Ik zit bij een bevriend echtpaar aan tafel als zij beginnen te kibbelen over wie het afval moet weggooien. Als de vrouw zich beklaagt over het feit dat haar man zo weinig proactief is in het huishouden, gooit hij haar lachend voor de voeten dat haar gezanik „zo 6 oktober” is.
Aan tafel ontspruit een gesprek over de vraag of de heftigheid van 7 oktober en de daaropvolgende oorlog ons het recht op klagen heeft ontnomen. Spoilerwaarschuwing: een beetje klagen is gezond.
De kinderen maken ruzie, de baby wordt ‘s nachts meermaals wakker, extreme vertragingen op de wegen, de tieners weigeren hun huiswerk te maken en een beschadigd pakket in de brievenbus. Irritatie komt boven borrelen, parallel met de wens om die even te ventileren op een echtgenoot, vrienden of zomaar iemand. Kort voordat de sluizen opengaan, bekruipt je echter het gevoel dat het niet voldoende legitiem is. Terwijl er in Gaza tientallen gijzelaars vastzitten en honderdduizenden reservisten al in geen tijden een douche hebben gezien, zit ik te emmeren over files? Proporties.
Psychologen
Proporties aanbrengen is goed. Het werkt bevrijdend om dingen op ware grootte te zien en onszelf en onze omgeving geen dictatuur van kleinigheden op te leggen. Oorlog helpt de echt belangrijke dingen naar de oppervlakte te brengen. Toch is een beetje klagen over alledaagse, kleine dingen heel gezond. Een verband van Israëlische psychologen publiceerde daarom recentelijk een officiële goedkeuring en uitnodiging om juist ook in de huidige oorlogscontext te jammeren. „Als we klagen, laten we een soort spanning, frustratie of ongemak los die we ervaren met betrekking tot een bepaald onderdeel van ons bestaan. Deze bevrijding is een manier om spanning te neutraliseren en is daarom nuttig”, stelt de publicatie.
De psychologen beweren eveneens dat we vaak de fout ingaan door ons lijden met ander lijden te vergelijken. Er moet plaats zijn voor al het leed, benadrukken ze in de publicatie. Balanceren is echter, zoals altijd, de sleutel. Als klagen een ontmoedigend mechanisme wordt dat ons passief maakt, slaan we te ver door. Gezond klagen is stressverlagend, en dat kunnen we in Israël op dit moment wel gebruiken.
Ook u in Nederland mag klagen. Al bent u absoluut bevoorrecht in vergelijking met veel anderen wereldwijd. Het doktersvoorschrift vanuit Israël is universeel: een beetje klagen is gezond! Tenzij het over deze dagboekstukjes gaat natuurlijk, daar is het nu echt de tijd niet voor.
Onze correspondente in Israël, Jeannette Gabay-Schoonderwoerd, houdt een dagboek bij vanuit haar woonplaats Afik, in het noorden van Israël. Deel 51.
