Strenge straf voor openbaar maken van foto’s en filmpjes slachtoffers
Wie willens en wetens foto’s of filmpjes van slachtoffers via internet openbaar maakt, kan in de toekomst een gevangenisstraf van maximaal een jaar of een geldboete van maximaal 9000 euro tegemoetzien.
Dat staat in een initiatiefwetsvoorstel dat CDA-Kamerlid Derk Boswijk en zijn GroenLinks-PvdA-collega Songül Mutluer dinsdag indienden. Het is de twee politici een doorn in het oog dat omstanders ongevraagd beelden maken van personen die na een incident (zwaar)gewond of overleden zijn en die opnames verspreiden. Regelmatig vernemen nabestaanden via sociale media dat hun naaste overleed, nog voordat de politie hen op de hoogte kon stellen.
Boswijk is daar helemaal klaar mee: „Het is puur sensatie.” Boswijk ziet liever dat omstanders zo nodig een helpende hand uitsteken dan hun camera erbij pakken.
De indieners van het initiatiefwetsvoorstel vinden het openbaar maken van dergelijke beelden „een ernstige en strafwaardige inbreuk op de privacy en de persoonlijke levenssfeer van het slachtoffer. Een normstelling met een afschrikwekkende strafbedreiging is daarom op zijn plaats.”
In hun voorstel verwijzen de indieners onder meer naar de Duitse wet. Die stelt personen strafbaar als zij beeldopnamen maken en verspreiden waaruit de hulpeloosheid van een ander persoon blijkt. Voor de Nederlandse situatie opteren Boswijk en Mutluer voor een gevangenisstraf van maximaal een jaar of een geldboete van maximaal 9000 euro.
Overigens kan beeldmateriaal van omstanders soms wél nuttig blijken voor de politie. Dat is bijvoorbeeld het geval als de plegers van een gewelddadige overval of een (groeps)mishandeling dankzij opnamen die burgers van slachtoffers maakten, kunnen worden opgespoord.
Gezien de strafmaat die geldt voor opnames, zouden omstanders wellicht kunnen besluiten om helemaal geen beelden meer te maken van verdachte omstandigheden. Daar hebben de indieners wat op gevonden. Ze beperken de strafbaarheidsstelling tot het openbaar maken van de beelden via internet. Wie beelden maakt en ze niet via internet verspreidt, kan op grond van de nieuwe wet geen straf krijgen.
Overigens kan de politie ook op basis van de Wegenverkeerswet optreden, als mensen ongevallen fotograferen of filmen zonder de beelden te verspreiden, maar dan alleen als ze daarmee bijvoorbeeld de verkeersveiligheid in gevaar brengen.
De indieners hadden het liefst gezien dat politie en justitie niet alleen degenen aanpakken die de niet-gewenste beelden en foto’s op internet plaatsen, maar ook degenen die deze beelden doorsturen. Maar dat blijkt niet te doen in het digitale tijdperk. De indieners hopen daarom dat er voldoende afschrikwekkende werking uitgaat van de wet, zodat burgers niet langer als eersten beelden van slachtoffers op internet slingeren.
