Zij hielden staande dat opdrachtgever NS niet werd benadeeld, en daardoor dus ook niet de Nederlandse staat als aandeelhouder. Oud-bestuurslid Poelman van KSS zei zelfs dat hij „knap pissig was” over de schadevergoeding, omdat hierdoor de indruk werd gewekt van een schuldbekentenis.

Onderzoek door accountants van KPMG heeft uitgewezen dat de echte winst op de bouw van de tunnel 94 miljoen gulden was, terwijl er slechts 36 miljoen in de boeken stond van KSS. Het verschil werd veroorzaakt door valse facturen die aannemersbedrijven onderling verstuurden.

Oud-minister Netelenbos (Verkeer en Waterstaat), die ook nog verhoord zal worden, zei in oktober 2000 in de Tweede Kamer niet op de hoogte te zijn geweest van de „bovenmatige winsten.” Anders zou zij in 1995 niet een aanvullende subsidie hebben verleend van 130 miljoen gulden.

De commissie vermoedt dat de aannemers informatie hebben achtergehouden over kwantumkortingen en lager uitgevallen manuren. Dit zou de hoge winst verklaren. Voorzitter Kragten van het NS-ontwerpteam, die de prijsonderhandelingen voerde met KSS, wilde deze lezing echter niet bevestigen. Volgens hem was het contract tussen opdrachtgever en bouwers gewoon niet al te scherp geformuleerd.

Uit de verkaringen van de KSS-directeuren bleek dat Strukton had aangedrongen op het maken van valse facturen. Koelman, die namens Strukton in de raad van bestuur van KSS zat, legde uit dat de valse facturen bedoeld waren om winst door te sluizen naar verliesgevende projecten van Strukton Betonbouw. Daardoor kon hij voorkomen dat ’zijn’ bv winst moest afdragen aan de Strukton Groep, waarvan die deel uitmaakte. Deze „vestzak-broekzaktransactie” zou niemand benadeeld hebben.

De accountant van KSS, Van Schaik, raakte pas in 1998 op de hoogte van de valse facturen door een bericht in de krant. Volgens Van Schaik, hoogleraar accountancy, wist de directie van KSS niet alleen hem om de tuin te leiden, maar ook de accountants van HBW en van Strukton. Als niet een KSS-administrateur „dit complot” had aangekaart, waren de valse facturen waarschijnlijk nooit aan het licht gekomen.

Toenmalig HBW-directeur B. Nagtegaal zei maandag voor de commissie dat spoorbouwer Strukton bij het begin van de bouw van de Schipholspoortunnel aan medebouwer HBW heeft voorgesteld om de winst vervroegd te nemen en een deel ervan „niet te laten zien.” Het bedrijf had behoefte om het geld naar de bouw van de Willemspoortunnel in Rotterdam te sluizen, omdat dit project slecht liep.

Nagtegaal zei er pas later te zijn achtergekomen dat de winstneming via valse facturen liep. „Ik heb het laten gebeuren. Wij hebben het niet gezien als strafbaar feit”, benadrukte de gepensioneerde bouwdirecteur. Later werd hem duidelijk dat de methode verboden was en is de facturering gestaakt, aldus Nagtegaal.

Hij benadrukte dat de winstneming hierdoor voor HBW vervroegd werd, maar dat Strukton sowieso gewend was de winst eerder te nemen. Uit informatie van de enquêtecommissie blijkt overigens dat veel geld helemaal niet is ingezet voor de Willemspoortunnel, zo bleek uit uitlatingen van commissievoorzitter Vos.

Net als de andere werknemers van de bouwcombinatie meent Nagtegaal dat de opdrachtgever niet is benadeeld. Hij vindt het dan ook onterecht dat zowel HBW als Strukton 10 miljoen gulden heeft terugbetaald aan opdrachtgever NS omdat minister Netelenbos van Verkeer geld terugeiste. „Ze hadden er geen recht op. Ik denk dat het betaald is in het kader van de goede verhoudingen en omwille van de lieve vrede.”

Nagtegaal zei af te weten van de zwarte kas die bij het project werd bijgehouden. „Sinds ik in de bouw zit, is dat een gebruik.” In de kas komt geld terecht als restmateriaal van het werk wordt verkocht.