Waarom verzette de SGP zich in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw zo fel tegen het emancipatiebeleid dat de rijksoverheid toen voerde?

Oud-SGP-Kamerlid Roelof Bisschop, die dit interview gaf toen hij nog Kamerlid was: „We hadden het toen over de vrouwenemancipatie. Binnen de partij bestond weerstand tegen het doorbreken van de gebruikelijke rolverdeling dat de man buitenshuis werkte en de vrouw voor het huishouden zorgde. De vrouwenemancipatie was onderdeel van een veel bredere beweging uit die tijd, namelijk de ontkerkelijking en de culturele revolutie die daarmee gepaard ging. De anticonceptiepil deed zijn intrede, abortus werd als vrouwenrecht gepromoot en de seksuele moraal wijzigde. De SGP was –op zijn zachtst gezegd– niet blij met deze ontwikkeling.”

Wat waren de argumenten voor het verzet?

„Ik denk dat de toenmalige SGP’ers beseften dat dit alles leidde tot een fundamenteel andere mens- en maatschappijvisie. De emancipatie bevorderde de individualisering. We gingen van de wij-samenleving naar de ik-samenleving. Het afscheid nemen van de organische visie op de samenleving en individualisering die daarvoor in de plaats kwam, speelde ongetwijfeld mee. Dat werd niet altijd zo benoemd, omdat het proces nog volop gaande was.”

Hoe kijkt de SGP aan tegen het huidige emancipatiebeleid?

„Niet positief. Natuurlijk is het goed dat vrouwen opleidingen volgen en gelijk beloond worden als mannen. Maar ik wil een spade dieper steken: ik denk dat de overheid terug moet naar die wij-samenleving. Laat de overheid het gezin weer benoemen als de hoeksteen van de samenleving. Er worden miljarden uitgegeven voor kindertoeslagen en kostwinners staan op achterstand. De aandacht voor de lhbtiq±gemeenschap –of hoe dat allemaal ook mag heten– mag ook wel een tandje minder.

Wat ik wel mooi vind, is dat meer mensen gaan inzien dat de samenleving wel erg geïndividualiseerd en gefragmentariseerd is. Mooi dat steeds meer mensen inzien dat je met liberale principes geen samenleving kunt opbouwen. Liberalen hebben als uitgangspunt dat de vrijheid van de een wordt begrensd door het punt waar de rechten van de ander worden geschonden. Dat is wel heel magertjes.

Op dit moment drukken de seculieren een onevenredig groot stempel op het emancipatiebeleid. Als je het bijvoorbeeld waagt om als christelijk politicus in het abortusdebat naast het belang van de vrouw ook het belang van het ongeboren leven in te brengen, dan slaat de vlam in de pan.

Nu heb ik nog wel enige hoop dat hier op termijn een verandering in denken komt. Als ik op niet-christelijke scholen kom en daar de abortuspraktijk aan de orde stel, dan merk ik dat jongeren ook vragen hebben bij de abortuspraktijk. De wetenschap helpt de tegenstander van abortus door steeds overtuigender aan te tonen dat het ongeboren leven ten diepste een volwaardig mensenleven is.”

Welke ontwikkeling in het emancipatiebeleid baart u de meeste zorgen?

„De genderdiscussie. Tot tien jaar geleden verstonden we daaronder mannen en vrouwen. Maar tegenwoordig gaat het erom hoe iemand zich voelt. En hoe die persoon zijn of haar identiteit beleeft. Een man die zich een vrouw voelt, moet gezien worden als een vrouw. En omgekeerd. Dat is echt de wereld op zijn kop.

Ik zou het liefst alle subsidies voor het emancipatiebeleid binnen het ministerie van Onderwijs afschaffen. Waarom krijgen al die organisaties bakken vol met geld? Als er draagvlak is in de samenleving voor hun opvatting, dan moeten ze toch zelf hun broek kunnen ophouden? Dat doen de postzegelclub en de historische vereniging ook. Dan zijn we ook van veel propaganda en infiltratie af.”

U lijkt zich boos te maken.

„Het gaat om heel veel geld. Kijk, behalve de geldstromen bij het ministerie van Onderwijs, ook eens naar het ministerie voor Ontwikkelingssamenwerking. Daar gaan jaarlijks vele tientallen miljoenen euro’s naar organisaties die abortus, vrouwen- en homo-emancipatie met enige drang promoten. Dat vind ik overigens een buitengewoon kwalijke zaak. Ik kan me daar inderdaad boos over maken. Kijk ook eens naar homo-belangenorganisatie COC. Die eet jaar in jaar uit tien miljoen euro uit de staatsruif. En wat we daarvoor terugkrijgen, is veel ideologie die haaks staat op de Bijbel en de traditie van de voorgaande eeuwen.

En dan hebben we natuurlijk nog de miljarden die er naar de kinderopvang gaan. Het achterliggende doel daarvan is ook grotendeels bestemd om emancipatie mogelijk te maken. Wij vinden dat de rijksbijdrage voor kinderopvang toegevoegd moet worden aan de kinderbijslag en het kindgebonden budget. Dan krijgen alle ouders dezelfde inkomensondersteuning bij de opvoeding.”

Wat is er de afgelopen jaren verschoven in de SGP-achterban? Veel vrouwen uit uw achterban werken, ook nadat ze kinderen hebben gekregen.

„Je moet wel een goed beeld hebben van de stand van zaken. Zeker is er wat veranderd. Soms moeten mannen en vrouwen blijven werken. Anders kunnen ze geen huis kopen of huren. Daarbij komt nog het buitengewoon oneerlijke fiscale stelsel waarbij alleenverdieners soms tot zes keer meer belasting betalen dan tweeverdieners die samen net zoveel salaris verdienen als eenverdieners. Alleenverdieners worden uitgemergeld door de overheid.

Denk niet dat vrouwen in de achterban van de SGP in het verleden niet werkten. In mijn jonge jaren was het heel gebruikelijk dat vrouwen op het land en in de winkel hielpen. Dat was geaccepteerd. Nu hebben veel vrouwen gestudeerd en willen ze naast hun gezinsverantwoordelijkheid nog een andere verantwoordelijkheid. Met mijn boerenachtergrond heb ik daartegen nooit zoveel bezwaar gehad. Mijn vrouw werkte ook vele jaren enkele uren per week buitenshuis. Dat heeft ze als verrijkend ervaren. Maar daar wordt binnen de SGP verschillend over gedacht.

Maar de SGP-pijlen richten zich tegen een overheid die gaat dwingen en vrouwen door middel van fiscale maatregelen de arbeidsmarkt opjaagt omdat ze zo nodig economisch zelfstandig moeten zijn. Daar verzette de SGP zich vroeger tegen en dat hoopt ze ook in de toekomst te blijven doen. Deze week nam ik afscheid van de Kamer. Ik heb er alle vertrouwen in dat de fractie deze lijn doortrekt.”