Van Iraanse keizerin tot veelgevraagd spreekster
Ze is geen Europese vorstin, maar ze woont wel een deel van het jaar in Parijs. Daarnaast bezit ze onderkomens in New York, Washington en Caïro. Keizerin Farah Pahlavi van Iran leeft sinds 1979 in ballingschap. Het land dat haar groot maakte kan zij niet meer bezoeken. Voor het islamitische regime in Iran heeft de monarchie afgedaan. Landen als Denemarken, Spanje en de VS betitelen Farah Pahlavi echter consequent als Hare Keizerlijke Majesteit.
Het begint allemaal zo mooi voor Farah Diba, geboren in 1938. Zij groeit op in het noorden van Iran. Haar vader bekleedt hoge militaire en diplomatieke functies. Zijn overlijden in 1948 is een klap voor het gezin, ook in financieel opzicht. Toch slaagt Farah er in goede opleidingen te volgen.Dankzij een beurs kan zij ook naar Parijs. Daar ontmoet zij voor het eerst de machtige en rijke sjah van Iran, Mohammad Reza Pahlavi. Het zal niet bij één keer blijven. In de zomer van 1959 keert zij terug naar Teheran en vindt er in het geheim een reeks ontmoetingen tussen de twee plaats. De sjah is al twee keer getrouwd geweest: het eerste huwelijk strandde en het tweede bleef kinderloos, de gewenste troonopvolger werd niet geboren.
In november 1959 kondigt de keizer zijn verloving met Farah Diba aan. Een maand later geeft de 21-jarige bruid haar jawoord. Tot de dood van de sjah –bijna 21 jaar later– blijft zij bij hem. De zo begeerde zoon, Reza, wordt in 1960 geboren. Daarna volgen nog drie dochters.
In de jaren zeventig klinkt er steeds meer kritiek op het „geldverspillende” regiem van de sjah. In 1978 vinden demonstraties tegen de monarchie plaats. De zaak escaleert en een jaar later verlaat het keizerlijk paar noodgedwongen het land. Voorgoed.
De Egyptische president verschaft de sjah onderdak, maar diens verblijf blijkt gevoelig te liggen. Een veertien maanden durende zwerftocht over de wereld volgt: Marokko, de Bahama’s, Mexico. Vanwege de ernstige ziekte van de sjah mag het echtpaar korte tijd naar de VS komen, maar dat verblijf leidt tot grote spanningen tussen de VS en Iran. Na een periode in Panama kan het paar in maart 1980 definitief in Egypte terecht. Vier maanden na aankomst overlijdt de sjah er.
Keizerin Farah is sindsdien een veelgevraagd spreekster, zo blijkt uit haar website farahpahlavi.org. In 2003 publiceert zij een autobiografie ”Met leven met de Sjah”.
Over terugkeer naar Iran laat de keizerin zich niet veel uit. Haar zoon Reza profileert zich nadrukkelijker als zoon van de voormalige keizer (zie rezapahlavi.org). Reza schreef drie boeken over Iran, waaronder een over de vraag hoe zijn vaderland weer een democratie zou kunnen worden. De boodschap vindt weinig gehoor in Iran.
Dit is de zevende aflevering in een tweewekelijkse serie over koninklijke families zonder troon.
