In de nacht van maandag op dinsdag zijn in politiek Amerika de schijnwerpers op Iowa gericht. Daar vinden de eerste voorverkiezingen plaats om te bepalen wie namens de Democraten en Republikeinen de presidentskandidaat wordt.
De kandidaten van 2020 –huidig president Joe Biden en voormalig president Donald Trump– zijn de grote favorieten om opnieuw hun partijnominaties in de wacht te slepen.
In het geval van Joe Biden is dit haast een wetmatigheid. De laatste keer dat een zittend president niet opnieuw tot kandidaat gekozen werd was in 1852. Sommige prominente Democraten morren dat Biden zich niet had moeten kandideren, maar niemand van hen durft het tegen de 81-jarige president op te nemen.
Zijn tegenstand bestaat uit Marianne Williamson, een spiritueel leider en auteur, en Afgevaardigde Dean Phillips uit Minnesota. Niemand houdt er rekening mee dat zij Biden kunnen afhouden van een nieuwe kandidatuur. Volgens de peilingen zal meer dan 70 procent van de Democraten hem steunen.
Ook de 78-jarige Donald Trump heeft zijn partij nog goed in de greep. De lopende rechtszaken tegen de voormalig president over verkiezingsfraude en de bestorming van het Capitool binden zijn kiezers alleen maar meer aan hem. Bovendien zijn zij hem nog altijd dankbaar voor het benoemen van drie conservatieve rechters in het hooggerechtshof.
Hindoeïstische zakenman
Aanvankelijk leek Ron DeSantis, gouverneur van Florida, Trump serieus te kunnen bedreigen. Hij heeft qua stijl het nodige weg van Trump, sprak zich fel uit tegen de woke-ideologie en werd eind 2022 met een grote meerderheid herkozen als gouverneur. Maar door een slecht gevoerde campagne was van een echte tweestrijd al snel geen sprake meer.
Samen met voormalig VN-ambassadeur Nikki Haley is DeSantis nog wel de belangrijkste tegenstander van Trump, maar zij staan in de peilingen ver achter op Trump. In New Hampshire –de volgende staat waar voorverkiezingen plaatsvinden– kan Haley bovendien op veel meer steun rekenen. Eindigt zij in Iowa maandagnacht ook voor DeSantis, dan is de campagne van de gouverneur van Florida realistisch gezien voorbij.
In de schaduw van Haley en DeSantis doet ook de puissant rijke Vivek Ramaswamy mee aan de voorverkiezingen. De hindoeïstische zakenman is een groot fan van Trump en ziet zichzelf vooral als degene die de MAGA-beweging (Make America Great Again) tot nog grotere hoogten kan brengen. Zijn kansen op succes zijn echter marginaal. Andere kandidaten, onder wie voormalig vicepresident Mike Pence, gooiden al eerder de handdoek in de ring.
De kans dat iemand anders dan Trump de Republikeinse presidentskandidaat wordt is dus gering. Ook pogingen om Trump van het stembiljet te houden vanwege zijn vermeende betrokkenheid bij de bestorming van het Capitool zullen naar verwachting weinig verschil maken. Hoogstwaarschijnlijk mag Amerika in november daarom opnieuw een keuze maken tussen Joe Biden en Donald Trump.
Chaotisch
Dit maakt de inwoners van Iowa niet minder trots op hun belangrijke rol in de voorverkiezingsrace. Ook dit jaar zullen de Republikeinse kiezers weer caucussen: in zaaltjes samenkomen om te bediscussiëren wie volgens hen de meest geschikte kandidaat is en vervolgens te stemmen door in de hoek te gaan staan van de desbetreffende kandidaat.
De Democraten hebben afscheid genomen van dit systeem. In 2020 verliepen de caucuses chaotisch en kreeg de partijleiding in de staat hierover veel kritiek. De Democraten in Iowa stemmen dit jaar daarom per brief. De uitslag hiervan wordt pas in maart bekend gemaakt.
