Een vakantie in het buitenland is een mooie gelegenheid om kennis te maken met het kerkelijk leven daar. Sinds deze maand biedt kerktijden.nl een gebruiksvriendelijk overzicht van Bijbelgetrouwe gemeenten over de grens.
Nieuw is het initiatief van de Erdee Media Groep niet. In 2017 ging de website connectedchurches.nl van start. Dat was te danken aan Rick Blankenstijn en Henk Folmer, ouderlingen van de gereformeerde gemeente te Apeldoorn. Zakelijke bezoeken aan Duitsland confronteerden Blankenstijn met de geestelijke armoede in dit land, ooit de bakermat van de Reformatie.
Het gesprek daarover in de Apeldoornse kerkenraad leidde tot het idee om reformatorische christenen in Nederland in contact te brengen met de vaak kleine Bijbelgetrouwe gemeenten in het buitenland. Een verbinding die tot geestelijke en materiële steun kon leiden, en wellicht ook tot missionaire initiatieven. De beide ambtsdragers vonden het Reformatorisch Dagblad de meest aangewezen partner voor verder overleg over de praktische uitwerking van het idee. De raad van bestuur van de Erdee Media Groep bleek bereid een website met informatie over Bijbelgetrouwe gemeenten in het buitenland te ontwikkelen.
Kerkverbanden
Dankzij Folmer, die de onbezoldigde taak van webbeheerder op zich nam, werd een veelheid aan gemeenten in zo’n 25 landen binnen en buiten Europa toegevoegd. Vaak losse gemeenten, soms complete kerkverbanden of kerkelijke groeperingen, te vinden onder een blauwe ballon. Hij maakte daarbij onder meer gebruik van organisaties met kennis van het kerkelijke leven in bepaalde landen, zoals Friedensstimme, Stichting Vrienden van Heidelberg en Dordrecht en Stichting In de Rechte Straat. Zo ontstond een schat aan internationale kerkelijke informatie, maar de bekendheid van de website liet te wensen over. Dat gold ook voor de gebruiksvriendelijkheid. Door de totaal vernieuwde site te koppelen aan de intussen bekende website kerktijden.nl wordt op beide punten een verbeterslag gemaakt.
Bemoedigend
Dat de website soms tot het door de initiatiefnemers beoogde doel leidt, bewijst de kleine gereformeerde kerk in Mayrhofen. Sinds 2011 wordt die gediend door de Duitse ds. Detlef Kohl. De Oostenrijkse gemeente komt samen in de hal van de Polytechnische Schule aan de Hauptstrasse in het dorp halverwege het Zillertal.
„De Heere liet ons zien hoe groot Zijn lichaam op aarde is” - Ds. Detlev Kohl, predikant in Oostenrijk
Tijdens de zomermaanden zorgden vakantiegangers uit Engeland, Schotland, Ierland, Duitsland en Zwitserland voor enige versterking. Qua aantal vallen ze tegenwoordig in het niet bij de Nederlandse gasten, vrijwel zonder uitzondering behorend tot de gereformeerde gezindte. „Een aantal van hen zien we jaar na jaar en leerden we daardoor beter kennen”, laat ds. Kohl weten. „Het belangrijkste is dat we ze kennen als broeders en zusters in onze Heere.”
Na jaren waarin de moed hem soms in de schoenen zonk, ervaart de voorganger uit Mayrhofen deze contacten als een weldaad. „We zijn momenteel een gemeente van zes christenen. Door het gebrek aan belangstelling voor het Woord van God voelden mijn vrouw en ik ons vaak erg eenzaam, maar de Heere liet ons zien hoe groot Zijn lichaam op aarde is. Dat is heel bemoedigend.”
Menigten
Hetzelfde hoort ds. Kohl van gemeenteleden. „Met het oog op dit artikel heb ik gevraagd wat het bezoek van christenen uit het buitenland voor hen betekent. Een van hen antwoordde: „Ik zie daardoor dat God Zijn Woord echt naar de uiteinden van de aarde heeft gezonden. Ik vind het ook boeiend om te horen op welke wijze in andere landen kerkdiensten worden gehouden en ben gefascineerd door de menigten aan kerkgangers waarover wordt verteld. Al met al kan ik zeggen dat deze contacten voor mij heel verrijkend zijn.” Die reactie kan ik volkomen onderschrijven. Ik beleef het net zo.”
Met een aantal voorgangers en gemeenteleden in Nederland raakten ds. Kohl en zijn Oostenrijkse echtgenote bevriend. „Een van hen heeft zelfs negen maanden in het Zillertal gewoond. We konden onderdak voor haar regelen. Haar verblijf was een zegen voor de gemeente. Het meest recente resultaat van de ontstane band met Nederlandse christenen is de aanstaande oprichting van een stichting die onze bediening in Mayrhofen wil ondersteunen.”
