Om die vraag te kunnen beantwoorden, is het noodzakelijk om eerst het grote plaatje scherp te hebben. Al decennia is het Midden-Oosten opgedeeld in grofweg drie grote politieke groeperingen. De eerste is sjiitisch en heeft Iran als kern. Samen met Irans bondgenoten (Irak, Syrië, Hezbollah in Libanon en de Houthi’s in Jemen) vormt deze groep de As van Verzet – verzet tegen de andere twee groepen, maar zeker ook verzet tegen specifiek Israël en de Verenigde Staten.

De tweede groep is soennitisch en is geënt op de politieke islam – meestal in de vorm zoals die door de Moslimbroederschap wordt geleerd. De leider van die groep is Turkije en de belangrijkste bondgenoten zijn Qatar in de Golf en Hamas in de Gazastrook.

De derde groep is overwegend soennitisch, maar ten diepste vooral seculier van aard. Leider van die groep is Saudi-Arabië, met als belangrijke bondgenoten de Verenigde Arabische Emiraten, Egypte, Jordanië en ook Israël. Deze groep heeft de meest hechte relaties met westerse landen, de Verenigde Staten voorop. Soms wordt deze groep ook wel aangeduid als de Arabische NAVO.

Deze groepen zijn niet officieel georganiseerd en er zijn allerlei uitzonderingen. Toch spelen de conflicten in het Midden-Oosten zich vrijwel altijd rond de breuklijnen van deze blokken af, en soms rond meerdere breuklijnen tegelijk.

Het is voorstelbaar dat gematigde krachten worden meegesleept in een steeds groter regionaal conflict langs deze breuklijnen dat uiteindelijk het hele Midden-Oosten in brand zet. Maar voor Turkije en Saudi-Arabië is het glashelder dat zij bij een dergelijk megaconflict vooral te verliezen hebben. Ook Iran is er op dit moment niet bij gebaat. Het is dan ook te verwachten –en te hopen– dat de leiders van deze grote machtsblokken hun invloed zullen aanwenden om de huidige serie van conflicten niet nog verder uit de hand te laten lopen.