De minister zei maar niets over het filmpje dat Eurocommissaris Hadja Lahbib (Crisisbeheer en Paraatheid) een dag eerder op sociale media had gezet. In dat videootje haalde zij allerlei spullen uit haar handtasje, veel meer dan erin pasten, en dat vond de Eurocommissaris grappig. Ze moest er zelf in elk geval erg om lachen. Uit het handtasje kwamen de spullen tevoorschijn die de Europese burgers volgens de Commissie-Von der Leyen II moeten aanschaffen om het in geval van nood drie dagen uit te kunnen houden: kaarsen, reservebril, water, blikvoedsel, transistorradio en nog zo wat.

In Spanje viel de kantoorhumor-met-boodschap van Lahbib behoorlijk verkeerd. Het idee van het overlevingskitje op zich trouwens ook. Het riep vragen op die de dikbetaalde beleidsmakers in hun Brusselse bubbel waarschijnlijk niet voorzien – en zeker niet gewenst hadden. Zoals: denkt Europa zo de weerbaarheid van de Europeanen te verhogen? Of gaat het erom de geesten rijp te maken voor een ingrijpende verhoging van de militaire uitgaven ten koste van gezondheidszorg en onderwijs? De aanhangers van deze laatste optie lijken in Spanje veruit in de meerderheid.

„Het is simpelweg propaganda om angst te zaaien”, aldus defensieonderzoekster Tica Font op een veelbeluisterde Spaanse radiozender. „Want als we geloven dat de Russen op het punt staan ons aan te vallen, accepteren we gemakkelijk een verhoging van het defensiebudget.” Op de vraag of er een Russische dreiging bestaat, antwoordde ze resoluut. „Na drie jaar oorlog zijn de Russen er niet in geslaagd Oekraïne op de knieën te krijgen. Het is niet aannemelijk dat ze denken de 27 landen van de Europese Unie wél aan te kunnen. Er is dus geen reden om ons op een oorlog voor te bereiden.”

Premier Pedro Sánchez is bereid om de militaire uitgaven op te voeren. Maar zijn progressieve coalitie zal daarvoor nog flink wat weerstand moeten overwinnen. Zo trok Ione Belarra van de linkse coalitiegenoot Podemos de Russische dreiging in twijfel. „Als iemand op het punt staat een EU-lidstaat aan te vallen, dan is dat niet Rusland, maar uw chef, meneer Donald Trump”, zei ze in een debat met Sánchez. „Die heeft gedreigd Groenland binnen te vallen. Gaat u dan een oorlog beginnen tegen de Verenigde Staten?”

Toch komt de kritiek op herbewapening niet alleen van links. Ook het Instituut voor Sociale Politiek mengt zich in de discussie. „Rusland moet een bondgenoot zijn, geen vijand”, vindt de conservatief-katholieke organisatie.

rd.nl/postuit