloos naar allerlei verschillende mensen toe vertaald. We moeten eindelijk eens eerbied krijgen voor deze pluriformiteit.”
Om vier uur vindt de prijsuitreiking plaats van de verhalenwedstrijd Historisch Kippenvel, georganiseerd door Historisch Centrum Overijssel (HCO). De prijs voor het mooiste verhaal over de Overijsselse geschiedenis gaat naar Marjet Maks met haar verhaal ”Geur van groene appels”.
Dit is het vijfde en laatste deel in een serie over geschiedenis in de regio.