Recordwarmte 2023 door afname laaghangende bewolking
Door de afname van laaghangende bewolking boven de oceaan was 2023 het warmste jaar ooit. Dat blijkt uit onderzoek van het Alfred Wegener Institute in Bremerhaven en het ECMWF in Bonn, het Europese KNMI.
De wetenschappers publiceerden hun resultaten donderdag in het wetenschappelijke tijdschrift Science .
De gemiddelde temperatuur wereldwijd bereikte in 2023 een nieuw record: 1,35 graad Celsius boven de ijkwaarde. Als oorzaken van deze forse temperatuurstijging wijzen de onderzoekers onder meer naar het verschijnsel El Niño . Daardoor warmt het zeewater voor de Zuid-Amerikaanse kust op met 3 graden boven de normale temperatuur. Daarnaast speelt de CO2-uitstoot een belangrijke rol in de wereldwijde opwarming.
Een deel van de temperatuurstijging, zo’n 0,2 graden, bleef echter onverklaard. Uit een analyse van satellietmetingen bleek dat wolken boven de oceanen op de noordelijke breedtegraden en in de tropen veel minder zonlicht hebben weerkaatst. De onderzoekers concludeerden dat dit zonlicht door de oceanen is opgenomen en de oorzaak is van de eveneens recordwarme oceanen vorig jaar.
De onderzoekers zoeken de oorzaak voor de afname van de bewolking op een hoogte van 1 tot 2 kilometer boven de oceanen in drie richtingen. De eerste is natuurlijke variatie. Daarnaast zou de afname van fijnstof in de lucht een oorzaak kunnen zijn. Daardoor bevinden zich minder condensatiekernen in de lucht waarop zich waterdruppels kunnen vormen.
Ten slotte zou er ook een negatief feedbackmechanisme in gang gezet kunnen zijn. De hoeveelheid laaghangende wolken neemt al jaren af, waardoor de aarde steeds verder opwarmt. Dat draagt op zijn beurt weer bij aan een afname van de laaghangende bewolking. Hoofdauteur Helge Goessling noemt het laatste verschijnsel op de Amerikaanse omroep CNN „erg complex en moeilijk te ontwarren”.
