Eenzaamheid neemt toe, gezinnen staan onder druk, zingeving verliest terrein. De Agenda voor het Hart bundelt de krachten van ruim vijftig organisaties om maatschappelijke problemen aan te pakken.
Ook bij 4M (voorheen 4e Musketier) loopt directeur Wouter de Vos, mede-initiatiefnemer van de Agenda voor het Hart, ertegenaan. „Mannen die met ons een weekend de bergen ingaan, hebben daar een schitterende ervaring. We hebben gesprekken over hun identiteit of relatie met God. Thuis wacht hun een uitdaging. Dan moet bijvoorbeeld een van die kerels een affaire opbiechten aan zijn vrouw. Hij heeft begeleiding in zijn huwelijk nodig. Alleen levert 4M die niet.”
„Vaak wil je meer doen voor de mensen die je begeleidt dan je met je eigen organisatie kunt”, zegt De Vos. „Die wens om mensen verder te helpen kom ik overal in het land bij organisaties tegen. Er is veel bereidheid tot samenwerken. Gesprekken daarover hebben geleid tot de Agenda voor het Hart.”
Verslaving
Verder kijken dan de eigen missie en belangen staat de betrokken organisaties volgens De Vos voor ogen. „Een mooi voorbeeld is er al: de Nederlandse Schuldhulproute. De vereniging SchuldHulpMaatje begon met een paar diaconaal werkers die meer wilden doen dan enkel eten verstrekken via voedselbanken. Om wat aan de onderliggende oorzaken van armoede te doen, gingen ze samenwerken met banken, het Ministerie van Volksgezondheid (VWS) en andere hulporganisaties. Daar kwam een hele aanpak van het armoedeprobleem uit voort, die ook echt wat oplevert.”
„Verslavingsklinieken zien dat cliënten na een traject terugvallen in hun verslaving vanwege eenzaamheid” - Wouter de Vos, mede-initiatiefnemer
Zo is ook op andere fronten meer samenwerking denkbaar. „Zoals scholen die met lokale hulpverleners op zoek gaan naar oplossingen voor leerlingen die thuiszitten of kampen met een depressie. Of denk aan verslavingsklinieken. Zij signaleren dat veel cliënten na een intensief traject terugvallen in hun verslaving vanwege eenzaamheid. Maar zo’n kliniek is er helemaal niet op ingericht om mensen te helpen een netwerk op te bouwen. Andere instanties kunnen dan bijspringen.”
Aan de ontwikkeling van de Agenda voor het Hart leverden ruim vijftig organisaties een bijdrage, waaronder het Leger des Heils, de SGP en de ChristenUnie, de Protestantse Kerk in Nederland, het Rooms-Katholieke bisdom Den Bosch, de Verenigde Pinkster- en Evangeliegemeenten, de Christelijke Hogeschool Ede, SchuldHulpMaatje, Micha Nederland, Tot Heil des Volks en Opwekking. Ook individuen als Gert-Jan Segers, Jurjen de Groot en Evert Jan Ouweneel overlegden mee.
Gedeelde droom
Bij de totstandkoming van het initiatief is een „gedeelde droom voor Nederland” geformuleerd, met tien „verlangens” voor de samenleving, zoals betekenisvol leven, gezonde gezinnen en liefde voor de schepping. „Bij het probleem van gebroken gezinnen is ons verlangen bijvoorbeeld om de toegang tot relatietherapie te verbeteren.”
Voor elk van de tien verlangens wordt een zogeheten ecosysteem gecreëerd. Dat is een samenwerkingsverband waarbij hulporganisaties, gemeenschappen, overheden en individuen uit verschillende sectoren kennis, hulp en expertise uitwisselen. „Een welzijnsorganisatie in Rotterdam of een kerkgemeenschap in Haren hoeft niet zelf telkens het wiel opnieuw uit te vinden, maar kan op deze manier gebruikmaken van de kennis en ervaring van anderen.”
De naam Agenda voor het Hart is bewust gekozen, zegt De Vos. „Het is een agenda. Jaarlijks gaan we na hoe het met de verlangens staat. Dat vraagt om meer dan slimme oplossingen of beter beleid. Het gaat ten diepste over fundamentele verandering van binnenuit: een transformatie van het hart die geen mens of organisatie alleen kan bewerkstelligen. Hierin zijn we afhankelijk van God én aangewezen op elkaar.”