De groep mensen die zich soeverein verklaart en zich onder meer tegen de overheid keert, is niet zo groot dat deze een reële bedreiging vormt voor de democratische rechtsorde. Maar deze mensen moeten zeker niet worden genegeerd. De inlichtingendiensten en politie maken zich zorgen over de aanhoudende groei van de beweging en de voedingsbodem voor het gedachtegoed.
Een kleine groep soevereinen wil zich in het uiterste geval met geweld verzetten tegen het huidige systeem. Dat concluderen de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV), de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) en de Nationale Politie in een analyse over de soevereinenbeweging in Nederland.
Mensen die zich soeverein verklaren, geloven in een ‘kwaadaardige elite’. Onder die elite bevinden zich volgens hen mensen die in de wetgevende, rechterlijke en uitvoerende macht werken, maar ook binnen de media en de wetenschap.
Het gros van de mensen die zich soeverein verklaren, heeft een geweldloos verleden. De NCTV, AIVD en de politie zien de laatste tijd echter dat er sprake is van intimidatie en bedreiging van onder andere lokale politici, ambtenaren, rechters, journalisten en wetenschappers. Ook zijn er enkele gewelddadige confrontaties met politie en deurwaarders geweest.
„Door de verspreiding van een vijandbeeld van een kwaadaardige elite die uit is op onderdrukking, slavernij en zelfs moord, kunnen sommige mensen die zich soeverein verklaren de conclusie trekken dat gewelddadig verzet noodzakelijk is”, schrijven de drie instanties in hun analyse. Bij een deel van deze kleine groep soevereinen „blijft het mogelijk bij grootspraak of bedreigingen”.
Dat geldt niet voor iedereen, waarschuwen ze. Een deel van de soevereinen bereidt zich online en fysiek voor om zich te kunnen verdedigen in de door hen verwachte gewelddadige strijd met de overheid en instituties. Bij verschillende soevereinen zijn wapens en vuurwapens aangetroffen.