„We hebben een deal”, schreef een Raadsvoorzitter Charles Michel donderdagochtend op X. Nog voor aanvang van het officiële gedeelte van de top waren alle 27 regeringsleiders van de Europese Unie al overstag: Brussel zal Kyiv de komende vier jaar steunen met 17 miljard euro aan giften en 33 miljard euro aan gunstige leningen. Het geld is bedoeld voor herstelwerk en het uitbetalen van ambtenarensalarissen.

Voorafgaand aan de top had Orbán een overleg achter gesloten deuren met de hoogste leiders van de EU: Raadsvoorzitter Michel, de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen en de leiders van Duitsland, Frankrijk en Italië. Demissionair premier Mark Rutte, zijn Belgische, Spaanse en Poolse collega’s mochten na een tijdje ook aanschuiven.

Tijdens de besloten bijeenkomst praatten de EU-leiders op Orbán in. En warempel, direct na aankomst op de top was hij bereid in te stemmen met het steunpakket van 50 miljard euro voor Oekraïne.

Twee EU-diplomaten wisten na afloop tegen persmedium Politico te melden dat vooral de Italiaanse premier Giorgia Meloni een sleutelrol speelde om Orbán te bewegen in te stemmen met de steun aan Oekraïne. Een bron uit de staf van Meloni heeft aangegeven dat het diplomatieke werk van de Italiaanse premier al maanden geleden begon. Deze week had ze nog eens drie gesprekken met Orbán.

Nu er een akkoord ligt, is de zorg van de baan dat het steunpakket aan Oekraïne zonder Hongarije en buiten de EU-begroting om gefinancierd zou moeten worden. Wel wist Orbán kleine concessies van de EU-leiders af te dwingen. Afgesproken is dat de Europese Commissie jaarlijks verslag uitbrengt over de uitvoering van het steunpakket. De EU-leiders kunnen dat dan bespreken en mocht dat nodig zijn de Commissie over twee jaar vragen de hulp tegen het licht te houden.

Met dit compromis heeft Orbán niet de door hem gevraagde mogelijkheid gekregen om jaarlijks over het toekennen van het geld te stemmen. Dit zou Hongarije nieuwe kansen bieden om de hulp alsnog te blokkeren, vreesden de EU-leiders.

Rechtsstaat

Op de top kreeg Orbán ook de verzekering dat de Commissie Hongarije niet strenger zal aanpakken dan andere lidstaten. De premier zou zich erover beklaagd hebben dat steeds als Hongarije een verbetering aan de rechtsstaat doorvoert, de lat door Brussel hoger wordt gelegd. De ruim 20 miljard euro aan bevroren EU-fondsen zouden daardoor buiten bereik blijven.

De EU-leiders herhaalden dat alle landen door Brussel gelijk behandeld zullen worden als het gaat om het bevriezen en vrijgeven van EU-subsidies. De Commissie zal „objectief, eerlijk, onpartijdig en op feiten gebaseerd” over de rechtsstaat beslissen. Orbáns naaste adviseur Balázs Orbán legt dit uit als dat „de rechtmatige EU-fondsen bij het Hongaarse volk zullen blijven”. Volgens Rutte is het slechts een herhaling van eerder gemaakte afspraken.

In Brussel klinkt tevredenheid over het gesloten akkoord. Ook Orbán zelf weet de deal te verkopen. „Missie geslaagd: Hongaars geld zal niet in Oekraïne eindigen” stelde hij op X. Hij ‘vergat’ te vermelden dat met zijn steun voor hulp aan Oekraïne ook de Hongaarse burger meebetaalt.