De reacties op het omstreden voorstel van Trump waren net zo voorspelbaar als twee weken geleden. Ook toen zetten de Arabische buurlanden hun hakken in het zand nadat de Amerikaanse president had geopperd dat zij de inwoners van Gaza zouden moeten opnemen. Ook toen namen mensenrechtenorganisaties direct termen als deportatie en etnische zuivering in de mond.

Dat was deze week niet anders. En de toon van de wereldwijde verontwaardiging was zelfs nog een graadje grimmiger. Zeker toen Trump dinsdag aanvankelijk suggereerde dat de bewoners van Gaza permanent moeten verhuizen als de VS het gebied overnemen. Dat zou de weg vrij moeten maken om vrijwel alles met de grond gelijk maken en van wapentuig en tunnels te zuiveren. Daarna moet de kuststrook tot een mediterraan lustoord worden omgevormd.

De lacherige manier waarop sommige commentatoren de vergaande voorstellen van de Amerikaanse president naar de prullenbak verwezen, is echter grotendeels verdwenen. Her en der verschijnen nog spotprenten waarop Trump en de Israëlische premier Benjamin Netanyahu samen op een strandstoel aan de Gazaanse Rivièra bivakkeren. Maar gaandeweg dringt het besef door dat dit plan van The Donald niet zomaar een proefballonnetje is.

In elk geval in Israël zelf. Aanvankelijk waren de meeste Israëlische media nog enigszins sceptisch over het bezoek van Netanyahu aan Washington. Het is mooi dat hij als eerste buitenlandse leider bij de nieuwe bewoner van het Witte Huis op bezoek mag. Maar Trump zal hem ook wel even laten zien wie de baas is, was zo’n beetje de teneur.

Oorlogsdoelen

Inmiddels is wel duidelijk dat Trump zich volledig achter de oorlogsdoelen van de Israëlische regering heeft geschaard: ontmantelen van de militaire en bestuurlijke capaciteit van Hamas, de terugkeer van alle gijzelaars en de garantie dat Gaza nooit meer een bedreiging voor Israël zal vormen. Zijn Gazaplan moet vooral in dat laatste voorzien.

En passant beloofde hij Iran maximaal onder druk te zullen zetten om te voorkomen dat de ayatollahs ooit over een atoombom kunnen beschikken. En binnenkort zal Trump zich ook uitspreken over het uitbreiden van de Israëlische soevereiniteit over Judea en Samaria.

Rechtse Israëlische politici zijn uiterst verheugd over de uitspraken van de Amerikaanse president. Alle politieke druk die zij de afgelopen tijd op Netanyahu uitoefenden, haalde het niet bij het effect van de woorden uit het Witte Huis. Ondanks alle obstakels zien zij zelfs hun visie van Joodse bewoning van de Gazastrook weer iets dichterbij komen.

Die obstakels zijn er intussen wel degelijk. Variërend van het internationale recht, dat gedwongen verhuizing van bevolkingsgroepen verbiedt, tot de bezwaren van Egypte en Jordanië, die de opname van radicale Palestijnen uit Gaza als een existentiële bedreiging beschouwen.

In dit deel van de wereld is echter alles onvoorspelbaar. Het Israëlische dagblad The Jerusalem Post pleitte er daarom donderdag in zijn commentaar voor het plan van Trump –al dan niet in aangepaste vorm– niet zonder meer van tafel te vegen. „Is het een idee om de bevolking van Gaza elders te huisvesten onconventioneel? Natuurlijk. Is het idee van de VS om de controle over Gaza over te nemen revolutionair? Zeker. Is de visie van Gaza als Rivièra van het Midden-Oosten te rooskleurig? Ongetwijfeld. Maar niets anders heeft gewerkt. Dit is tenminste een poging om de boel op te schudden en paradigma’s te doorbreken die keer op keer hebben gefaald.”