Dat zegt dr. ir. Nils Rosmuller, lector energie- en transportveiligheid bij het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV).

Voor brandweerlieden is het duiden van een brand in een elektrische auto lastiger dan het inschatten van een brand in bijvoorbeeld een benzinevoertuig, zegt Rosmuller. „Als de brandweer signaleert dat een brandstoftank van een benzineauto lekt, kan die het brandverloop en de risico’s vrij goed inschatten. Bij een elektrische auto ligt dat complexer. De brandweer kan moeilijker bepalen hoe het vuur zich door het accupakket vreet. Zo’n brand kan uren duren. Het vuur kan voortsluimeren, maar ook ineens tot heftige ontbranding komen. Langdurige koeling van zo’n brandend voertuig is nogal eens nodig. Dit vanwege de hoeveelheid energie in het pakket en de moeilijk te koelen batterijcellen.”

Giftige stoffen

Zeker in besloten ruimtes, zoals parkeergarages, kunnen brandende elektrische voertuigen extra gevaar veroorzaken, betoogt Rosmuller. „Brandende auto’s in parkeergarages zijn op zich al een grote uitdaging voor de brandweer. Maar brandende accu’s van elektrische auto’s veroorzaken in zo’n garage rook die lastig weg kan komen en het zicht wegneemt. Die rook bevat giftige stoffen en explosieve gasmengsels. Het risico bestaat dat brandweerlieden niet meteen doorhebben hoe riskant die branden zijn. Denk aan explosies en wegschietende onderdelen.”

In 2023 was de brandweer ter plekke bij 316 incidenten (waaronder branden) met alternatief aangedreven voertuigen (AAV’s), zoals elektrische auto’s. Dat meldde het NIPV onlangs in een rapport. Het aantal branden in AAV’s steeg van 117 in 2022 naar 152 in 2023.

Die toename verbaast Rosmuller niet. „Nu bestaat ongeveer 5 procent van het Nederlandse wagenpark uit elektrische auto’s. Dat percentage stijgt alleen maar.”

Bij de 316 incidenten vielen vorig jaar 107 gewonden en kwamen 10 mensen om. Bij geen enkel incident liep brandweerpersoneel letsel op. In 2023 zijn dompelcontainers, waar elektrische wagens worden gekoeld, 51 keer ingezet. In 2022 ging het om 27 keer. Rosmuller wijst erop dat bergers over meer dompelcontainers beschikken.

De vakbekwaamheid van de brandweer bij incidenten met alternatief aangedreven voertuigen „lijkt steeds verder toe te nemen”, stelt het NIPV. Was in 2022 nog 20 procent van het brandweerpersoneel niet geschoold op dat terrein, in 2023 daalde dat tot krap 4 procent.

„ Vuur in een accupakket kan voortsluimeren, maar ook ineens tot heftige ontbranding komen ” - Nils Rosmuller, expert brandveiligheid

Fietsbrand

Ook de opmars van elektrische fietsen en scooters plaatst de brandweer voor nieuwe dilemma’s, geeft de brandveiligheidexpert aan. „Voorheen hield een fietsbrand hooguit in dat het zadel, een band of fietsstoeltje vlam had gevat. Nu kan een elektrische fiets veranderen in een brandende fakkel vanwege de accu. Staat die e-bike te branden in een schuurtje naast een huis, dan kan ook die woning in brand vliegen.”

In Wezep brandde vorige week een loods met tientallen elektrische scooters af. De rook was tot ver te zien. Omwonenden werden via een NL Alert gewaarschuwd. „Dit soort heftige branden zagen we afgelopen jaren vaker en gaan we meer zien.”

Accu’s

Het bestrijden van woningbranden wordt eveneens complexer, signaleert Rosmuller.  „Vanwege de energietransitie hebben steeds meer mensen thuisaccu’s voor opslag van energie in huis. Als die accu’s in brand vliegen, wordt een brand in een woning veel onvoorspelbaarder. Veelal is onbekend of zo’n thuisaccu er is en waar die zich bevindt. De brandweer zal met een grilliger brandverloop rekening moeten houden. Er kunnen toxische en explosieve gassen vrijkomen.”

Pijnpunt is dat nogal wat elektrische voertuigen en apparaten voorzien zijn van zogeheten lithium-ionaccu’s met brandbaar elektrolyt. „Als die batterijen vlam vatten, zijn de branden onvoorspelbaar en komen er giftige, brandbare en explosieve stoffen vrij.”

Net als Rosmuller melden brandweerlieden in RDMagazine van deze zaterdag dat het bluswerk met de komst van elektrische voertuigen ingewikkelder wordt. „Als wij een bekneld persoon uit een elektrische auto moeten halen, willen we eerst weten of dat voertuig onder spanning staat. Anders ben je zelf het haasje”, zegt brandweerman Jaap den Braber.