„Bijbeltekst in raadzaal mag niet verdwijnen”
„De overheid is de dienaresse Gods, u ten goede.” Al meer dan dertig jaar prijkt deze tekst in de raadzaal van de gemeente Ermelo, waar de vergaderingen met gebed worden geopend en gesloten. Met elf zetels bezetten de confessionele partijen er de krapst mogelijke meerderheid. Hoe lang nog?
In de aula van Christelijk College Groevenbeek zitten op deze vrijdagmiddag acht vertegenwoordigers van politieke partijen op een rij. Voor een volle zaal gaan ze in debat over vijf thema’s die de scholieren hebben aangedragen.Vooruitlopend op de discussie over het uitgaansbeleid zetten de lijstrekkers van de VVD en Dorpspartij Ermelo tijdens hun introductiepraatje de toon door zich nadrukkelijk uit te spreken voor de komst van een discotheek. „Een heel grote, mooie, nieuwe discotheek, buiten het dorp”, aldus woordvoerder Vogelsang van de Dorpspartij.
De VVD vormt in deze raadsperiode samen met CDA en ChristenUnie het college van het Veluwse dorp. Het CDA leverde aanvankelijk twee wethouders. Na het opstappen van wethouder Vliek in augustus 2009 bleef de vrijgekomen zetel onbemand. De portefeuillehouder Ruimtelijke Ordening, die in 2008 een motie van wantrouwen overleefde, verraste ruim een jaar later vriend en vijand door te vertrekken. Hij signaleerde gebrek aan steun binnen zijn eigen fractie.
Een –opmerkelijk– voorstel van B en W om het vloekverbod in het kader van deregulering uit de algemene plaatselijke verordening te schrappen, haalde het deze raadsperiode niet. De drie christelijke partijen in de raad waren tegen en kregen steun van een van de twee leden van Gemeentebelang (GB).
De christelijke fracties beseffen terdege dat ze met 11 van de 21 zetels een krappe meerderheid hebben. SGP-lijsttrekker Snoek –hij zit 26 jaar in de Ermelose raad– toont zich het somberst over het behoud daarvan bij de komende verkiezingen. „De perikelen rond een van de CDA-wethouders heeft deze partij geen goed gedaan. Bij de Europese verkiezingen waren er in Ermelo bovendien opvallend veel PVV-stemmers. Waar gaan hun stemmen bij de komende raadsverkiezingen naartoe?”
De lijsttrekkers van CDA en ChristenUnie maken zich geen grote zorgen over het behoud van de confessionele meerderheid. „Ik schat het risico dat die verloren gaat klein in”, zegt CDA-lijsttrekker Van den Bosch. „De Bijbeltekst die al 32 jaar in onze raadzaal hangt, blijft daar wat ons betreft nog 32 jaar hangen.” „We zullen er alles aan doen wat in ons vermogen ligt om de confessionele meerderheid te bewaren”, is ook het uitgangspunt van lijstaanvoerder Van Eijle van de ChristenUnie.
Als de meerderheid toch zou verdwijnen, ligt het voor hand dat het ambtsgebed direct wordt afgeschaft. Acht jaar geleden deed Progressief Ermelo (PE), dat vooral stemmen trekt van PvdA-, GroenLinks- en D66-aanhangers, hiertoe al een vergeefse poging. Vier jaar later kreeg het PE-voorstel om het gebed te vervangen door een meditatief moment onvoldoende steun. Als de verhoudingen in de raad kantelen zal de partij dit punt direct weer agenderen, aldus fractievoorzitter Verhoef-Franken.
De winkelopenstelling op zondag is eveneens een controversieel thema. Dat leidt ook tijdens het debat op het Groevenbeek College tot een heftige discussie. Onder meer GB en de SGP spreken zich er nadrukkelijk tegen uit, de eerste op grond van het „dorpse karakter” van Ermelo, de tweede op grond van Gods Woord.
Terwijl de GB’er Ditsel geen enkele oppositie ondervindt vanuit de zaal, krijgt SGP’er Snoek het zwaar te verduren. Leerling Arianne –„Ik ben ook christen”– oogst applaus als ze stelt dat alle mensen gelijk zijn en dat christenen rekening moeten houden met niet-christenen. „Puur vrijzinnig”, reageert Snoek.
Scholier Roos vindt dat een christelijke partij haar mening niet aan anderen mag „opdringen.” „Zeker wel”, verweert de SGP’er zich. „Ik neem aan dat jullie weten wat er in het laatste hoofdstuk van Prediker staat: Vrees God, en houd Zijn geboden, want dit betaamt alle mensen.”
De ChristenUnie in Ermelo heeft een lijstverbinding met de SGP, maar houdt aan de vooravond van de verkiezingen samen met het CDA een bidstond. Hoe liggen de verhoudingen tussen de drie partijen?
