De buitenlandministers hebben afgesproken de plannen voor militaire steun op lange termijn voor Oekraïne verder uit te werken. Secretaris-generaal Jens Stoltenberg stelt onder meer voor een vijfjarig steunpakket veilig te stellen met daarin maximaal 100 miljard euro aan militaire steun voor Kyiv. Het voorstel is dat de 32 bondgenoten elk hun eigen bijdrage leveren aan het fonds –afhankelijk van hun bruto nationaal product– terwijl het bondgenootschap een coördinerende taak heeft. Ook bij de levering van wapens, munitie en uitrusting aan Oekraïne zou de NAVO een coördinerende rol moeten krijgen, is het plan.

Het militaire steunpakket van 100 miljard stelt Stoltenberg voor als middel om de steun aan Kyiv te beschermen „tegen de winden van politieke verandering”, schreef de Britse krant Financial Times dinsdag. Op 5 november zijn de Amerikaanse presidentsverkiezingen en volgens de peilingen maakt Donald Trump een goede kans om herkozen te worden. Intussen heeft de regering-Biden moeite om een militair steunpakket van 60 miljard dollar voor Oekraïne door het Congres te krijgen, vanwege Republikeinse tegenstand onder aanvoering van Trump.

De Amerikaanse oud-president heeft in het verleden gezegd de oorlog in Oekraïne „binnen 24 uur” te beëindigen, mocht hij aan de macht komen. Bondgenoten vrezen dat dit zal betekenen dat Trump, na zijn mogelijke herverkiezing, steun aan Kyiv direct stopzet, het land dwingt naar de onderhandelingstafel te gaan en van Oekraïne eist de door Rusland veroverde gebieden als verloren op te geven – een idee dat voor de Oekraïense president Volodymyr Zelensky vooralsnog onbespreekbaar is.

Nu Trump nog niet aan de knoppen draait, willen de bondgenoten tijdig langjarige militaire steun aan Oekraïne veiligstellen. Maar niet alle NAVO-landen zitten te wachten op wat zij zien als een verdere escalatie in het conflict tussen Oekraïne en Rusland. „Dit is de Rubicon oversteken”, tekende de Britse krant Financial Times dinsdag op uit de mond van een NAVO-topdiplomaat. „De NAVO zal een rol gaan spelen bij het coördineren van dodelijke steun aan Oekraïne.”

Hongarije stribbelt onder meer tegen. „Dit zal leiden tot het ernstige gevaar van escalatie”, zei de Hongaarse buitenlandminister Péter Szijjártó voor de bijeenkomst van de 32 buitenlandministers van de NAVO. „Dit is niet de oorlog van Hongarije en het is ook niet de oorlog van de NAVO.” Zijn Nederlandse collega, demissionair buitenlandminister Hanke Bruins Slot, ziet dit anders. „Wij leveren als Nederland zelf ook wapens en daarmee zijn we ook niet direct betrokken bij de oorlog”, sprak ze dinsdag.

Escalatie of niet; zeker is dat de NAVO met de plannen radicaal verandert in het beleid ten opzichte van de oorlog in Oekraïne. Voor de goedkeuring van het voorstel is unanieme steun van alle 32 bondgenoten vereist. Zover is het nog niet. Stoltenberg streeft ernaar voor de NAVO-top in juli in Washington tussen de bondgenoten overeenstemming te bereiken.