Nu is het ongebruikelijk om bevriende landen al te opzichtig op de vingers te tikken, dus doorgaans gebeurt dat impliciet. Een stoet van loftuitingen wordt vaak afgesloten met een min of meer feitelijke constatering. Zo deed koning Willem-Alexander het in zijn toespraak. Na het geven van allerlei complimenten zei hij dat het óók belangrijk is om samen te werken op het gebied van mensenrechten. Tussen de regels door moet je lezen: daar hebben jullie nog wel wat werk te doen.

Sultan Haithm koos voor dezelfde tactiek. Nadat hij klaar was met het uitdelen van pluimen, noemde hij hoe belangrijk het is dat landen zich aan de internationale wetten houden. Ook daar kon je impliciet horen: want dat doen jullie niet.

Een fermere opstelling zal het Westen helpen om bruggen te bouwen met een groot deel van de niet-westerse wereld

Nu zullen sommige lezers oprecht verbaasd zijn: doet Nederland dat dan niet? Niet volgens Oman inderdaad, en evenmin volgens veel andere landen in het Midden-Oosten. Dat heeft alles te maken met Israël. Dat het Westen Israël politiek blijft steunen, ongeacht wat het Israëlische leger doet in Gaza, is in het Midden-Oosten onverteerbaar.

Ik heb geen idee hoe vaak ik de achterliggende jaren beschuldigingen van hypocrisie heb gelezen. Europa en de Verenigde Staten beroepen zich alleen op internationale regels als het hun zo uitkomt. En ik moet zeggen: die kritiek is niet helemaal onterecht.

Wél Rusland kapittelen om oorlogsmisdaden maar over het omstreden beleid van Israël nooit een kwaad woord willen zeggen, of hooguit voor de vorm? Dat gaat er niet in bij de sultan van Oman. Het gaat er ook niet in bij tientallen andere regeringsvertegenwoordigers, in het Midden-Oosten maar ook meer in het algemeen op het zuidelijk halfrond.

Zeker nu de kritiek ook in Israël zelf aan het aanzwellen is, met militairen die niet langer willen stilzwijgen en met opgedoken video’s die weinig ruimte laten voor twijfel over wat er in Gaza gebeurt, wordt het zaak om die kritiek ter harte te nemen. Als regels voor de een gelden, dan ook voor de ander.

Zo’n fermere opstelling zal het Westen helpen om bruggen te bouwen met een groot deel van de niet-westerse wereld. En dat is hard nodig. Maar het is ook in het belang van Israël zelf: daar moeten ze óók verder. Het land kan zich niet veroorloven vast te blijven zitten in deze uitzichtloze oorlog, terwijl de internationale isolatie steeds verstikkender vormen aanneemt.

rd.nl/blikmoosten