De lijstverbinding tussen de SGP en (de voorlopers van) de ChristenUnie blijkt de voortzetting van een jarenlange traditie, die de grootste van de twee partijen meer dan eens aan een restzetel heeft geholpen. De samenwerking tussen beide fracties stond de afgelopen jaren echter op een laag pitje, zegt SGP-lijsttrekker en raadsnestor Snoek. Hij spreekt de hoop uit dat de verhoudingen met de komst van de nieuwe CU-lijstrekker Van Eijle zullen verbeteren.
Aan de vooravond van de verkiezingen heeft op initiatief van CDA en ChristenUnie een bidstond plaats, waaraan onder anderen de plaatselijke hervormde predikant G. H. Fredrikze medewerking verleent. „Deze avond willen we de campagne afsluiten en samen met alle christenen de verkiezingen in Gods hand leggen, en Hem bidden om wijsheid in de hoofden en harten van de kiezers op 3 maart, en om wijsheid voor de raadsleden en wethouders voor de komende periode”, aldus de CU.
De SGP zag af van deelname aan de organisatie. „Op zich is het goed om te bidden, maar is de beleving niet heel verschillend?” reageert Snoek. Hij zegt niet in de gelegenheid te zijn de bijeenkomst bij te wonen, „maar ik zal SGP’ers die erheen willen niet beletten.”
Volgens Van Eijle is er geen sprake van dat de ChristenUnie zich ontwikkelt in de richting van een intensievere samenwerking met het lokale CDA. „Ik had graag gezien dat de SGP ook had meegedaan. Het is goed om samen te bidden dat we ook de komende jaren in Ermelo een stil en gerust leven mogen leiden.”
ChristenUnie, SGP en Gemeentebelang in Ermelo spreken zich in hun verkiezingsprogramma’s onomwonden uit tegen winkelopenstelling op zondag. Waarom zwijgt het CDA op dit punt?
Geconfronteerd met deze vraag schudt lijsttrekker Van den Bosch het hoofd. De CDA-visie op winkelopenstelling op zondag staat volgens hem wel degelijk in het programma. Als hij naar de desbetreffende paragraaf op zoek gaat, komt hij er echter tot zijn schrik achter dat die inderdaad ontbreekt.
Van den Bosch concludeert dat er in het voortraject iets fout is gegaan en stelt dat dit thema er zonder meer in had moeten staan. Hij wijst op een van de punten uit de toptien in de lokale verkiezingsfolder: „Het CDA wil geen winkelopenstelling op zondag.” Staat het bewust onder aan deze ranglijst? Van den Bosch: „We vinden meer dan honderd punten belangrijk en dit is een van de belangrijkste tien.”
„Meerderheid CDA, CU en SGP versterkt”
De confessionele meerderheid in Ermelo wordt bij de komende raadsverkiezingen versterkt. Dat is althans de uitkomst van een onderzoek van leerlingen uit 5-atheneum van het Christelijk College Groevenbeek.
De scholieren hielden onlangs in het kader van het vak wiskunde een onderzoek in alle Ermelose kiesdistricten. Volgens de ,,aselecte en representatieve” steekproef onder 210 kiezers blijft het CDA de grootste partij. Progressief Ermelo lijkt zijn tweede plek kwijt te raken aan de ChristenUnie.
Op grond van het onderzoek zou de zetelverdeling als volgt zijn: CDA 8 zetels (+ 1), CU 4 (+ 1), VVD 3 (+ 0), Progressief Ermelo 2 (- 2), Gemeentebelang 2 (+ 0) en SGP 2 (+ 1).
Deze week houden de leerlingen een tweede peiling.
Feiten en cijfers
Aantal inwoners: 26.306.
Kernen: Ermelo, Telgt, Horst en Speuld.
College van B en W: CDA, ChristenUnie en VVD leveren elk een wethouder. Burgemeester is ing. W. P. Omta (CDA).
Zetelverdeling: CDA 7, Progressief Ermelo 4, ChristenUnie 3, VVD 3, Gemeentebelang 2, SGP 1, Dorpspartij Ermelo 1.
Kerken in Ermelo:
Hervormde gemeenten (PKN): 8411 leden.
Gereformeerde kerken (PKN): 4509 leden.
Christelijke gereformeerde kerk: 588 leden.
Gereformeerde gemeente: 609 leden.
Oud gereformeerde gemeente in Nederland: 180 leden.
Gereformeerde gemeente in Nederland: 1182 leden.
Gereformeerde kerk vrijgemaakt: 646 leden.
Dit is het derde deel in een serie over gemeenten met een confessionele raadsmeerderheid.