Friese Raad van Kerken

De Raad van Kerken in Fryslân, een platform van acht Friese kerkgenootschappen, wordt opgeheven. Wegens te weinig bestuursleden gaat per 1 juli de stekker uit de provinciale kerkenkoepel.

Dat heeft oud-secretaris Frits Pasveer namens het verband van Friese kerken laten weten. Vorig jaar werd –in stilte– al een voorlopig besluit tot opheffing genomen, zo blijkt. Dat wordt in mei bekrachtigd, door de nog overgebleven zes afgevaardigden.

De Friese Raad van Kerken leidde de afgelopen tijd al een slapend bestaan. Er werden geen activiteiten en vergaderingen meer gehouden, omdat die niet georganiseerd konden worden. Sinds het vertrek van voorzitter ds. M. (Margarithe) Veen, in 2020, lukte het niet meer om iemand voor die post te vinden. De Friese Raad van Kerken, opgericht op 11 juni 1969, besloot vorig jaar daarom in 2025 te stoppen.

Zeeland is straks nog de enige provincie met een overkoepelende Raad van Kerken (naast de landelijke Raad van Kerken in Nederland), aldus Pasveer.

Voor 2025 stond nog een Friese kerkendag geagendeerd. „Maar niemand wilde die meer organiseren.” De laatste kerkendag had plaats in 2021, in Joure.

De landelijke Raad van Kerken betreurt het verdwijnen van het Friese kerkenplatform. In Friesland zijn nog wel zo’n 23 lokale raden van kerken.

Kerk Elsendorp

De Sint-Christoffelkerk in het Brabantse dorp Elsendorp krijgt toch een beschermde status als gemeentelijk monument. De gemeente Gemert-Bakel wilde die aanvankelijk niet toekennen, maar na een verzoek van een erfgoedorganisatie, het Cuypersgenootschap, komt ze daarop terug.

De bakstenen kerk, die met Kerst 1959 in gebruik werd genomen, bezit volgens het college van burgemeester en wethouders „hoge architectuurhistorische waarde als een voorbeeld van een wederopbouwkerk in de moderne stijl”. Er worden nu nog maandelijks twee eucharistievieringen gehouden.

De woningbouwvereniging voor Gemert-Bakel, de gemeente, het parochiebestuur en dorpsbewoners hebben in overleg plannen ontwikkeld voor 25 tot 30 betaalbare huur- en koopwoningen in en bij de kerk. Waarschijnlijk worden in de kerk tien appartementen gebouwd en komen er op het kerkplan woningen in de vorm van een hofje.

„De aanwijzing van de kerk tot gemeentelijk monument creëert de duidelijkheid die nodig is om het herbestemmingsproces van de kerk te bevorderen”, meent het college. „We denken de plannen nu sneller te kunnen realiseren. Ook in Gemert-Bakel is een groeiende behoefte aan betaalbare woningen.” Het Cuypersgenootschap zet zich in voor behoud van bouwkunst uit de periode 1850-1970.

Lutherzaal Groningen

De evangelisch-lutherse gemeente in Groningen krijgt van de provincie een subsidie van 78.985 euro om de Lutherzaal achter de lutherse kerk in originele staat terug te brengen. De zaal werd in 1925 als „gemeente- en verenigingslokaal” gebouwd in opdracht van de afdeling Groningen van de Algemene Vereniging van Vrijzinnige Luthersen. De vrijzinnige kerkleden wilden door deze opzet voorkomen dat zij de zeggenschap over hun zaal zouden verliezen als de evangelisch-lutherse gemeente in de toekomst ooit eens overwegend orthodoxgezind zou worden. De vereniging heeft een jaar of zestig bestaan. De zaal en de exploitatie ervan werden daarna overgedragen aan de kerkenraad van de lutherse gemeente.

Ontwerp en inrichting van de zaal zijn in de (Groninger) stijl van de Amsterdamse School. Het interieur bestaat uit parabolische bogen en strakke glas-in-loodramen in art-decostijl. De spreuk op de achtermuur boven een wandkleed, ”De Waarheid zal u vrijmaken”, is een Bijbelcitaat (Johannes 8:32). De zaal, met ruimte voor honderd personen, heeft een goede akoestiek, geschikt voor kleine concerten en muziekrepetities.

Voor het herstelwerk aan vloer, muren en plafond is kleurenonderzoek gedaan. Overheersen in de zaal nu geel en blauw, oorspronkelijk is ook oranje toegepast en die kleur keert nu terug. Teksten op de muren krijgen weer hun originele lettertype. Aan de buitenzijde van de zaal is in 2022 al groot onderhoud verricht.

Stadsklooster Assen

Het enkele jaren geleden opgerichte Stadsklooster Assen heeft de Adventskerk in Assen-Oost, aan de rand van het terrein van GGZ Drenthe, officieel in gebruik genomen. Het initiatief voor het klooster ontstond in de brede kring van betrokkenen rondom de kerk en bouwt voort op wat daar in de loop der jaren aan activiteiten tot stand kwam.

Het opvallende witte kerkgebouw werd in 1966-1967 gebouwd in opdracht van de psychiatrische inrichting Licht en Kracht. Het is een van de vier kerken die de protestantse gemeente in Assen heeft afgestoten omdat er steeds minder kerkgangers zijn en haar financiële situatie zorgelijk is. Ze huurde het kerkgebouw en houdt nu al haar diensten in de Jozefkerk in het centrum van Assen.

Een vastgoedondernemer en beleggingspartners hebben de Adventskerk gekocht van eigenaar Espria/GGZ Drenthe. Stichting Stadsklooster Assen is sinds de jaarwisseling de huurder van de kerk. ”Houd de geest levend” is haar motto. „De tijd waarin we leven laat zien dat er steeds meer behoefte is aan een plek waar men zich in stilte kan terugtrekken, waar aandacht voor gebed en meditatie is, waar te genieten valt van de schoonheid van muziek, poëzie en andere uitingen van kunst”, aldus de initiatiefnemers.

Het vieren van de getijden is voor het Stadsklooster de kern van alle activiteiten. Op zondag wordt het morgengebed gehouden; het avondgebed heeft plaats op een doordeweekse namiddag of avond, in elk geval in aanloop naar Kerst en Pasen. Ook zijn er cantatediensten, vespers of ”evensongs”, meditatiemomenten en stiltewandelingen. Het Stadsklooster wordt een ontmoetingsplek, onder meer voor religieus-maatschappelijke activiteiten, gespreksavonden, concerten, exposities en theatervoorstellingen. Het draait grotendeels op vrijwilligers en is afhankelijk van donaties en opbrengsten van activiteiten.