Portugal zit niet meer te wachten op Dom Duarte Pio
Het is geen leuk jaar voor Duarte Pio, hertog van Braganza. In 2010 viert Portugal groots de afschaffing van de monarchie, honderd jaar geleden. De herdenking gaat gepaard met tentoonstellingen, concerten en andere culturele evenementen. De Portugese president verheugt zich op de activiteiten. En dat terwijl aan de overgang naar de republikeinse staatsvorm in 1908 een moord op koning Carlos en diens zoon –familie van Duarte Pio– voorafging.
Dom Duarte Pio is geen directe afstammeling van Carlos, maar stamt af van een voorvader. Hij is de enige die aanspraak kan maken op de troon, omdat de familieleden van de voormalige koning de Portugese nationaliteit niet meer hebben, een voorwaarde om rechten te kunnen laten gelden op de Portugese troon.Duarte Pio weet dat en profileert zich ook als zodanig. Zijn website, casarealportuguesa.org, toont overeenkomsten met die van regerende vorstenhuizen.
Toch staat Duarte Pio niet op zijn strepen. Hij eist de troon niet terug. Wel benadrukt hij de betekenis die zijn familie voor het Zuid-Europese land heeft gehad. Portugal is sinds de komst van de republiek „achteruitgegaan” en „instabiel geworden”, zo zei hij in 2008 in een interview.
Veel aanhang heeft het vorstenhuis niet meer in Portugal. Er is een kleine monarchistische partij, maar veel inbreng heeft die niet in het parlement. De partij laat overigens in het midden of Duarte Pio de echte troonopvolger zou moeten zijn. In de achterban zijn ook Portugezen die twee andere afstammelingen noemen. De partij vindt dat op het moment dat Portugal weer voor de monarchie kiest het hooggerechtshof of een stemming moet uitmaken wie dan op de troon moet komen.
Duarte Pio werd in 1945 geboren. Hij kwam ter wereld in de Portugese ambassade in Bern in Zwitserland; het land waar de familie in ballingschap sinds 1910 woonde. De geboorte in de ambassade was een keuze van zijn ouders, die zo de Portugese nationaliteit van hun zoon wilden waarborgen.
In 1951 bezocht Dom Duarte zijn vaderland voor het eerst. In 1952 vestigde de familie zich definitief in Portugal. Na de middelbare school studeerde hij aan een Portugese militaire academie en een landbouwuniversiteit. Dom Duarte heeft zich jaren sterk gemaakt voor de onafhankelijkheid van Oost-Timor. Die strijd begon hij al lang voordat het thema in de rest van de wereld onderwerp van gesprek werd. Oost-Timor is een voormalige Portugese kolonie.
Dom Duarte trouwde op latere leeftijd met de jongere Portugese zakenvrouw Isabel de Heredia. Op de bruiloft waren veel vooraanstaande Portugese politici aanwezig. Dom Duarte heeft drie kinderen: prins Afonso (1996), infante Maria Francisca (1997) en infante Dinis (1999).
Dit is de vierde aflevering in een tweewekelijkse serie over koninklijke families zonder troon.