In de nacht van 25 augustus 2020, midden in coronatijd, ligt in de haven van Antwerpen een tankschip uit Ecuador voor anker. Een van de bemanningsleden heeft corona onder de leden. Om verspreiding van de besmettelijke ziekte te voorkomen, mag niemand van boord. Daarom zijn rond het schip rood-witte linten gespannen. Ook houdt een bewaker in zijn auto een oogje in het zeil.

Een groep criminelen aast diezelfde nacht op het schip in Antwerpen. De mannen weten dat op het vaartuig in de dubbele bodem van een container honderden kilo’s cocaïne verstopt zitten. Hun doel is om het schip op te klimmen, de bodem van de container open te slijpen en de drugs te bemachtigen. De criminelen, uithalers (van drugs, JV) genoemd, spelen onder één hoedje met een corrupte beveiligingsmedewerker in de Antwerpse haven. Hij zorgt ervoor dat de beveiligingscamera’s op de kade niet gericht staan op het schip uit Ecuador. Voor die hulp krijgt de corrupte medewerker 150.000 euro uitbetaald. Zo kunnen de uithalers onbespied hun karwei klaren.

Toch breekt onder de drugscriminelen paniek uit. Ze hebben namelijk geen rekening gehouden met een beveiliger op de kade. De uithaaloperatie dreigt in het honderd te lopen. Dat zou een miljoenenstrop zijn. Via een versleutelde telefoon alarmeert het team uithalers hun baas. Dat is Jos L., oftewel Bolle Jos, Nederlands meestgezochte drugsbaas.

Koning

Bolle Jos seint de corrupte beveiligingsmedewerker in en dringt er bij hem op aan de bewaker in zijn auto met een smoes bij het schip weg te krijgen. „Ik betaal u er goed voor. Zorg dat die man daar weg is. Geef hem eten en drinken. Laat hem zich als een koning voelen”, sommeert Bolle Jos zijn corrupte havencontact. Maar pogingen van de omgekochte man om zijn collega-beveiliger weg te lokken, halen niets uit. Die beveiliger blijft trouw op zijn post, hij moet er immers op toezien dat niemand het ‘coronaschip’ op- of afgaat.

Bolle Jos laat zich echter niet zomaar uit het veld slaan. Hij zet zwaarder geschut in. De crimineel, die op afstand leidinggeeft aan de drugsuithaalactie in Antwerpen, geeft zijn manschappen opdracht de bewaker bij het schip aan te pakken. „Gijzel hem even. En schiet hem door zijn knie als hij tegenspartelt.”

Vijf gemaskerde mannen sleuren de bewaker uit zijn auto op de kade. Het slachtoffer moet rake klappen en trappen op zijn hoofd incasseren. De criminelen pakken zijn telefoon af en slepen hem naar een container verderop. Bolle Jos laat zijn corrupte kompaan weten dat het probleem is opgelost. „We hebben busje (de beveiliger in de auto, JV) gegijzeld. Dus geen fouten meer. Scherp zijn.”

De criminele manschappen van Bolle Jos gaan het schip op en pakken de slijptol erbij. Het kost wel even tijd om de drugs uit de dubbele bodem te zagen. De drugsbaron duldt geen pottenkijkers en zal korte metten met hen maken. In een bericht rond de operatie schrijft Jos L., verwijzend naar het bezit van automatische wapens: „AK’s binnen, schieten alles plat wat beweegt.”

Toch rekent Bolle Jos zich die nacht te snel rijk. Want de mishandelde en weggesleepte bewaker is, anders dan zijn belagers kennelijk denken, niet uitgeschakeld. De man ziet kans zich in het water van de Antwerpse haven te laten zakken en daar drie kwartier stilletjes te blijven drijven. Uiteindelijk slaagt de drenkeling erin zeelui te alarmeren en de politie te laten inschakelen. Agenten spoeden zich naar de haven. De geschrokken drugscriminelen op het schip staken hun zaagactie en slaan op de vlucht. Zonder drugs. Ze laten een slijptol en mobiele telefoon achter. „Stomme idioten”, briest actieleider Bolle Jos op afstand als hij merkt dat de missie is geflopt en zijn criminele ondergeschikten het hazenpad hebben gekozen.

In september 2024 veroordeelt de rechtbank in Antwerpen de nog altijd voortvluchtige Bolle Jos tot tien jaar cel wegens zijn betrokkenheid bij de affaire. Voor bewijs leunt de politie op appberichten die hij verstuurde naar zijn kompanen. Bolle Jos gebruikte beveiligde apparatuur, maar de recherche wist die te kraken.

Meedogenloos geweld

Het verhaal over de misdadige actie in Antwerpen staat beschreven in het deze week verschenen boek ”Bolle Jos. Drugscrimineel van Hollandse bodem” (Uitgeverij Prometheus, Amsterdam). Daarin schetst criminoloog dr. Hans Werdmölder een ontluisterend beeld van de 33-jarige Jos L. De drugsbaron, die momenteel in Sierra Leone zou bivakkeren (zie kader), is de meestgezochte misdadiger van Nederland. Justitie looft 200.000 euro uit voor de tip die leidt tot zijn aanhouding.

Bolle Jos is een steenrijke drugsbaas en deinst niet terug voor meedogenloos geweld. „Hij beslist met sprekend gemak over leven en dood. Iedereen die hem in de weg zit moet eraan”, citeert Werdmölder een Rotterdamse magistraat. Niet alleen in België werd Jos L. veroordeeld, ook in Nederland kreeg hij een stevige straf aan zijn broek. De rechtbank in Rotterdam veroordeelde hem in juni 2024 tot 24 jaar cel, onder meer voor zes drugstransporten van in totaal zo’n 7000 kilo cocaïne.

Bewezen is ook de betrokkenheid van Bolle Jos bij het beramen van een moord. Beoogd slachtoffer was Robin van Ouwerkerk. Die zou het brein zijn achter het beruchte martelcomplex in het Brabantse Wouwse Plantage. De bedoeling was dat criminelen daar hun vijanden met martelmethoden aan het praten zouden krijgen. Bolle Jos stuurde in verband met het plan om Van Ouwerkerk te vermoorden lugubere berichten naar een kompaan. „Broer, we moeten iemand laten slapen (…) echt belangrijke.” En bij een foto van het doelwit typte Bolle Jos: „Dit is het adres van die hond.” Het liquidatieplan werd niet voltooid. Van Ouwerkerk stierf in 2022 op 41-jarige leeftijd aan kanker.

De politie onderzoekt of Bolle Jos (mede)schuldig is aan de verdwijning dan wel dood in 2019 van Naima Jillal. Van deze vrouwelijke misdadiger, ”tante van de onderwereld” genoemd, wordt al jaren niets meer vernomen. Op grond van opgedoken foto’s vermoedt de politie dat ze ernstig is toegetakeld.

Jeugd

Jos L. groeide op in Prinsenbeek, een dorp onder de rook van Breda. Hij heeft een oudere broer, Harry, en een jongere zus. Zij is gehuwd met een man van Turkse komaf. De vader van Jos L. runde in vroegere tijden een bordeel in Breda. Hij pleegde overspel, scheidde van zijn echtgenote en vertrok naar Spanje.

Bolle Jos, die de bijnaam kreeg vanwege zijn bolle wangen, kon als kind „zeer dreigend” overkomen, schrijft Werdmölder, die zijn licht opstak in Prinsenbeek. Bij het uitdelen van traktaties eiste de jonge Jos meer lekkernijen dan anderen. „Ik wil twee snoepjes, anders sla ik erop”, zou hij gezegd hebben. Toen een leeftijdsgenoot de fiets van Bolle Jos had beschadigd, zou hij „met grote en dreigende” woorden schadevergoeding hebben geëist.

In zijn tienerjaren belandt Bolle Jos op het criminele pad. Rond zijn zeventiende jaar is hij betrokken bij mishandeling van een man. Drie van zijn maten trappen het slachtoffer in zijn gezicht en slepen hem tientallen meters over een fietspad. Jos kijkt toe. De rechter veroordeelt hem tot onder meer een kleine maand jeugddetentie. Bolle Jos „praat veel, doet dat op een dwingende manier en wil steeds zijn gelijk halen”, analyseert een psycholoog.

Rond zijn twintigste, medio 2011, is Bolle Jos betrokken bij een gewelddadig incident in Scheveningen. Daar krijgt hij het in een café aan de stok met twee Marokkaanse broers. Ze hebben ruzie over wie er op een barkruk mag zitten. Buiten opent Bolle Jos met een omgebouwd alarmpistool het vuur op de twee broers. Die overleven de aanslag. Jos krijgt zes jaar cel, waarvan hij er vier uitzit.

In 2015, na zijn gevangenschap, „schiet de criminele carrière van Bolle Jos als een komeet omhoog”, noteert Werdmölder. De drugsbaas staat bekend „als een handige netwerker, die ook anderen laat meeprofiteren van de drugswinsten”. Medio 2017 verkast de Brabander naar België, waar hij neerstrijkt in Schilde, een gemeente ten oosten van Antwerpen. Met zijn vrouw krijgt hij een zoon en dochter.

Bolle Jos stuurt een drugsbende aan die vermoedelijk in wisselende samenstellingen tussen de vijftien en vijftig leden telt, schrijft Werdmölder. „Jos heeft een groot aantal van zijn mensen in de havens van Rotterdam en Antwerpen rondlopen. Dat zijn mannen van Turkse, Ghanese of Surinaamse afkomst.” Cruciaal is dat de misdadiger voor zijn drugshandel „kan beschikken over zeer goede corruptieve contacten” in beide havens.

Bom

Bij zijn cocaïnehandel leunt Bolle Jos op enkele vertrouwelingen, in het verleden althans. Naast enkele (Turkse) familieleden gaat het om de Ghanees Isaac B. (30). De man heeft als bijnaam Bom, vanwege zijn fascinatie voor explosieven. Isaac B. was in 2018 betrokken bij de mishandeling van een man van wie 25.000 euro werd geëist. B. kreeg daarvoor veertien maanden cel. Een belangrijke taak van Isaac B. voor Bolle Jos is (of was) het aansturen van ploegen drugsuithalers in de havens. Albanezen zijn vaak de aanvoerders van de uithalers. Een andere belangrijke steunpilaar voor Bolle Jos is de Surinaamse dertiger Ocean S. Hij zou onder meer drugsuithalers rekruteren.

Intussen zwemt Bolle Jos in het geld. En pikken zijn geliefden een graantje mee. Op schiereiland Palm Jumeirah in Dubai, bekend van de extreme luxe, zouden zijn moeder en zus in weelde baden. Ze beschikken bijvoorbeeld over twee Bentleys. Of Bolle Jos ontspannen van zijn rijkdom geniet, valt te betwijfelen. Justitie blijft op hem jagen.