„In eerste instantie worden zes olifanten ouder dan vijf jaar gevaccineerd om de veiligheid van het vaccin te testen”, legt Diergaarde Blijdorp uit. „Wanneer deze olifanten geen noemenswaardige bijwerkingen krijgen, zullen aansluitend jongere olifanten, die onvoldoende antistoffen hebben, gevaccineerd worden.” Het onderzoek wordt uitgevoerd door de Universiteit Utrecht, in samenwerking met Diergaarde Blijdorp, Eindhoven Zoo, DierenPark Amersfoort, Wildlands Adventure Zoo Emmen en ARTIS.

Van de Aziatische olifanten in dierentuinen overlijdt 20 procent aan de gevolgen van het herpesvirus. Ook in het wild hebben olifanten hier last van. Het zijn vrijwel altijd jonge olifanten die nog niet genoeg afweerstoffen hebben opgebouwd. Meestal zijn ze tussen een en tien jaar oud. In november meldde het dierenpark in Emmen nog dat in vijf dagen tijd twee jonge olifanten waren bezweken aan het olifantenherpesvirus.

Ook op andere plekken in de wereld wordt aan vaccins gewerkt tegen het olifantenherpesvirus (EEHV). In dit geval is het vaccin in Utrecht ontwikkeld. „Wij denken dat ons vaccin het meest optimaal zal zijn”, zegt viroloog Tabitha Hoornweg, betrokken bij het onderzoek. „Maar het is vooral heel positief als er straks meerdere opties zijn.” Ook van de andere vaccins is nog onduidelijk in hoeverre ze beschermen tegen het herpesvirus.

Het kan nog jaren duren voordat duidelijk wordt of dit vaccin effectief is. „In het lab kunnen we niet bevestigen of het vaccin goed werkt”, legt Hoornweg uit. Alle olifanten raken in hun leven geïnfecteerd met het virus. „Maar dit gebeurt niet altijd binnen de eerste twee jaar. Het kan ook zes jaar duren bijvoorbeeld.” En dan pas weten de onderzoekers zeker of het vaccin de olifanten heeft beschermd.

Het vaccin is gemaakt voor de virusvariant die alleen Aziatische olifanten raakt. De onderzoekers denken dus niet dat ook andere dieren geholpen kunnen zijn met het vaccin.