Volgens Bouterse was Derby de mol, de verklikker die de anderen erbij had gelapt, maar Derby heeft dit altijd ontkend. Er zijn tot op de dag van vandaag echter heel veel twijfels over de rol die hij gespeeld heeft. Zeker omdat de vakbeweging waar hij voorzitter van was, één van de weinige groeperingen was die in de roerige weken voor de Decembermoorden niet de straat opging om tegen het militaire regime te protesteren.

Derby sympathiseerde in eerste instantie zelfs met ze. Daarover zei hij in een interview: „Ik zag er eerst niet zoveel kwaad in dat ze de macht grepen, zoals zoveel Surinamers. We waren de chaos in de politiek allemaal zat. Maar de militairen bakten er op een gegeven moment ook niets van. Ik vond het echter niet wijs om daartegen in verzet te komen, ik wilde via dialoog tot een oplossing komen.” In plaats van een dialoog, lieten de militairen hun wapens spreken en werden vijftien vermeende tegenstanders zonder vorm van proces in het Bastion Veere in Fort Zeelandia geëxecuteerd.

Dat Derby in de avond van 7 december met de anderen was overgebracht naar Fort Zeelandia, was volgens Bouterse vooral bedoeld om iedere verdenking weg te nemen dat hij een mol was. Dat is een lezing die menig Surinamer nog altijd gelooft. Ook al omdat hij in de jaren na de Decembermoorden nog regelmatig in het gezelschap van Bouterse was te vinden.

Hartaanval

Historisch is de foto uit 1996 waarin de twee intiem en hand in hand een onderonsje in de hervormde kerk in Paramaribo hebben. Dat gebeurde bij de verkiezing van een president, die toen daar plaatsvond in plaats van in het daags daarvoor tot de grond toe afgebrande parlementsgebouw. Volgens veel mensen een onbegrijpelijke pose van iemand die zichzelf als slachtoffer zag van een brute dictator. Derby weigerde daags daarna te reageren op die foto of wat ze toen bespraken. „Dat gaat niemand iets aan, dat is tussen Bouterse en mij”, zei hij heel kortaf.

Derby beloofde een boekje over de Decembermoorden open te zullen doen zodra het proces zou beginnen. „Om aan iedere twijfel een eind te maken”, zo zei hij. Dan zou hij onthullingen doen „die Bouterse zouden laten beven”. Maar hij zou het proces nooit meemaken, want op 19 mei 2001 stortte hij ineen tijdens een potje voetbal en overleed aan een hartaanval. Zijn herinneringen van wat er is gebeurd in die bewuste nacht van 8 december 1982 nam hij dus mee zijn graf in.