Hoe zit het met ziekte tijdens vakantie? Wat geldt er als de werknemer tijdens de vakantie ziek wordt en mag een zieke werknemer -iemand die dus al ziek is- met vakantie?
Een werknemer die tijdens de vakantie ziek wordt, doet er verstandig aan dit meteen aan zijn werkgever door te geven. Vanaf dat moment geniet de werknemer geen vakantieverlof, maar ziekteverlof. Mits de werknemer ook echt ziek is; dat zal later kunnen worden beoordeeld door de bedrijfsarts.
Werkgevers doen er goed aan duidelijk in de arbeidsvoorwaardenregeling vast te leggen bij wie de werknemer zich, mogelijk vanaf de vakantiebestemming, telefonisch moet melden. De werkgever kan dan van de werknemer verlangen dat hij, indien de ziekte dat toelaat, zich zo spoedig mogelijk op het spreekuur van de bedrijfsarts meldt.
Tijdens het ziekteverlof bouwt de werknemer ook weer nieuwe vakantiedagen op. Althans gedurende een periode van maximaal zes maanden. Is de werknemer bijvoorbeeld tien maanden ziek, dan bouwt hij alleen over de laatste zes maanden vakantiedagen op. Overigens kan de werkgever bij schriftelijke overeenkomst met de werknemer afspreken dat tijdens het ziekteverlof in het geheel geen vrije dagen meer worden opgebouwd.
Lange autoritten
De andere vraag gaat over de werknemer die al ziek is en desondanks met vakantie wil gaan. Er zijn werkgevers die het moeilijk vinden een dergelijke wens te aanvaarden. Hoezo met vakantie als je te ziek bent om te komen werken? Maar mag de werkgever het verzoek van de werknemer weigeren?
De wet geeft hierop geen antwoord. Dat betekent dat het algemene ’leerstuk’ van het zogenoemde goed-werkgeverschap gaat spelen. Dat brengt namelijk extra verplichtingen voor de werkgever mee. Hij zal zich redelijk moeten opstellen. Zomaar bot weigeren is niet de juiste weg.
Wat dan wel? In de eerste plaats zal de werkgever advies bij de bedrijfsarts moeten inwinnen. Hoe denkt die erover? De bedrijfarts zal moeten nagaan of de medische beperkingen het vakantie vieren niet in de weg staan. Mogelijk zal hij er bepaalde condities aan verbinden, zoals het vervoermiddel dat de werknemer gebruikt -lange autoritten kunnen de problematiek verergeren-, het klimaat van het vakantieland, te gebruiken voeding etc. Mogelijk acht de bedrijfsarts de vakantie zelfs re-integratie bevorderend. De werkgever behoeft het advies van de bedrijfarts niet op te volgen, maar het is wel een sterke aanwijzing.
De werkgever zelf kan ook enkele voorwaarden aan de ’vakantie’ (lees: ziekteverlof elders doorbrengen) verbinden. Hij kan bijvoorbeeld van de werknemer verlangen dat hij vanaf de vakantiebestemming contact onderhoudt met de bedrijfsarts en op een bepaald moment weer terug is voor een fysieke ontmoeting met de bedrijfsarts.
Mondeling
Ook kan hij voorstellen dat de werknemer vakantiedagen daadwerkelijk als vakantiedagen inlevert. Een zieke werknemer neemt immers tijdens de ziekte geen vakantiedagen op, maar ’geniet’ ziekteverlof. Vakantiedagen opnemen mag volgens de wet -op het moment dat de werknemer ziek is- zelfs mondeling. Wil de werkgever dit voor alle ziektegevallen van tevoren regelen, dan schrijft de wet voor dat deze afspraak schriftelijk moet worden vastgelegd.
De wet formuleert wel een belangrijke voorwaarde ten aanzien van type vakantiedagen dat bij ziekte kan worden ingeleverd: alleen de zogenoemde bovenwettelijke vakantiedagen voor het lopende jaar komen voor verrekening in aanmerking. Dat betekent dat in het geval dat een werknemer twintig wettelijke en tien bovenwettelijke vakantiedagen heeft, de verrekening bij ziekte slechts betrekking kan hebben op de tien bovenwettelijke vakantiedagen. De andere twintig dagen blijven staan.
voetnoot (u17(De auteur is hoogleraar arbeidsrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen. Reageren aan scribent? socialezaken@refdag.nl.