Stichting
Een van de initiatiefnemers is Huibert Moerkerken, zoon van ds. A. Moerkerken. Ook hij leerde ds. Kohl kennen door een vakantie in het Alpenland en raakte onder de indruk van diens prediking. Net als de Geneefse reformator bepreekt de gereformeerde voorganger uit Mayrhofen complete Bijbelboeken, hoofdstuk na hoofdstuk.
Moerkerken werd niet alleen geraakt door de prediking, maar ook door de eenzame positie van Kohl en zijn miserabele financiële omstandigheden. „Terwijl predikanten in onze gemeenten een traktement ontvangen, moet hij door het geven van bijlessen in zijn eigen levensonderhoud voorzien. Een kerkenraad heeft hij niet, dus ook al het werk voor de kleine gemeente in Mayrhofen komt op zijn schouders terecht.”
Eerder organiseerde Moerkerken al een actie om geld in te zamelen voor de buitenlandse gereformeerde voorganger. Momenteel wordt gewerkt aan de oprichting van de Stichting ter bevordering van Woordverkondiging in Oostenrijk (Vrienden van Mayrhofen). Die heeft tot doel om het werk van de predikant in het Zillertal te ondersteunen en hem van financiële middelen te voorzien. „Zodat hij zich meer dan nu op de Woordverkondiging en evangelisatiewerk in Mayrhofen en omgeving kan richten. Het is ons gebed en verlangen dat de Heere deze arbeid wil zegenen.”
Nederlandstalige diensten
Hoewel hij de gevaren van internet niet wil onderschatten, ziet ds. Kohl het wereldwijde web als een belangrijk hulpmiddel voor de kerk. „Vergelijkbaar met de boekdrukkunst ten tijde van de Reformatie. In onze tijd draagt internet in belangrijke mate bij aan de verspreiding van het Evangelie en het leggen en onderhouden van contacten met medechristenen in andere delen van de wereld.”
Lang voor de komst van de website Connected Churches bood het RD kort voor de zomer een overzicht van Nederlandstalige diensten in het buitenland. De informatie werd verzameld door ds. H. (Herman) van Ginkel . De hervormd-gereformeerde predikant ontwikkelde daarvoor in 2008 een website. „Alle beschikbare informatie over Nederlandstalige diensten in het buitenland zette ik op mijn site. Er waren al papieren overzichten. Jarenlang verzamelde H. de Mots uit Putten informatie over zomerse diensten in het buitenland voor publicatie in De Waarheidsvriend, het blad van de Gereformeerde Bond. Dat bood in juni een overzicht. Andere bladen, waaronder het RD, namen die informatie over.”
Grensgeval
In 2015 kwam het initiatief bij het RD te liggen en werd ds. Van Ginkel benaderd door de krant met de vraag of zijn domeinnaam kon worden overgenomen. „Daarin heb ik toegestemd. Sindsdien beheer ik op kerktijden.nl de informatie over locaties in het buitenland waar Nederlandstalige kerkdiensten worden gehouden. De informatie krijg ik aangereikt van de initiatiefnemers van de diensten: predikanten, kleinschalige stichtingen en reisorganisaties zoals Beter Uit en O&S vakanties.”
„Ik ben een soort scriba voor Nederlandstalige diensten in het buitenland” - Ds. H. van Ginkel, hervormd-gereformeerd predikant
De predikanten die in de Nederlandstalige diensten voorgaan, komen voor een deel uit de breedte van de gereformeerde gezindte. Er wordt door het RD niet inhoudelijk getoetst. In populaire vakantielanden als Duitsland, Oostenrijk en Italië nam het aantal Nederlandstalige diensten in de achterliggende jaren af. Daartegenover staat een sterke toename van Franse gemeenten die in de zomermaanden voor vertaling zorgen. „Een grensgeval”, erkent ds. Van Ginkel, „maar we plaatsen ze op de site met Nederlandstalige diensten. Voor Bijbelgetrouwe gemeenten zonder georganiseerde vertaling moeten mensen zoeken op de nieuwe site Bijbelgetrouw in het buitenland.”
Een voorkeur wil de hervormde predikant niet uitspreken. „Het is waardevol om kennis te maken met kerkelijk leven in het buitenland; het is ook bijzonder om met landgenoten van zo veel verschillende kerkelijke richtingen samen te komen. Het een hoeft het ander trouwens niet uit te sluiten.”
