Naar het zich laat aanzien, zal Joe Biden opnieuw de Democratische Partij vertegenwoordigen bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen.
Afgelopen week won hij met overmacht de voorverkiezingen in South Carolina en Nevada. Het partijkader staat als één man achter de zittende president. Toch is er bij partijgenoten onderhuids veel bezorgdheid over de kandidatuur van Biden.
„Ik ben de man die Donald Trump kan en zál verslaan en het land weer tot rust zal brengen.” Met die centrale boodschap wist Biden de verkiezingen van 2020 te winnen. Hoewel er meer rust is rond het Witte Huis –Biden zoekt veel minder de publiciteit dan zijn voorganger– is de rust in het land niet terug. Integendeel: de Verenigde Staten zijn nog even gepolariseerd als ten tijde van Trumps presidentschap. Dit is niet alleen aan Biden te wijten, maar deze trend keren is hem niet gelukt.
Dat in zo’n gepolariseerd politiek landschap de Republikeinen niet staan te springen bij een herverkiezing van Biden is begrijpelijk. In een recente peiling van Gallup gaf slechts 3 procent van hen aan dat Biden een tweede kans verdient. Ook de onafhankelijke kiezers zijn niet enthousiast over hem. Slechts 29 procent van hen ziet hem graag terugkeren na de verkiezingen van november.
Maar veel Democraten zouden ook liever iemand anders kandideren namens hun partij. Afgelopen najaar toonden verschillende peilingen aan dat een grote meerderheid van Bidens partijgenoten de voorkeur geeft aan iemand anders dan de huidige president. Een van de belangrijkste redenen hiervoor is zijn leeftijd. Mocht Biden herkozen worden en de rit uitzitten, dan is hij 86 aan het einde van zijn tweede termijn. Nu al zijn er zorgen of hij cognitief en fysiek wel in staat is het zware ambt te vervullen. Deze zorgen worden regelmatig gevoed door versprekingen of fouten tijdens publieke optredens, waar Biden overigens zijn hele carrière al last van heeft.
Progressieve partijgenoten zijn bovendien kritisch op een aantal beleidskeuzes. Zo vinden zij dat de zittende president te veel op de hand van Israël is in het huidige conflict met Hamas en zijn zij ontevreden over zijn immigratiebeleid. Maar wat de Democraten het meeste zorgen baart, is dat Donald Trump in vrijwel alle peilingen meer steun krijgt dan Biden. Nu zijn de verkiezingen nog tien maanden weg en er kan veel veranderen. Vier jaar geleden was het coronavirus rond deze tijd nog geen wereldwijd probleem en een maand later was de wereld in een lockdown. De cijfers zijn echter al een tijd in het voordeel van Trump. Dat de economie redelijk goed draait en er bijvoorbeeld steeds meer steun is voor het pro-choice abortusstandpunt van de Democraten, doet daar niets aan af.
Potentie
Ondanks deze signalen en zorgen is er echter geen enkele vooraanstaande Democraat die Joe Biden durft uit te dagen bij de voorverkiezingen. En er is genoeg potentie binnen de partij. Naast vicepresident Kamala Harris worden ook verschillende gouverneurs als Gretchen Whitmer (Michigan) en Gavin Newsom (Californië) als toekomstige presidentskandidaten genoemd. Ook in de Senaat hebben de Democraten meerdere talenten klaarstaan om Biden op te volgen. Zij richten echter allemaal hun pijlen op de verkiezingen van 2028.
Het partijestablishment laat namelijk geen ruimte voor een andere kandidaat dan Biden. Zij zijn vuurbang dat interne verdeeldheid de Democraten nog verder beschadigt. De laatste keer dat een president serieus werd uitgedaagd in de voorverkiezingen was in 1980. Zittend president Jimmy Carter wist uiteindelijk zijn Democratische partijgenoot Ted Kennedy te verslaan, maar verloor kansloos bij de algemene verkiezingen van Ronald Reagan.
Als gevolg hiervan heeft Biden nauwelijks tegenstand bij de voorverkiezingen. Auteur en spiritueel leider Marianne Williamson beëindigde haar kandidatuur eerder deze week en parlementariër Dean Phillips krijgt de steun van een paar procent van zijn partijgenoten en is een voetnoot in de campagne. De Democraten klemmen zich vast aan het idee dat kiezers uiteindelijk nog minder graag Donald Trump als president hebben dan Joe Biden. Daarmee lijken ze feitelijk voor dezelfde strategie te kiezen als in 2020: alles beter dan Trump. De kans dat deze verkiezingen voor verminderde polarisatie zullen zorgen is daarmee al verkeken voordat ze daadwerkelijk begonnen zijn.
