Den Haag wil tijdelijk monument Srebrenica voor 30e herdenking
Als het aan de gemeente Den Haag ligt, komt er voor 11 juli van dit jaar een tijdelijk monument in de stad voor de genocide in Srebrenica. Het is dan 30 jaar geleden dat veel moslimmannen uit dat Bosnische dorp werden vermoord. Al jaren wordt er gesproken over een permanent monument voor het bloedbad, maar er is nog geen duidelijkheid over. Burgemeester Jan van Zanen wil dat het tijdelijke monument „een eerste stap wordt die een nationaal monument dichterbij brengt”.
De Bosnische gemeenschap wil dat het monument op het Churchillplein in Den Haag komt, voor het voormalige Joegoslavië-Tribunaal. Daar zijn veel verdachten voor de rechter gebracht, onder wie de Bosnisch-Servische leider Radovan Karadžić en de Joegoslavische generaal Ratko Mladić. Zij kregen levenslange gevangenisstraffen.
Het voormalige tribunaal en de omgeving zijn eigendom van het Rijksvastgoedbedrijf. Dat onderzoekt de mogelijkheden voor een monument op die plek. Van Zanen zegt dat hij niets kan besluiten zolang dat onderzoek nog loopt. „Zolang het Rijk niet zegt ‘nee, we willen het absoluut niet’ is het niet te verkopen aan de achterban om dan een andere plek voor elkaar te krijgen. Het is een dilemma.”
Van Zanen zegt dat de ministeries van Defensie en Buitenlandse Zaken bereid zijn „hun stinkende best te doen” voor het tijdelijke monument. Waar dat komt, laat de burgemeester voorlopig in het midden.
Srebrenica ligt in een vallei in het oosten van Bosnië, niet ver van de grens met Servië. Tijdens de burgeroorlog in de jaren 90 was het een moslimenclave in Bosnisch-Servisch gebied. Het dorp was van strategisch belang en daarom wilden de Serven het veroveren. Ze omsingelden de enclave. Nederland moest de inwoners beschermen, maar dat voorkwam niet dat de Serviërs het gebied in handen kregen. Duizenden moslimmannen werden gescheiden van vrouwen en kinderen en doodgeschoten tijdens soms massale executies. In totaal, inclusief slachtoffers van gevechten, vielen er ongeveer 8000 doden. Het is de grootste moordpartij in Europa sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog.