Charles Darwin, bekend van zijn evolutietheorie, had een enorme bibliotheek opgebouwd. Die bevatte 7400 titels in maar liefst 13.000 banden. Daarvan was 85 procent lange tijd niet bekend.
Het project ”The Complete Works of Charles Darwin Online” heeft daarin verandering bracht. Een team van de National University of Singapore publiceerde zondag, op de 215e verjaardag van Darwin, een nieuwe onlinecatalogus van 300 pagina’s met Darwins complete bibliotheek. Daaronder waren boeken, pamfletten en tijdschriften. Eerdere catalogi bevatten hooguit 15 procent van de hele collectie.
De onlinecatalogus bevat ook 9300 links naar exemplaren van de werken van Darwins bibliotheek die gratis online beschikbaar zijn. Uit de enorme collectie blijkt dat Darwin niet de geïsoleerde figuur was zoals velen zich hem voorstellen; als een studeerkamergeleerde zonder contact met de buitenwereld. Integendeel. „Dit gedetailleerde overzicht van Darwins volledige bibliotheek laat ons meer dan ooit beseffen hij een expert was die voortbouwde op de wetenschap, studies en verworven kennis van duizenden andere mensen”, concludeert projectleider John van Wyhe.
Verloren gegaan
Na Darwins dood in 1882 werd een groot deel van zijn bibliotheek bewaard en gecatalogiseerd; veel andere items kwamen overal ter wereld in verzamelingen terecht of gingen verloren. Jarenlang maakten wetenschappers gebruik van een catalogus van Darwins bibliotheek die slechts 1480 boeken bevatte. Deze was gebaseerd op de boeken die bewaard zijn gebleven in de twee belangrijkste collecties, de Britse universiteit van Cambridge en Down House, Darwins voormalige woning.
Het Darwin Online-project achterhaalde duizenden referenties van Darwin en lijsten met items zoals pamfletten en tijdschriften die zich oorspronkelijk in zijn bibliotheek moeten hebben bevonden. Elke referentie vroeg om nauwgezet speurwerk om de publicaties te ontdekken die Darwin inderhaast had vastgelegd in zijn publicaties. Bovendien heeft het team van Van Wyhe voor het eerst ook ontbrekende details zoals auteur, datum of de bron van knipsels in duizenden verslagen uit oudere catalogi kunnen identificeren.
Een belangrijke informatiebron die heeft bijgedragen aan het achterhalen van de oorspronkelijke inhoud is de 426 pagina’s tellende handgeschreven ”Catalogus van de Bibliotheek van Charles Darwin”, die de Britse geleerde samenstelde vanaf 1875. Nauwkeurige vergelijking van de verkorte vermeldingen bracht 440 onbekende titels aan het licht die zich oorspronkelijk in zijn bibliotheek moeten hebben bevonden. Door deze bewijsbronnen te combineren, kon het team de hele bibliotheek van Darwin reconstrueren.
Vermogen
De meeste werken gaan over biologie en geologie. Verder verdiepte Darwin zich in de landbouw, het fokken en gedrag van dieren, geografische spreiding, filosofie, psychologie, religie en andere onderwerpen, zoals kunst, geschiedenis, reizen en taal.
Een inventaris van zijn huis, die na zijn dood werd gemaakt, bevatte 2065 gebonden boeken en een onbekend aantal ongebonden delen en pamfletten. De taxateur schatte de bibliotheek destijds op slechts 30 pond en 12 shilling, ongeveer 2500 euro vandaag de dag. Tegenwoordig is elk boek dat aan Darwin toebehoorde een vermogen waard.