BinnenlandRedactioneel

Wonen tussen ratten en karpers

“De Heerlijkheid” heet de wipwatermolen aan de brede vaart bij Hoogmade. En het aanpalende huisje lift mee met die zeer toepasselijke naam. De traag zwemmende karpers, het ruime zicht, de foeragerende weidevogels, de zoevende wieken en de zakkende zon maken de plek tot een oer-Hollands eldorado midden in de Randstad.

Gert Janssen
30 September 2024 15:49
Pieternel van Velden (63) voor haar molenwoning. beeld Vidiphoto
Pieternel van Velden (63) voor haar molenwoning. beeld Vidiphoto

tekst Gert Janssen, beeld VidiPhoto

Maar geen spoor zonder dwarsliggers, zegt een tegeltjeswijsheid. Een voor het oog schitterend borduurwerk heeft een rafelige achterzijde. Zo ook hier. Concreet: afgelopen winter was de slaapkamer van de matig geïsoleerde woning bitter koud. Een steunmuur en palen onder de fundering moeten verder verzakken in de veenbodem voorkomen. Dikke scheuren sieren de muren. Muggen, horzels en zwarte ratten zijn trouwe bezoekers. En ook als beide katten thuis zijn, dansen de muizen op de tafel. Kortom, het kleine molenaarshuisje even buiten Hoogmade kent ook z’n minpunten en zal niet het droompaleis zijn voor veel huisvrouwen.

Kersverse eigenaar Pieternel van Velden (63) denkt daar anders over. De tuindersdochter is wel wat gewend en is handig genoeg om zelf veel gebreken en achterstallig onderhoud tot een goed eind te brengen. Maar dat ze nog tot het eind van het jaar onder wat lekkende dakpannen zit, is duidelijk. Nuchter: „Het hoeft voor mij ook niet perfect te worden. Een nieuwe keuken komt later wel een keer.”

Veel gebreken

Van een hoekhuis aan een drukke straat in Voorschoten naar een vrijstaand optrekje in een rustige polder onder de rook van Leiden. „Het was voor mij altijd een droom om iets soortgelijks te vinden als waar ik geboren ben. In het Westland hadden we thuis ook een sloot voor de deur. Na een lange zoektocht kwam ik hier terecht, maar dat er aan dit kleine huisje veel gebreken kleefden was al direct duidelijk. Met mijn timmerman, die ik al dertig jaar ken, heb ik de boel geïnspecteerd. We kwamen niets tegen dat niet hersteld kon worden en mede doordat hij het project aandurfde heb ik het pand gekocht.”

Omdat de kinderen inmiddels het huis uit zijn, is de voormalige molenaarswoning precies groot genoeg voor de alleenwonende artistieke journaliste. „Een van de dochters van de oud-molenaar woont hier vlakbij. Ze vertelde mij dat er vroeger drie kinderen op zolder sliepen en hun ouders beneden, in de enige slaapkamer die het huis telt. Verder is er een woonkamer en kleine keuken. Later is er een aanbouw bijgezet, maar die is in de loop der jaren gaan verzakken. Gevolg was dat er op veel plekken scheuren in de muren zijn ontstaan. Doordat later een steunmuur en palen onder de fundering zijn geplaatst, is het huis nu stabiel.”

„In de winter was deze woning een plek om depressief te worden.”” - Pieternel

Genoeg ruimte

Inclusief de aanbouw heeft Pieternel zo’n negentig vierkante meter aan woonoppervlakte en tweehonderd vierkante meter tuin om het huis. „Genoeg ruimte voor mij alleen. Vorig jaar voor Kerst kreeg ik de sleutel en vijf dagen later ben ik er al gaan wonen. Ik sliep eerst in de aanbouw van kunststof. De ramen hadden enkelglas. Buiten was het koud, donker en nat en in de slaapkamer was het niet warm te krijgen. Toen heb ik even gedacht: waar ben ik aan begonnen. Het was toen echt een plek om depressief van te worden.”

Inmiddels verblijft ze er een half jaar en zien weer en woning er een stuk aangenamer uit. „Als je er woont, ontdek je beter wat er nog moet gebeuren.” En dat is flink wat, want tijdens de herstelwerkzaamheden kwamen er ook de nodige verborgen gebreken boven water. Een lekkend dak bijvoorbeeld. Kozijnen waardoor je door de gaten naar buiten kunt kijken. En tegenvallende bouwkosten, want voor een noodzakelijk (deels) nieuw pannendak moet eerst flink gespaard worden. „Het wordt dus een meerjarenproject. En alles hoeft er ook niet perfect uit te zien. Ik wil hier ook kunnen leven.”

Omdat de tuindersdochter zelf nogal creatief en handig is, kan op veel werk bespaard worden. „De belangrijkste ingreep was de zogenoemde eerste schil: alles waterdicht maken en isoleren. Dat heeft de timmerman gedaan. Licht stucwerk doe ik zelf, net als schilderen, behangen en het leggen van een vloer. De inrichting komt later wel.”

Terwijl er binnen volop wordt gewerkt, draaien de wieken van de Hoogmadese molen “De Heerlijkheid” -dankzij een actieve vrijwillig molenaar- vrolijk en nuttig hun rondjes. Het monument fungeert nog als hulpgemaal om het water in twee polders op peil te houden. Toeristen stappen van hun fiets om woning en molen fotografisch naar huis te transporteren. En dan wordt het avond. De zon verdwijnt achter de horizon en kleurt de naastgelegen poldervaart langzaam diep rood. Soms komen dromen uit.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer