Orbán deed China aan omdat Peking volgens hem een sleutelrol kan spelen bij het creëren van vrede tussen Rusland en Oekraïne, zo meldde de Hongaarse premier maandag op berichtenplatform X. De Chinese leider Xi Jinping verklaarde daarop dat de internationale gemeenschap de basis moet leggen voor een „rechtstreekse dialoog en onderhandelingen”.

Vorige week dinsdag bracht Orbán een bezoek aan Kyiv en vroeg president Volodymyr Zelensky een wapenstilstand te overwegen. Vrijdag was hij in Moskou om daar volgens het Kremlin te „onderhandelen” over een Russisch vredesvoorstel en een eigen voorstel. Een „nuttig en openhartig” gesprek, zo reageerde de Russische president Vladimir Poetin op de besprekingen.

„De premier gaat het EU-voorzitterschap op een politieke manier gebruiken” - Zoltán Kovacs, woordvoerder van Viktor Orbán

Sinds deze maand is Hongarije een halfjaar voorzitter van de Raad van de Europese Unie, waarin de ministers uit de lidstaten besluiten over EU-wetgeving. In die rol legt Orbán zich erop toe om af te reizen „naar plaatsen waar een dreiging van oorlog bestaat of een oorlog is die negatieve consequenties heeft voor Hongarije en voor Europa”. Tijdens de vredesmissie deed hij Oekraïne en Rusland aan, en hij hoopt na een bezoek aan China door te reizen naar de Verenigde Staten.

Oorlogskas

In Brussel oogst Orbán kritiek met zijn vredesmissie. EU-buitenlandchef Josep Borrell benadrukte vrijdag dat Orbán Rusland bezocht namens Hongarije; niet namens de EU. „Rusland is de agressor, Oekraïne het slachtoffer. Overleg over Oekraïne kan niet plaatsvinden zonder Oekraïne”, benadrukte Charles Michel, de voorzitter van de Europese Raad van regeringsleiders op X. Andere lidstaten –waaronder Nederland– sluiten zich bij die kritiek aan.

Dat Orbán nu ook China aandoet, komt hem zonder twijfel op nieuwe kritiek van het Westen te staan. Als ‘onafhankelijke’ partij vermijdt Peking nog altijd de Russische inval in Oekraïne te veroordelen, terwijl het de VS en de NAVO verwijt de aanval te hebben uitgelokt. China is inmiddels de grootste importeur van goedkope Russische olie en gas. Daarmee werkt Peking Europese sancties tegen en spekt het de Russische oorlogskas.

Stempel

In de EU-lidstaten wordt ook getwijfeld over de oprechte intenties van Orbán als neutrale partij. De Hongaarse premier onderhoudt wél warme banden met Rusland, maar Oekraïne krijgt keer op keer de kous op de kop. Zo probeert Orbán sancties tegen Rusland te dwarsbomen, militaire steun aan Oekraïne te blokkeren en heeft hij er alles aan gedaan om toetredingsonderhandelingen tussen de EU en Kyiv te blokkeren. Het opvoeren van de Hongaarse import van Russische olie en gas wordt bovendien gezien als indirecte steun aan de oorlogsmachinerie van het Kremlin.

Met zijn vredesmissie laat de Hongaarse premier zien dat de scepsis over het Hongaars EU-voorzitterschap „helaas terecht is”, zei een EU-diplomaat vrijdag tegen persbureau Reuters. „Het gaat hem allemaal om het bevorderen van het eigenbelang.”

„Als we op onze stoel in Brussel blijven zitten, komen we niet dichter bij vrede. We moeten actie ondernemen”, legde Orbán vorige week op de Hongaarse radio zijn intenties uit. In Moskou voegde hij eraan toe dat Hongarije het enige EU-land is dat met alle strijdende partijen kan praten.

„De premier gaat het EU-voorzitterschap op een politieke manier gebruiken”, zei Orbáns woordvoerder Zoltán Kovacs donderdag. „Er is een politieke agenda die verder gaat dan wat van een lidstaat wordt verwacht als hij het voorzitterschap van de Raad van de EU bekleedt.”